Galatasaray-Fenerbahçe Süper Kupa maçını oynamadan döndüğümüz Riyad, Geleceğin Mineralleri Forumu ile tekrar gündemimize girdi. 

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, nadir toprak elementleri (NTE) konusunda son derece iddialı açıklamalar yaptı. Bakan Bayraktar, “Afrika, Batı ve Orta Asya başta olmak üzere tüm ülkelerle iş birliğine hazırız. Aynı şekilde uzmanlarla tecrübelerimizi ve iyi uygulamalarımızı paylaşırken onlarla da iş birliğine hazırız” dedi.

Türkiye NTE üretebilen 5 ülkeden biri olma hedefiyle hareket ediyor. Dünyanın tek yatakta ikinci büyük NTE rezervi Eskişehir’de. Endüstriyel bir tesis kurmak için hazırlıklar sürüyor. 

Yıllık 570 bin ton NTE rafine edecek bir tesis kurulacak.

Tüm dünya karbon salımını azaltmaya çalışıyor, bunun için de birçok farklı temiz enerji teknolojisini çok yaygın olarak devreye almak gerekiyor. Bunların birçoğu da bakır, lityum, nikel, kobalt ve nadir toprak elementleri gibi kritik mineralleri kullanıyor.

Bakanlar oturumunda konuşan Bayraktar, son yirmi yılda madenciliğe yapılan yatırımların altını çizdi. Maden ihracatımızın arttığını, Nadir Toprak Mineralleri Enstitüsü kurulduğunu anlattı.

Suudi Arabistan, fosil enerjinin dünya devi, petrol zengini. Ancak fosil yakıtlardan çıkışa hazır, dünyanın en büyük yeşil hidrojen üretim tesisini kuruyor. Temiz enerji için büyük yatırım yapıyor. Süreç, NTE için de değerli ve Türkiye’nin bu alandaki gücü, temiz enerji potansiyeli ile birleştirilmeli. Cari açığın kapanmasına kat için her adım değerlidir.

--------

Togg Avrupa’ya açılıyor

Ülkemizin markası TOGG, 600 kilometreye varan menzil sunarak Avrupa pazarına girecek. 2025 yılında, önce Türkiye ardından AB pazarında satışa sunulacak aracın model adı T10F. 

Standart menzil arkadan itiş, uzun menzil arkadan itiş ve çift motorlu olmak üzere üç farklı teknik ve iki farklı donanım özelliğiyle pazara çıkacak. 

İlk olarak Auto Club Youtube’dan Halit Bolkan’ın duyurduğu teknik özellikleri, aracın donanımına gösterilen hassasiyeti ve gelişimi vurguluyor.

Yeni yıla girerken Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol’un temiz enerji ve mobiliteyi içeren çok değerli bir konuşmasına tanık olmuştuk. Başkan, Sabancı Üniversitesi İklim ve Enerji Merkezi (IICEC) tarafından düzenlenen Dünyada Değişen Enerji Jeopolitiği, İklim Krizi ve Türkiye Konferansı’ndaydı. Fatih Birol, “2030 yılında piyasa sunulan iki araçtan biri elektrikli olacak. Bildiğiniz tüm ünlü markaları unutabilirsiniz. Çünkü uzak doğudan, Çin’den, Japonya’dan, Kore’den adını yeni duyacağınız pek çok marka, bu pazarın yeni söz sahibi isimleri olacak” demişti.

Bu açıklamaların yapıldığı süreçte, altı ayrı Çin markası, elektrikli otomobilleri ile Avrupa pazarına girdi. Yüksek kalite, güçlü donanım ve iyi fiyat hedefiyle rekabeti başlattılar. 

Dünya, bu yönde olağanüstü hızlı bir dönüşüm içinde. Milli markamız TOGG’un yurtdışına açılıma hedefi çok değerli. Zorlu bir pazara girişiyor. Başarısı, ülke faydasına, gururu hepimizindir.

--------

30 milyar dolar gerekli

Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı IRENA, iklim hedeflerimize ulaşmak için daha yüksek yenilenebilir enerji hedeflerine ve gelişmiş küresel mali desteğe olan kritik ihtiyacın altını çiziyor. Paris iklim anlaşmasının kabulü ile başlayan süreç, ulusal katkı beyanlarının açıklanması, belirlenmiş hedeflere ilişkin yaptırım ve uygulamalarla devam ediyor. Bütün dünya, ilk büyük hedef, 2050, sıfır emisyon gerçekleşsin diye çalışıyor. Zaman tablosu şöyle işlemiş:  

2018 – Paris Anlaşmasının Kabulü / Kolaylaştırıcı diyaloglar

2019 – Sürdürülebilir Kalkınma ve İklim için Liderler Zirvesi

2020 – Yeni ya da güncellenmiş Ulusal Katkı Beyanları

2023 – İlk küresel envanter tespiti ve COP28’de 2030’a dek yenilebilirleri 3’e katlama kararı.

2025 – Yeni ya da güncellenmiş Ulusal Katkı Beyanlarının İletişimi

2028 – 2.Küresel envanter tespiti

2030 – Yeni ya da güncellenmiş Ulusal Katkı Beyanlarının İletişimi

2050 – Net sıfır salım ve iklim direnci. 

Küresel sıcaklık artışını 1,5°C ile sınırlama hedefinde yenilenebilir enerji kaynakları kritik öneme sahip. En gerçekçi, erişilebilir ve uygun maliyetli yol, yenilenebilir enerji kaynakları kurulu gücünü 2030’a dek üç katına çıkarmak olarak saptanmış. 

Bu mümkün.

2022 itibari ile kurulu güç kapasitesinin yüzde 40'ı yenilenebilir enerjidedir. Bir yandan fosil yakıtların aşamalı olarak kaldırılması ve enerji dönüşümüne yönelik yıllık yatırımların dört katına çıkarılması gerekiyor.

Peki bunun maliyeti nedir?

Toplam 29,5 milyar USD.

Yenilenebilir enerji kaynakları kapasite kurulumu 10.410 milyar dolar;

Enerji verimliliği ve enerji tasarrufu çalışmalarına 14.240 milyar dolar;

Şebekeler ve donanımları 4.840 milyar dolar…

2030 yılına dek öngörülen bu harcamanın karşılığı, çocuklarımıza yaşanabilir dünya bırakma umudunu güçlü adımlarla korumak.

------

Fernando Santos ve Semih

Beşiktaş, sancılı süreci kapatmaya kararlı. Yeni teknik direktör Fernando Santos Rize’de farklı galibiyet ile karşılandı. Portekizli teknik direktör, deneyimli bir isim. En önemlisi de, saygı gören bir futbol felsefesine sahip. 

Beşiktaş’ta, Samet Aybaba ve Feyyaz Uçar gibi, camiaya mal olmuş yöneticilere önemli görevler düşüyor.

İlk görev, Santos’u sadece futbol ile uğraşacak durumda tutmak. 

Dedikodular, Beşiktaş’ın takım kimliği için çok uğraş verilmesi gerektiğini anlatıyor. “Fransızca konuşan oyuncular”, “otorite tanımayanlar”, antrenman yapmayanlar” gibi gruplar anlatılıyor. Beşiktaş büyük camiadır, bu süreci de aşar. Hasan Arat yönetimi, 14 yıldır kulüp çalıştırmayan bir hoca getirdikleri için eleştiriliyor. Santos, belki de sürecin en doğru ismi olacaktır. Başarılar dilerim. 

Bir dileğim daha var; 18 yaşındaki Semih’in, Euro 2024 öncesi milli takıma göz kırpan performansının sezon boyu devam etmesi. Arda’yla, Semih’le, İsmail’le, Abdülkerim’le çok güzel bir takım geliyor…