Biliyorsunuz Kovid 19’un bize öğrettikleri arasında çevre, kuraklık, salgın hastalıklar gibi Enerji gibi bizi sarmalayan konular yatırımcılar açısından da güç bir durum oluşturuyor. Onlar artık kâr etmek mi, gezegeni kurtarmak mı? Soruları arasında bir seçim yapmak zorunda kalıyor.

Bugünkü anlatmak istediğim sürdürülebilir finans, çevreye yardımcı olan işletmelere öncelik veriyor. Aynı zamanda etik iş standartlarına da odaklanır.

Sürdürülebilirlik dürtüsü, yaşam biçimimizi dönüştürüyor. Ancak tasarruflarımızın ve emekli ya da normal maaşlarımızın yatırılma şekli üzerindeki etkisi nedir? Sürdürülebilir finans dünyasına hoş geldiniz.

Çevresel, sosyal ve yönetişim hususları son yıllarda birçok yatırım kararında baskın hale geldi. Basitçe söylemek gerekirse, bu, paranızı dünyayı daha iyi bir yer haline getirecek bir yere yatırmak anlamına geliyor.

Yazımın başından beri sürdürülebilir finans diyorum. Nedir bu sürdürülebilir finans?

Sürdürülebilir yatırım, yeşil enerji projelerine nakit para yatırmaktan, örneğin yönetim kurullarında daha fazla kadın bulundurarak sosyal içerme veya iyi yönetişim gibi sosyal değerler sergileyen şirketlere yatırım yapmaya kadar bir dizi faaliyeti kapsar.

Yeşil Anlaşma Yatırım Planı, Avrupa'yı net sıfıra dönüştürme maliyetini ödemeye yardımcı olmak için 1,14 trilyon dolar artırmayı hedefleyen Avrupa Birliği, sürdürülebilir finansın, özel parayı karbon nötr projelere kanalize ederek dünyanın net sıfıra geçişinde kilit bir rolü olduğunu söylüyor. 2050 yılına kadar iklim değişikliği emisyonları iştigal konuları arasında. Acaba komşuda pişer ne kadarı bize düşer mi desek, yoksa var gücümüzle Sürdürülebilir yatırımların vaatlerini yerine getirmesini sağlamak için çalışmalar mı yapsak? Biz bunları planlar ve düşünürken, Küresel muhasebe kuruluşu Uluslararası Finansal Raporlama Standartları Vakfı, sürdürülebilirlik iddialarını doğrulamak için yeni kurallar oluşturmak üzere Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu'nu kurdu.

Acaba sürdürülebilir finans daha iyi getiri mi sağlar mı?

Gezegene yardım etmenin ve toplumu daha adil ve daha kapsayıcı hale getirmenin yanı sıra, sürdürülebilir işletmelerin aslında yatırımcılar için daha yüksek getiriler sunduğuna dair kanıtlar artıyor.

Dünyanın en büyük varlık yönetimi şirketi olan BlackRock tarafından yapılan analiz, 2020'de COVID-19 Pandemisinin zirvesi sırasında, 10 sürdürülebilir yatırım fonundan sekizinden fazlasının ESG kriterlerine dayanmayan hisse portföylerinden daha iyi performans gösterdiğini buldu.

Sürdürülebilir finans Türkiye'de de ivme kazandı. Uluslararası Finans Kurumu ve Amundi'nin gelişmekte olan piyasalarda sürdürülebilir finansmana ilişkin 2019 raporu, Türkiye'nin yeşil altyapı yatırımlarıyla birlikte yeşil finansman potansiyelinin artmasının beklendiğini ortaya koyuyor. 1 Ocak 2018'de onaylanan Ulusal Enerji Verimliliği Planı, 10,9 milyar ABD doları değerindeki yatırımla 2023 yılına kadar birincil enerji tüketiminin %14 oranında azaltılmasını öngörüyor.

Belki de aklınıza Türkiye ekonomik hedeflerini tutturmaya çalışırken çevresel taahhütlerini yerine getirebilmek için sürdürülebilir finansman projelerine ağırlık vermek zorunda mı kalacak sorusu geliyordur ama inanın orta ve uzun vadede sürdürülebilir finansman yatırımlarının hacmi artacaktır. 

2 Eylül 2020 tarihinde Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) , halka açık şirketlerin sürdürülebilirliği sağlamak ve kendilerini sürdürülebilir bir şekilde finanse etmek için somut adımlar atmasını sağlamak amacıyla Kurumsal Yönetim Tebliği'nde ( “Tebliğ” ) değişiklik yapmıştır ( “Değişiklik” ). SPK ayrıca “Sürdürülebilirlik İlkelerine Uyum Çerçevesini ( “Uyum Çerçevesi” ) yayınlamıştır.) halka açık şirketlerin uyması gereken sürdürülebilirlik ilkelerini özetliyor. Değişikliğe göre Tebliğ'de Kurumsal Yönetim İlkelerine tabi olan halka açık şirketler de Sürdürülebilirlik İlkeleri Uyum Çerçevesinde yer alan ilkelere tabi olacak. Şirketlerin bu ilkelere uyma zorunluluğu bulunmamakla birlikte, bu ilkelere uyup uymadıklarını veya uymama nedenlerini yıllık faaliyet raporlarıyla kamuoyuna "Uy veya Açıkla" esasına göre bildirmek zorunda kalacaklardır. 

Yani öyle ya da böyle ülkemiz sürdürülebilir finans konusunda da yavaş ama emin adımlarla ilerlemektedir. Son bir yıl, sürdürülebilirlik açısından büyük bir mevzuat faaliyetine sahne oldu. En son olarak Sermaye Piyasası Kurulu tarafından 9 Kasım 2021 tarihli Yasal Uyarımızda bahsedilen Yeşil Borçlanma Araçları ve Yeşil Kira Sertifikalarına İlişkin Kılavuz Taslağı hazırladı.

Sürdürülebilirlik adımlarını atarak Türkiye uluslararası finans piyasalarındaki faaliyetlerini artırmaktadır. Çerçeve sayesinde Türkiye'nin sürdürülebilirliğe dönüşümü hızlanmakta ve uluslararası finansmana erişimin iyileştirilmesinin önünü açacaktır.