SON DAKİKA

ABD'de kapanma olacak mı?

Bu konuyu bilenler biliyor da bilmeyenlera şaşırtıcı geliyor olabilir. ABD hükümeti neden kapansın ki?

Ama işin aslında doğru harcama yapmazsan kaparlar cümlesi var. Sadece, Hükümetin kapanması sırasında, yatılı ve acil tıbbi bakım, hava trafik kontrolü, kolluk kuvvetleri, sınır güvenliği, afet yardımı ve elektrik şebekesi bakımı gibi ulusal güvenlik ve kamu güvenliğiyle ilgili temel hizmetler devam eder, ancak bunlarda da kesintiler yaşanabilir.

ABD hükümetinin kapanması yaklaştı. Yani, Kongre en azından kısa vadeli bir harcama önlemi geçiremezse kapanacaklar. Ama kısa vadeli bir harcama önlemi bile büyük bir başarı olacak. Cumartesi günü, Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson, hükümeti Eylül ayına kadar finanse edecek 99 sayfalık bir karar metnini açıkladı. IRS yani Internal Revenue Service, 20 milyar dolarlık bir kesinti ve Savunma Bakanlığı için artışlar ve Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Dairesi tarafından sınır dışı etme çabaları ve diğer kalemler öneriyor. Amerika Birleşik Devletleri'nde gelir idaresi bu konuda çok dikkatli davranıyor. Temsilciler Meclisi Cumhuriyetçileri dört sandalyeli bir çoğunluğa (218-214) sahip ve ABC TV'nin yaptığı bir analize göre, tüm Temsilciler Meclisi üyeleri gelip oy verirse yalnızca bir kaçmaya izin verebilirler. Başkan Trump Temsilciler Meclisi Cumhuriyetçilerini Truth Social'da yasa tasarısına oy vermeye çağırdı; Temsilciler Meclisi Azınlık Lideri Hakeem Jeffries, Demokratların buna oy vermeyeceğini söyledi. Yani ortam ısınıyor. Pazar karışacak gibi. 

ABD'de "kapanma" terimi, federal hükümetin belirli kurumlarının ve hizmetlerinin geçici olarak durdurulmasını ifade ediyor. Bu durum, Kongre'nin federal hükümetin harcamalarını finanse etmek için gerekli bütçe yasalarını zamanında onaylayamaması sonucunda ortaya çıkıyor. Tabi bu durum durduk yerde ortaya çıkmıyor. Kapanmanın Nedenlerini sıralayacak olursak, Bütçe Anlaşmazlıkları her daim ilk konulardan biri Kongre'deki Cumhuriyetçi ve Demokrat Partiler arasındaki bütçe öncelikleri konusundaki anlaşmazlıklar, geçici veya kalıcı bütçe yasalarının onaylanmasını engelleyebilir. Her zaman olduğu gibi, Siyasi Çekişmeler Özellikle seçim dönemlerinde, siyasi partiler arasındaki çekişmeler bütçe görüşmelerini olumsuz etkileyebiliyor ve kapanmaya yol açabilir. Bir de borç Limiti durumu var.  ABD'nin borç limitine ulaşması durumunda, Kongre bu limiti yükseltmezse veya askıya almazsa, hükümetin borçlarını ödeyememesi ve kapanması riski ortaya çıkar.

Her mali yılın sonuna doğru, zaten bu konuda çeşitli konuşmalar, dedikodular başlar. Adeta, Amerika Birleşik Devletleri hükümetinin kapanmasına kadar geri sayım başlar. Kongre ve Başkan genellikle son saatte bundan kaçınırlar, ancak bazen bir harcama tasarısı üzerinde anlaşamazlar ve hükümet gerçekten kapanır. ABD bunu yapan tek ülkedir.

Tarihteki en uzun kapanma 2019'da 35 gün sürdü. Federal çalışanlar -ve birçok yüklenici- 35 gün boyunca maaş çeki alamadı. Bu çalışanlardan bazıları ücretsiz izne çıkarıldı, yani işe gitmek zorunda kalmadılar, ancak yarısından fazlası yine de maaş almadan ofise gitmek zorunda kaldı.

Bunların bir sonucu da olacak tabi.

Kamu Hizmetlerinde Aksama: Milli parklar, müzeler gibi kamuya açık yerler kapanır. Pasaport işlemleri, vergi iadeleri gibi hizmetler gecikebilir.

Federal Çalışanların İzni: Federal çalışanların bir kısmı zorunlu izne çıkarılır ve maaş alamaz.

Ekonomik Etkiler: Kapanma, ekonomik belirsizliğe yol açabilir, tüketici güvenini düşürebilir ve hatta ekonomik büyümeyi yavaşlatabilir.

Önümüzdeki Dönem Beklentileri olarak, ABD'de siyasi kutuplaşmanın devam etmesi ve bütçe görüşmelerindeki zorluklar nedeniyle, gelecekte de kapanma riski devam edecektir. Özellikle seçim dönemlerinde, siyasi çekişmelerin artması kapanma olasılığını yükseltebilir. Ancak, kapanmanın ekonomik ve siyasi sonuçlarının farkında olan Kongre üyeleri, genellikle son anda bir uzlaşmaya vararak kapanmayı önlemeye çalışırlar. Özetle, ABD'de kapanma, siyasi ve ekonomik sonuçları olan ciddi bir durumdur ve gelecekte de yaşanma olasılığı bulunmaktadır. Bakalım bunu bir iki gün içinde göreceğiz. Bizim ülkemize bir etkisi olacak mı hep birlikte göreceğiz.