Adını da Avrupa Birleşik Devletleri olarak koymuşlar bile. Avrupa'daki birbirine bağlı ailelerden söz ediliyor. Yeni ölen Kraliçenin Hitlerin meşhur ettiği kolu ileri uzatarak verdiği selamından bir çok fotoğrafı var. Bir de benim dikkatimi çeken Yeni seçilen liderlerin çoğunluğu hanım. 20 tane sayabildim. Dahası da var. Moldovya’dan yeni İtalya’ya kadar. Tüm bu karışıklıkların ve stratejilerin dünya ekonomisine nasıl yansıyacağını yaşayıp göreceğiz. 

Ben bu yazımda size ülkemdeki güzel giden işleri yazmak istedim. Bu konuda bir araştırma da yaptım. Mesela 2022 yılının ilk yarısında Türkiye Startup Ekosisteminde, 157 girişim, 561 yatırımcıdan 1,4 milyar dolar yatırım aldı. 2021 yılında toplam 1,56 Milyar Dolar yatırım alan Türk girişimleri, henüz 2022'nin ilk 6 ayında 1,4 Milyar dolar yatırım ile 2021 yılını yakalamış gözüküyor.

Ekosistemde yatırım miktarlarının artmasına bir gösterge olarak medyan yatırım miktarı geçen yılın ikinci yarısında 348.000 dolarken 2022'nin ilk yarısında ise 400.000 Dolar'a yükseldiği gözüküyor. Bu arada Medyan ya da ortanca değer nedir derseniz, bir anakütle ya da örneklem veri serisini küçükten büyüğe doğru sıraladığımızda, seriyi ortadan ikiye ayıran değere denir. İstatistiğin bir alt dalı olan betimsel istatistik de medyan bir merkezsel konum ölçüsü kabul edilir.

2022'de yatırım alan 157 girişimin içinde ise 3 Unicorn var. (Unicorn: değerlemesi 1 Milyar Dolar'dan fazla olan girişimler). Bu şirketlerden Insider, geçtiğimiz çeyrekte 1,1 Milyar Dolar değerleme ile 121 Milyon Dolar yatırım alarak Unicorn olmuştu. Önümüzdeki yarıyıl yeni Unicorn şirketler çıkabilecek mi hep beraber göreceğiz.

Sektörler

En çok yatırım alan dikeyler arasında ise finans, sağlık, oyun ve yapay zeka & makine öğrenmesi yer alıyor.

2022 yılının ilk yarısındaki dikeylerde yatırım adetlerine baktığımızda finans girişimleri ön plana çıkıyor. Finans dikeyinde çalışan 20 girişim 27 milyon dolar yatırım aldı. 2021 yılının tamamında ise 27 finans girişimi yatırım almıştı. Buna göre finans girişimlerine olan ilginin bu yıl yüksek olduğu söylenebilir. İkinciliği paylaşan dikeyler ise 12 yatırım adedi ile Sağlık, Oyun ve Yapay Zeka & Makine Öğrenmesi oldu. Yapay Zeka & Makine Öğrenmesi dikeyindeki 12 girişime 127 milyon dolar yatırım yapıldı. 2021 yılının tamamında ise 46 yapay zeka girişimi yatırım almıştı. Bu yıl yapay zeka ve makine öğrenmesi girişimlerine ilginin biraz azaldığını söyleyebiliriz. Diğer taraftan, pandemi ve diğer sağlık alanındaki ihtiyaçlara cevap veren sağlık girişimleri bu yıl toplam 15,9 Milyon Dolar yatırım aldı.

Yatırım miktarlarına baktığımızda ise yiyecek & market teslimatı sektörü 3 yatırımcıyla 771,1 milyon dolar aldı. 

Onu Oyun sektörü 336 milyon dolar ile izledi. Yarıyıl döneminde Oyun sektöründe 12 girişim yatırım aldı. Bu yıl oyun sektöründe yatırım sayısı azaldı demiştim. Ama azalsa da yatırım miktarı 2021 yılının toplamını geçmiş.

Ekosistemde kadın kurucu ortaklar da var. 2022'nin yarıyılında yatırım alan 157 girişimin %27'sinde en az 1 kadın kurucu ortağı olduğunu görüyoruz. Bu girişimler sayesinde hanımlar 239 Milyon Dolar yatırım aldı.

Bir güzel haber de 2022'nin ilk altı ayında Türkiye ekosisteme yabancı yatırımcıların ilgisinin artığını görüyoruz. 561 yatırımcıdan 110 tanesi yabancı yatırımcılardan oluşuyor.  Bu bilgilerin çoğunu StartupCentrum Kurucu Ortağı Müge Bezgin ’den öğrendim. 

2022 yılı kamu yatırımlarının bütçe türlerine göre dağılımına bakıldığında ise, 184,3 milyar TL'lik toplam yatırımın 118 milyar TL'sinin merkezi yönetim bütçesinde, 61,9 milyar TL'nin KİT bütçelerinde, 4,3 milyar TL'sinin döner sermaye ve SGK bütçelerinde, 2 milyon TL'sinin ise özelleştirme kapsamındaki kuruluşların.

Yabancı sermaye ülkemiz için çok önemli. Ama gelsin de nasıl gelirse gelsin düşüncesiyle değil, ülkenin rekabet gücünü arttıracak sektörlere yapılacak yatırımları çekmek gerekiyor. Yerli yatırımcıyı da ülkede yatırım yapmaktan uzaklaştırmayacak uzun vadeli devlet politikalarının oluşturulması gerekmektedir. Sağlıklı kalın...