İlgilendiğiniz pazarda uzman analizi ve verileriyle operasyonel risk yönetimini etkili bir şekilde planlayıp operasyonel riski belirlemek ne kadar önemli. Belki bana diyeceksiniz ki; yahu böyle bir dünyada bu tip öngörüleri belirlemek çok zor. Zor ama bir şekilde yapmalısınız. 

Onlarca endüstri sektöründe operasyonel riski etkileyen küresel olayların derinlemesine analizini elde etmek ne kadar önemli değil mi. Bazen dernekler ya da bu alanda çalışan araştırma şirketlerinin gelecek senaryosu izleme listesi, siber güvenlik, siyasi istikrar ve iklim değişikliği yönetimi için tehdit oluşturabilecek senaryoları yayınlamaları da pek faydalı oluyor ama temkinli yaklaşmak da lazım. Acaba tutarlı metodoloji nasıl olmalı. Standartlaştırılmış bir format ve tahmin metodolojisi ile iş riskini pazarlar arasında kolayca karşılaştırabileceğimiz bir sisteme üye olsak neler kazanırız. Bu konularda düşünüp bir şekilde kendinize uyan yanlarından kazanç elde edebilirsiniz. 

Eyleme geçirilebilir istihbarat, risk derecelendirme şirketleri var ama bana biraz siyasi geliyorlar. Yüzde yüz güvenebileceğimiz bir veri ne yazık ki ulaşılması çok pahalı bir rapor. Aslında keşke güvenebileceğiniz bilgiler kurum içi uzman ekibiniz tarafından yapılabilse. Ya da gerçekten güvenebileceğiniz bağımsız ve tarafsız iş riski değerlendirme ve derecelendirme şirketleri olsa. 

Risk puanları ve derecelendirmeleri yaparken, ülkeleri genel işletme riskine göre değerlendirin. Modeliniz, on temel operasyonel risk kategorisi ve 70 alt kategoride puanlar üretsin. Bu bilgiler çok değerli. Büyük bir hazine. Satsanız ne para kazanılır değil mi...

Bence basitçe “Risk izleyici” bir ekip kurup, tüm verileri alıp ve tahmin ettiğiniz ülkeleri, kategorileri, sektör alt sektörlerini ve zaman çerçevelerini seçerek kendi iş risk matrisinizi oluşturun

Dünya olay analizi. Risk ve iş koşulları üzerinde etkisi olan siyasi ve ekonomik olaylar hakkında en son haberleri edinin. Tabii ki bu yazdıklarım benim de “olsa ne güzel olur” diye düşündüğüm hikayeler. 

Bu işleri yaparken en az 180 pazar ve 26 endüstri alt sektöründe makroekonomik ve jeopolitik riskleri izlemek lazım. Son yıllarda çok önem kazanan Tedarik zincirlerini optimize edip ve çeşitli ülkelerde kesintileri önceden tahmin edebilmek büyük maharet. Ama yapmak lazım.  Üretimini yaptığınız iş kolunda, yeni pazarları değerlendirip iş yapmak için en iyi ülkeleri belirlemek ne kadar değerli değil mi? Yazım biraz akademik boyutlara kaymaya başladı. 

Ülkemizde bu konuda Bankalar Maşallah kendileri için iyi çalışmaktadırlar. Operasyonel risk aslında, bankaların karşılaştıkları en eski risk türüdür. Yeni kurulan bir banka kredi işlemleri veya piyasa pozisyonuyla ilgili karar vermeden önce operasyonel riskleri bilmek zorundadır. Son yıllarda bankalar açısından operasyonel riskin öneminin artması, özellikle uluslararası finansal piyasalarda kullanılmakta olan ürünler, yöntemler ve teknolojinin oldukça karmaşık bir düzeye ulaşmasından kaynaklanmaktadır. Son 20 yıldaki teknolojik atılımlar, finansal piyasaların ve finans mühendisliğinin gelişiminde önemli bir rol oynamıştır. Bu durum özellikle türev ürünleri ve diğer finansal yeniliklerin oluşumunu mümkün kılmıştır. Böylece bankaların risk profilini değerlendirme ve aktif olarak yönetme (örneğin hedging-finansal risklere karşı korunma- ve aktif-pasif yönetimi) konusundaki yetenekleri gelişmiş ve bu da risk yönetim sürecini (riskleri tanımlama, ölçme, izleme ve kontrol etme) çok yönlü ve karmaşık hale getirmiştir. Melek Acar Boyacıoğlu Selçuk Üniversitesinden Bankalara böyle bakmış. 

Ben size firmanız için fikir olsun diye bu yazıyı kaleme Aldım. Operasyonel risk, bir şirketin belirli bir alan veya endüstride günlük iş faaliyetlerini yapmaya çalışırken karşılaştığı belirsizlikleri ve tehlikeleri özetler. Tabii ki bu tip analizleri bankalar daha çok yapıyor. Ama artık savaşların ekonomik alanda dijital olarak yapıldığı bir dünyada yaşıyoruz. Çin yeni yüz yılda ne olacak. Hangi ülkeler onun yerine üretim sahnesine çıkacak. Bu konuda batı ne yapacak, hep merak konusu.  Beş operasyonel risk kategorisi, insan riski, süreç riski, sistem riski, harici olaylar riski ve yasal ve uyumluluk riski sizin devamlı aklınızda olsun ve önlemlerinizi ona göre alın. 

Risksiz sağlıklı huzurlu mutlu ve bereketli günler dilerim.