Dolayısıyla içeriğine yönelik sağlıksız oldukları kanıtlanmış olanların dışında meyve sularının geneli hakkında yapılacak ciddi tahkikat sonucu böyle hüküm konmalı.

Meyve sularının sağlıklı olup olmadığına geçmeden önce Türk mutfağında nasıl bir yeri var önce ona bakalım isterseniz.

Türk mutfak kültürümüzün en önemli özelliklerinden biri gastronominin her alanına ait çeşit açısından çok zengin olmasıdır. Bu çeşitliliğin içinde günümüzde meyve suları olarak bilinen ama geçmişte sağlıklı içecekler olarak kabul gören ve meyvelerden yapılan çeşit çeşit şerbetler, kompostolar, şuruplar ve hoşaflar var.

Türk yemek kültüründe en önemli adetlerden biri, yemeğin sonunda sanrım hazmı kolaylaştırmak için yapılan hoşaf ikramıdır. Özellikle pilavlı yemeklerde mutlaka yanında olmalı diye Türk mutfağında hoşafın apayrı bir yeri bulunur.

Osmanlı döneminde sarayda yapılmış ve günümüze kadar intikal etmiş öyle lezzetli içecekler var ki hâlâ damakları şenlendirmeye devam ediyor ve o eski Osmanlı şerbetlerinden içmek isteyenler varsa Şerbetçi Ali Baba’yı bulmalılar.

Anadolu’da ise hâlâ elma, kayısı, armut, ayva, vişne, portakal ve kızılcık gibi daha nice meyvelerden kompostolar, şerbetler, hoşaflar yapılmaya devam ediliyor.

Gelelim hazır paket meyve suları ile ilgili konumuza, bu minvalde yapılan araştırmaların sonuçlarına baktığımızda genellikle uzmanlar, bir kısım hazır paket meyve sularının pek de sağlıklı olmadığını söylüyor. Ben de buna kısmen katılıyorum. Çünkü bazı meyve sularının içine konulan katkı maddeleri, früktoz ve kimyasallar onları sağlıklı ürünlerin dışına itiyor.

O zaman bu tezin mefhumu muhalifinden hareketle zararlı katkı maddelerinin olmadığı meyve suları sağlıklı içecekler olduğu anlamı çıkıyor değil mi?

Yani aslında zararlı olan meyve suyunun bizatihi kendisi değil içine konulan katkı maddeleridir.

Aslında gerçek meyve suyu içerik açısından meyveye çok yakın bir içecektir. Bileşenlerinin nerdeyse tümünü meyveden alır. Meyve mevsiminde yenilerek, meyve suyu ise tüm bir yıl boyunca içilerek tüketilebiliyor.

Meyve suyu hem içimi oldukça lezzetli, hem de magnezyum içeren başlıca gıdalardan biri olup, diyette sodyum fazlalığını dengeleyebiliyor, yağ içermiyor ve ölçülü bir enerji kaynağı.

Peki, bunca faydası olan meyve suyu neden zararlı bir içecek olarak görülüyor.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) yetişkinlerin günde 30 gramdan fazla şeker katkısı almamalarını öneriyor. Ayrıca WHO, diş çürümelerinin nedenleri arasında, yüzde 100 meyve suları da olmak üzere şekerli tatlandırılmış içecekler diye belirtiyor.

Bazı meyve sularının içinde bulunan liften arınmış früktoz, vücutta hızlı emildiğinden, mideden ince bağırsağa hemen geçiyor ve kana çabuk karışarak kan şekerinin yükselmesine neden oluyor. Bunu normale indirmek için gereksiz insülin sağlayan pankreas aşırı yoruluyor ve böbrekler de yıpranıyor. Sonuç olarak çeşitli kimyasallar ile birleşen früktoz, vücutta kanser dahil pek çok hastalığa davetiye çıkarıyor.

Yapılan araştırmalar, içinde früktoz olan meyve suyu tüketimi ile tip 2 diyabet riski arasında bir bağlantı olduğunu ortaya koyuyor. Linklerini buraya ekliyorum dileyen detaylı inceleyebilir.

https://www.bmj.com/content/347/bmj.f5001  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2453647/ 

Bu konuda değerli bir uzman olan İstanbul Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı, Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Özer Ergün hocamın görüşü; “Markalı, şeker katkısız, koruyucu madde taşımayan, renk maddesi katılmamış hazır meyve suları kararınca içilebilir. Uygun ısı işlemden geçmemiş, son tüketim tarihi sona ermiş, ambalajı delinmiş meyve suları gıda zehirlenmesine neden olabilir. Küflü meyvelerden yapılmış meyve suyu, küflerin salgıladığı toksinler nedeniyle bir zehirlenme nedenidir. Toprak ve dışkı kaynaklı çeşitli bakteriler de uygun ısı işlemden geçirilmemiş meyve sularında üreyerek tüketicilerde gıda zehirlenmesine neden olurlar” şeklindedir.

Sonuç, içeriğinde katkı maddesi olmayan ve emin olunan markalardan faydaları göz ününe alınarak hazır meyve suları tüketilebilir.