Evet, Lagarde’dan önce IMF Başkan Yardımcısı Zhang Tao da aynı tehlikeye işaret etmişti. Tao’ya göre, küresel ekonomiyi vuran şey ABD/Çin arasındaki itiş kakış… Atlar tepişirken arada çifteyi merkepler yiyor. Tao insani ve iyimser düşüncesini ortaya koyarken taraflardan; iletişimlerini kuvvetlendirip meseleyi bir an önce rafa kaldırmalarını ve kalıcı çözüm bulmalarını rica ediyor ve “Geminin dibini deliyorsunuz, hep birlikte batacağız” benzetmesini yapıyor.

IMF küresel ekonominin 2019 yılında yüzde 3,2, gelecek yıl 2020’de yüzde 3,5 büyüyeceğini tahmin ediyor. Bu gidişle dünya bu rakamları da göremeyebilir demekten kendimi alamıyorum. Avrupa’daki Brexit sorununu, İtalya’daki siyasi kriz, Almanya’da büyüyemeyen ekonomi, Uzakdoğu’da iyiye gitmeyen ticari gelişmeler, Hong Kong meselesi, artan jeopolitik riskler, Venezüela’dan sonra Arjantin’in de batma potasına girmesi dünya açısından hiç iç açıcı gelişmeler değil.

***

Küresel ekonomideki resesyon kaygılarının en büyük sebebi “ticaret savaşı”… Genel görüntü bu!.. Gerginlik bitecek mi? Bence Çin para birimi yuan, dolar karşısında ABD’nin istediği seviyeye inmediği sürece bu savaş bitecek gibi görünmüyor. Dolar/yuan paritesi şu anda Trump’a göre ciddi yüksek.

ABD’den gelen imalat verisinin kötü gelmesi aslında Donald Trump’ı bir bakıma sevindirdi. Kötü veriyle birlikte dolar dünyadaki tüm para birimleri karşısında değer kaybetti. Doların/yuan paritesi de 7,18’den 7,14’e düştü. Tabii bu seviye ABD’nin istediği kur değil. Donald Trump paritenin asla 6’yı geçmemesini istiyor ve “İlle de en az 50 baz faiz indirimi yapılsın” diye bastırdıkça bastırıyor…

Bunca ardı ardına gelen olumsuz gelişmelere karşılık Trump’ın hâlâ “Çin’in 75 milyar dolarlık misillemesine tahammül edemiyorum. Çin’e vergileri ikiye katlayacağım” sözlerini anlamakta güçlük çekebilirsiniz... Zira Başkan, ne Hazine Bakanı Steven Mnuchin’ı ne ABD Ticaret Temsilcisi Robert Lighthizer’i ne de ABD iş dünyasını dinliyor… “Keçi ölse de kuyruğunu indirmez” derler ya Trump’ın hali de aynen öyle. Adam, kur için hem kendini hem de dünyayı yakacak. Manzara bu!..

Peki, Trump’ı bu kadar agresifliğe iten sebep ne?

Bence; Trump’ın düşman olarak gördüğü ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Jerome Powell başta diğer eyalet başkanları Beyaz Saray’a dertlerini anlatamıyorlar. Yani küresel ekonominin temelindeki sorun sadece Trump da değil. Aynı zamanda Beyaz Saray ile guvernörlerin çatışması küresel ekonomik resesyonu tetikleyen etkenlerden. Hatta biraz daha ileriye gideyim. FED içindeki çatışmalar bile küresel resesyonu davet ediyor.

***

Trump ile Powell arasındaki kavgaları bütün dünya biliyor. Ama FED içindeki kavgaları ve Trump’ı ikna yolundaki çatışmaları fazla bilen ve irdeleyen yok. İşte küresel resesyonun merkezindeki FED krizi ve piyasa baskısı aslında harıl harıl işliyor. Daha düne kadar faiz indirimlerine karşı gelen St. Louis Fed Başkanı Bullard, bugün küresel şoka dayanıklılık konusunda 50 baz puan faiz indiriminin gerekliliğini savunuyor. Olacak şey değil, diyorsunuz ama siyaset/ekonomi sahnesinde böyle oyunları görebiliyorsunuz ve şaşırıyorsunuz.

Bullard’ın bugün geldiği nokta şu:

“Politika faizinde çok yüksek yerdeyiz. Öyle ki yüzde 1,5 seviyelerindeki tahvil faizlerinden daha yukarıda bir resmi faize sahibiz. Bu sürdürülebilir değil…”

Bullard, faiz indirimine muhalif olduğu zaman da tahvil faizleri, politika faizinin altındaydı. O zaman bu manzarayı görememiş mi? Mutlaka görmüştür ama başka piyasa hesapları ve özellikle Trump muhalefeti Bullard’ı böyle çıkmaz bir yola sürüklemiş demek ki!

***

Şimdi faiz indirimi muhalefetini bırakan Bullard’a karşı başka bir isim karşıtlık görevini üstlenmiş… Boston FED Başkanı Eric Rosengren… Başkan Bullard’ı Trump karşıtlığında geçmiş vaziyette. Boynuz kulağı geçer derler ya, Rosengren’ın, risklere rağmen ABD ekonomisinin güçlü olduğuna ve Eylül’de faiz indirimine ihtiyaç olmadığına dair açıklaması küresel resesyon ateşine birkaç odun daha atıyor.

Kazanın altı Trump’a muhalefet ateşiyle cayır cayır yanıyor… Trump’ı kızdırmak için FED ve FED’in şubeleri ellerinden gelen her şeyi yapıyor. Trump da kızdıkça Çin’e saldırıyor, küresel riskleri yükseltiyor.

Kim ne derse desin kanaatimce ABD/Çin ticaret geriliminde en büyük etken; Trump’ın inatçı tavrının yanında, ABD’nin agresif Başkanını inatçılığa zorlayan ve sanki dolar/yuan kurunun düşmesini istemeyen FED’in uyumsuzluğu… Ha, bir de Trump muhalifi piyasa baskısını unutmayalım!..