Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “İşin bittiğini defalarca söyledik. Ama ben Trump’tan Türkiye’ye yaptırım uygulanacağına dair izlenim almadım” dese de G-20 zirvesinde öncelikle ABD Başkanı Donald Trump’ın S-400’ler konusundaki olumlu veya olumsuz yaklaşımı önemli olacak. S-400’ler ile ilgili sorun çözülürse, inanın Türkiye’nin önü ardına kadar açık. Bunun için S-400 meselesi Japonya’da çok iyi, etraflıca ve ikna eder şekilde Trump’a anlatılması lâzım.

Küresel ekonominin resesyona hızla koştuğu bu süreçte, ticaret savaşları ve bölgesel çatışmaları tetikleyecek etkenlerden kaçınmak herhalde devlet adamlığının bir gereği. Trump’ın; 1,5 milyarlık Çin, nüfusu 1 milyara dayanan Hindistan, nükleerde iddialı hale gelmeye çalışan İran, Ortadoğu ile Doğu Akdeniz’de önemli bir oyuncu görünümündeki Rusya ve bölgede kilit ülke konusundaki Türkiye ile alâkalı projeksiyonlar yaptığı kanaatini taşıyorum.

***

Meselâ bugünlerde Trump’ın Ortadoğu, daha doğrusu İsrail’in güvenliği için hazırladığı 50 milyar dolarlık bir ekonomi planı gün yüzüne çıktı. Neymiş efendim, Trump Filistin ve komşu Arap ülkelerini kalkındırmak amacıyla bir yatırım fonu kuruyormuş… Trump, aynı zamanda Batı Şeria ve Gazze’yi  bir ulaşım koridoruyla bağlayıp, Filistin – İsrail sorununa da köklü çözüm getirmek istiyormuş!

Trump dünyayı bakkal dükkanı zannediyor!.. Be adam sen daha Suriye meselesini çözememişsin, Türkiye’nin boynuna attığı kementten kurtulmak için debelenip duruyorsun… Çin ile ticaret savaşlarında yaya kalmışsın… Ortadoğu’yu bir fonla mı dizayn edeceksin? Bak ülkendeki Ford, 12 bin kişiyi işten çıkaracakmış, hem de en ciddi fabrikalarının kapısına da kilit vuracakmış… Bunlardan acaba haberin var mı? Çin’den yapılan ithalatla ayakta kalan Amerikan halkına da acımıyorsun galiba!

Donald Trump’ın eli mahkum… NATO kaynaklarına göre ABD, İran ile savaşmak istemiyor. Çünkü ABD’nin NATO’daki Avrupalı müttefikleri Almanya, Fransa ve diğer ülkeler İran nükleer anlaşmasının ayakta tutulmasının gerektiğini dikta ediyor. Bu durumda ABD, İran’ın üzerine gidebilir mi? Tabii ki hayır!

Cumhurbaşkanı Erdoğan da, Trump’ın ticaret tarafını iyi bildiğinden Japonya’dan dünyaya siyasi mesajlar vermeyi sürdürüyor. Erdoğan, ABD ile ilgili sorunlar Japonya’da aşılamazsa bu işin Türkiye ayağı var, düşüncesiyle önümüzdeki Temmuz ayında Trump’ın Türkiye’ye gelme ihtimalinin yüksek olduğundan bahsediyor.  

***

Gelelim günlerdir tartışılan Türkiye ve gelişen piyasalara…

Türkiye’de Haziran ayı güven endeksi yüzde 7,6’lık bir artış sağladı ve 83,4 seviyesine yükseldi. Mayıs’ta 77,5 seviyesindeki endeksin bir aylık kısa zaman zarfındaki bu yükselişi dayanaksız da değil.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) değerlendirmesinde, “Ekonomik güven endeksindeki artış, tüketici, reel kesim (imalat sanayi), hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörü güven endekslerindeki artışlardan kaynaklandı” ifadeleri dâhi Türkiye’nin öncü göstergelerdeki güçlülüğünü gösteriyor.

105,2 seviyesini gördüğü 2018 yılından bu yana 100’lerin altında seyreden ekonomik güven endeksinin birden 80’lerin üzerine çıkması, endeksin yakın vadede 100’lerin üzerinde gelecek iyimserliğe işaret ediyor. Bu bir… İkincisi küresel merkez bankalarının faiz indirimleriyle başlayacak iyimserlik… Dolayısıyla söz konusu süreçte Türk ekonomisine olumsuz yorum yapmak bile art niyetleri ortaya dökmeye yetiyor.

Haydi soruyorum;  ABD Merkez Bankası (FED) başta, ECB, BOE, BOJ acaba niçin sürekli güvercin mesajlar veriyor? Herhalde gelişen ülkelerin kaşına gözüne hayran olduğundan, Türkiye’yi sevdiğinden değil! Başlarında bir Çin gailesi, daralan pazarlar, düşük enflasyon, resesyona giren bir dünya var…

Adamlar şu anda ellerindeki trilyonlarca dolarla resmen batma tehlikesi yaşıyor! Batışı önlemenin tek yolunu Türkiye’nin de içinde olduğu gelişen ülkeleri paraya boğmakta görüyor… Nitekim küresel bankalar, 2008 küresel krizinden sonraki dönemde 2009 yılından itibaren aynı hamleleri gerçekleştirmişlerdi.

Hollanda merkezli Robabank analistinin TL’deki toparlanmanın sürdürülebilir olamayacağını söylemesine fazla aldırış etmeyin, derim. Zirâ Robabank analistinin karşısına Commerzbank analistinin “Küresel merkez bankaları güvercinleşti. Faiz indirimi baskısı var. Bu faktörler olumlu. Bu sebeple TL’de bir ralli bekliyorum” sözlerini koyarım, dut yemiş bülbüle döner.