Wu Yanhua, Reuters muhabirinin numunelerin NASA ile paylaşılıp paylaşılmayacağına dair bir sorusuna Dış Uzay Anlaşması’na göre uzay kaynaklarının insanlığın ortak serveti olduğunu ve bu anlaşma uyarınca hareket edeceklerini söyledi. İlgili keşif verileri dâhil olmak üzere Ay örneklerini kurumlar ve bilim insanlarıyla paylaşmak istediklerini dile getiren Wu Yanhua, “Ancak maalesef 2011’de ABD Kongresi NASA gibi resmi kurumların uzay konusunda Çin’le işbirliği yapmasını kısıtlamak için Wolf Maddesi’ni onayladı” diyerek ABD’ne göndermede bulundu.

Nasa’dan Artemis’li yanıt 

Wu Yanhua, iş birliği konusunun ABD yönetiminin politikalarına bağlı olduğunu ve ister Amerikan devlet kurumları ve kuruluşları, ister bilim insanları ve mühendislerle eşit, ortak kazanca ve yarara ve barışçıl kullanıma dayalı ilkelerde samimi ve dostane işbirliği yapmaya hazır olduklarını da söylemiş. Öte yandan, Chang’e-5’in dönüşünün ardından Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Twitter hesabında “Eve hoş geldin Chang'e-5!” mesajını paylaştı ve Çin’in Ay keşif misyonunun önemine vurgu yaptı. NASA ise Twitter’da Amerikan Artemis projesiyle ilgili bir video paylaşmayı tercih etti. NASA hesabının paylaşımında : “Artemis projesinin astronotları, insanlığın Ay'a giden yolunu açacak!” dendi.

Dünyada üçüncü ülke oldu

Wu Yanhua, basın toplantısında ayrıca, Change-5 keşif aracının Ay'dan getirdiği toprak ve kaya örneklerinin Çin Ulusal Müzesi’nde halka sergileneceğini de söyledi. Bu ara Change-5 1970lerden sonra ilk kez aydan numuneler getiren araç oldu. Bu eylem, Çin'i, 44 yıl önce son başarılı numune alma görevini başlatan ABD ve Sovyetler Birliği'nden sonra Ay örnekleri alan üçüncü ülke yaptı. Chang’e-5 sondası Ay’dan yaklaşık iki kilogram toprak numunesi topladı. “Robot kol” sayesinde toprağın bir kısmının alınması 50 dakika sürüyor. Söz konusu Ay örneklerinin gezegenin jeolojik evrimi hakkında bilgi vermesi ve evrendeki güneş faaliyetlerine dair ipucu sunması bekleniyor.

Aya gidiş konusu ve ABD’nin aya ilk uçuşu ile ilgili komplo teorileri hala devam ederken Change-5 bir kez daha insanlığı aya götürdü. Geçenlerde Viasat History’de ABD’nin Aya ilk gidişinin yalan olduğuna dair komplo teorilerini ve bunun yalan olduğunu savunanların yaptığı deneyleri izledim. İnanılmaz uğraşlar verilmiş, ay o kadar önemli ki onla ilgili üretilen komplo teorileri bile bir alt bilim olacak seviyede.  Dünya uzay çalışmalarını biraz ihmal etti gibi. Çin bu konuya da el atar mı? Bunu bilemem ancak keşke tüm dünya ülkeleri ortak projeler üreterek dünya dışı yaşam hakkında ilerlesek.

++++++++

Dünyada üretilen her 3 Mercedes’ten 1 tanesi oraya gidiyor

Covid-19 pandemisinin olumsuz etkilerine karşın Daimler bu yıl, Çin’de bir önceki yıldan daha çok sayıda Mercedes sattı. Daimler Grubu’nun ülkedeki yöneticisi Hubertus Troska, yaptığı açıklamada, bu yıl sonunda iki haneli büyümeye ulaşmış olacaklarını açıkladı. Troska, 2019 yılında gerçekleştirdikleri yaklaşık 693 bin toplam satış rakamını bu yıl kasım ayında geçtiklerini belirterek “Üstelik Çin’deki üretimimiz de artmaya devam ediyor. 2019’da 560 bin otomobil üretmişken, bu yıl sonuna kadar Çin’de üretilen olacak araç sayısı 600 bini geçecek. Bu sayıya bir de Almanya’da üretilip Çin’e ithal edilecek olan ve çok rağbet gören S-serisinden otomobil sayılarını eklemek gerek” dedi. Bu rakkam ciddi bir rakkam. Dünyada üretilen her 3 Mercedes’in bir tanesinin Çinde satılması Çinlilerin tüketim konusundaki motivasyonlarının tipik bir göstergesi olduğu kadar tüketim kalitesinin de yükseldiğinin de belirtisi. Darısı Türkiye’nin başına. 

++++

Çin treni 1.383 buzdolabı taşıdı

Türkiye’den Çin’e doğru yola çıkan ilk yük treni, yerel gümrük yetkililerinin bildirdiğine göre, ülkenin kuzeydoğusundaki Uygur Özerk Bölgesi’nin Horgos istasyonundan 17 Aralık Perşembe günü Çin’e girdi.

Bu yük treni, Türkiye’den Çin’e Türk ihraç ürünleri taşıyan ilk tren oldu. Söz konusu tren İstanbul’dan 4 Aralık tarihinde kuzeybatı Çin’deki Xi’an kentine ulaşmak üzere yola çıktı. Tren, toplamda 8 bin 693 kilometre mesafe kat etti. Yük treni, toplam değeri 1,59 milyon dolar değerinde 1.383 buzdolabını Çine götürdü.

Çin ile Kazakistan sınırındaki Horgos gümrük yetkilileri, lojistik sektörünün Covid-19 pandemisinden olumsuz etkilenen deniz ve hava taşımacılığı yüzünden aksadığını, ancak bu arada Çin-Avrupa yük trenlerinin, endüstri ve tedarik zincirlerini güçlendirerek küresel istikrarın sağlanmasına katkıda bulunduğunu bildirdi. Tren, aynı zamanda da dönüş yolunu ‘güney koridoru’ndan geçerek gerçekleştiren ilk Çin-Avrupa yük treni olma özelliğine sahip. Bu yol, Hazar Denizi koridoru ile Bakü-Tiflis-Kars tren yolunu bir araya getiren bir hat şebekesini oluşturuyor.

+++++++

Üniversitelerde Çince eğitim artıyor

Çinin ekonomik anlamda yaşadığı büyüme ile beraber artan ticaret potansiyeli Çinceye olan ilgiyi de arttırdı. Bazı ülkeler Çinceyi ana dil ve  İngilizceden sonra üçüncü dil olarak öğretirken bazı ülkeler olayı daha da ilerletip bu dili eğitim dili olarak benimseye başladı.

Ülkenin Eğitim Bakan Yardımcısı Tian Xuejun, yaptığı açıklamada Çince’nin, 70’i aşkın sayıda ülkenin milli eğitim sistemlerine entegre edilmiş bulunduğunu söyledi. Çin dilinin uluslararası düzlemde eğitimini teşvik amacıyla Beijing’de düzenlenen etkinliğin açılış töreninde bir konuşma yapan Tian, şu anda 4 binden fazla yabancı üniversitede Çince derslerinin öğretildiğini ve yaklaşık 25 milyon kişinin de Çin sınırları dışında Çince öğrenmekte olduğunu bildirdi.

Bir zamanlar İngilizce ile beraber Fransızca ve Almanca önemliydi. İki binlerde bu iki dil yerini artık Çinceye bıraktı. Buda dünyanın nasıl değiştinin göstergesi. Zaman geçiyor ve kültürlerde de değişimler yaşanıyor, ancak unutulmaması gereken bir şey var: Kültülerin de popülerliğini ekonomik koşullar belirliyor. Yani parası olanın her yerde olduğu gibi dünya kültürünün şekillenmesinde de etkili oluyor. 

+++++++

TikTok’un rakibini kim satın aldı?

Reddit kısa video alanında TikTok’un rakibi olan Dubsmash şirketini satın alıyor. Satın almanın mali koşulları açıklanmadı ama nakit ve Reddit hisseleri verileceği dair iddialar var. Dubsmash ekibi ve üç kurucusu satış işlemi biter bitmez Reddit bünyesinde çalışmaya başlayacak.

Dubsmash altı sene önce Almanya’da kurulan ve dört sene önce ABD’ye taşınan bir şirket. Kullanıcı sayısı hakkında net bir açıklama yapılmamış olmasına rağmen ABD pazarında TikTok sonrası ikinci sırada. Reddit tarafından yapılan açıklamalarda satın almanın nedenleri arasında Dubsmash’in kullanıcı profilinin farklılığının ön sıralarda olduğu belirtildi.