Dolar $
32.47
%-0.13 -0.04
Euro €
34.78
%-0.65 -0.23
Sterlin £
40.62
%-0.53 -0.21
Çeyrek Altın
3985.57
%-0.17 -6.57
SON DAKİKA
Son Yazıları

Çin ve İran'ın stratejik andlaşması ve etkileri

03 Aðu 2020

Seçildikten sonra Amerika'nın güçlü Yahudi lobilerinden gelen baskılar sonucu kendi durumunu sağlamlaştırmak için Avrupalı ülkeler ile eski Başkan Obama'nın onayladığı İran nükleer andlaşmasını iptal eden Trump'ın politikası İran'ı Rusya ve Çin'e yaklaştırmıştır.

Ayrıca, Amerika’nın uyguladığı ticaret savaşı, korona epidemisiyle mücadele eden İran’ın ekonomisinin sarsmış ve İran yönetimini çok zor bir duruma düşürmüştü. Bu durumda İran kendisi gibi Amerikan ekonomik müeyyidelerinin ekonomisini zorladığını gören Çin’le yakınlaşmayı tercih etmiştir.

Basına sızdırılan ve 2016’den beri müzakere edildiği ileri sürülen 18 sayfalık andlaşmaya göre İran, Çin’le 25 yıllık ve İran ekonomisine 400 milyarlık bir yatırımı öngören bir stratejik ortaklık yapma kararı almıştır. Çin İran ekonomisinin değişik sektörlerine önemli yatırımlar yapacaktır. Andlaşma aynı zamanda istihbarat paylaşımı ve güvenlik işbirliğinin yanında, Çin’in Irak ve Suriye’de İran misyonlarına destek vermesini de öngörmektedir. Andlaşmadaki misyonlara destek verme kısmı Türkiye’yi olduğu kadar İsrail’i ve bu gelişmenin sonucu olarak Amerika’yı yakından ilgilendirmektedir. Rusya’dan aldığı yarım destekten sonra Çin’in desteğini alan İran, Ortadoğu’da daha etkin bir ol oynayabilecektir. Bu rolün etkinliği Çin ile yakın olan İsrail’in bu ülkeyle olan ilişkilerine zarar verebilir. Çin bunu istemeyeceği için acaba İran misyonlarına ne gibi bir desteğin verileceğini çevredeki devletler endişe ve merakla izleyeceklerdir.

Çin ayrıca İran’ın demiryolları, liman ve telekomünikasyon sistemlerini de geliştirecektir. İran’ın çeşitli bölgelerinde çeşitli serbest ticaret bölgeleri kurulacaktır. Çin böylece Pakistan’dan sonra İran’dan kendi ipek yolu projesi için önemli alanları düzenleme olanağı elde etmiş olacaktır. İran’ın desteği sürekli olarak 25 yıl müddetince Çin’e aktaracağı petrol ve enerji ürünlerinin yanında Çin’in çekindiği ve sürekli gözetim altında tuttuğu Uygur Türklerini hizaya getirmede vereceği destek olabilir veya İran Müslümanlara kaşı girişilen Çin politikasını göz ardı ederek susmayı tercih edecektir. Uygur politikasının arkasında Amerika’nın bulunduğunun bilinmesi, İran’ı bu yola itebilir.

Ekonomisi resesyonla sarsılmış bulunan ve epidemi salgınını çözemeyen Trump hükümetinin zayıf durumundan faydalanarak Çin bu tür hamlelere girişmiş bulunmaktadır. Ancak gerek Trump gerekse Joe Biden seçim propagandalarında Çin’e yüklenerek Amerikan halkını kendi yanlarına çekecek bir politika izleyecek gibi gözükmektedirler. Blokların saflarını sıklaştırdığı bir dünyada temennimiz çılgın yöneticilerden birinin bir savaşa neden olmaktan kaçınmasıdır. 


Yazarın Son Yazıları
Yazarın En Çok Okunan Yazıları