Piyasalarımız kapalı olduğu halde bile, Türkiye’de S-400’lerin doları vurmasından bu yana ne dolar kaldı, ne euro, ne Sterlin, ne bilmem ne belâ… Hepsini kırdık, geçirdik… Analarını ağlattık.

Bugünlerde TL ile başı belada olan en fazla ABD.

Hele hele dünyanın beklentiye girip karşılığını görünce dikkatlerini TL üzerine çevirdiği iki konu var ki, imrenilecek gelişmeler.

Önce Almanya’dan başlayayım… Sonra da Avrupa Merkez Bankası’na (ECB) geçeyim.

Almanya’da bir büyüme problemi var. Ülke istediği büyümeyi yakalayamıyor. Öncü tahminler de bunu doğruluyor. Almanya Merkez Bankası (Bundesbank) dahi 2019 yılı GSYH büyüme tahminini; yüzde 1,6’dan yüzde 0,6’ya, 2020 yılı için ise yüzde 1,6’dan yüzde 1,2’ye çekti. 2021 yılı için de tahmin yürüten banka yüzde 1,3 rakamını piyasaya açıklayıverdi. Almanya geçen yıl yüzde 1,4 büyümüştü.

Bundesbank büyümedeki revize üzerine değerlendirme yaptı ve zayıf kalan küresel talebin Alman sanayine ve ihracatına baskı oluşturmasını aşağı yönlü yüksek revizeye sebep olarak gösterdi. Bizim için kötü haber ama Bundesbank’ın raporunda açıkça söylemek istediği şey şu:

Ekonomi soğuma dönemine girdi…

***

Büyüme tahminlerinin zayıfladığı yerde elbette merkez bankaları fiyat istikrarından tutun, büyüme politikalarına kadar verecekleri desteklerle olumsuz tahminleri olumluya çevirmek için uğraşacak. En azından temennimiz bu…

Evet, herkes ECB’nin faiz pozisyonunu ve Başkan Mario Draghi’nin açıklamalarını merak ediyordu. Nitekim, meraklar giderilmiş oldu.

Böyle bir büyümeye ECB ne yapacak ki? Elbette ya faizleri indirecek, ya da sabit bırakacak. Nitekim ECB sürpriz yapmadı faizleri piyasa beklentilerine paralel sabit tuttu. Buna göre Avrupa bölgesi dediğimiz eurozone’da politika faizi sıfır, mevduat faizi eksi yüzde 0,40 ve marjinal fonlama faizi de yüzde 0,25’te olduğu gibi bırakıldı.

Söz konusu verileri daha iyi anlamak noktasında Almanya’nın başını çektiği eurozone’da ECB Başkanı Mario Draghi’yi dinlemeden olmaz… Diyor ki… “Ekonomik şartlar normal olmaktan çok uzak…”

Aha da…

Bu ne demek, TL’nin euro karşısında değer kazanması demek… Draghi, sanki TL daha da değerlensin diye devam ediyor… “Artan korumacılık tehdidi ve diğer faktörler mevduat faiz oranlarında herhangi bir artışa imkan vermiyor.”

Sayın Draghi, “Finansman koşullarını korumak zorundayız” diyorsun ama şu “Enflasyon hedefine yönelik uygun olan tüm araçları kullanmaya hazırız” derken enflasyonun yükselmesini nasıl sağlayacaksın, piyasa ve birçok ülke merkez bankaları çokça merak ediyor… Tabiî ki biz de!

Fakat Draghi’nin verdiği mesajı anlamamış değiliz… Yani anladık… Draghi, ECB faiz oranlarının en azından 2020’nin ortalarına kadar ve enflasyon hedefi olan yüzde 2 doğrultusunda gerektiği sürece kalacağını zaten sözlerinin arasında gizleyivermiş…

***

Gelelim ABD’ye… ABD’de son açıklanan verilere…

Asya’sı ve Avrupa’sı, küresel piyasaları ABD’nin Mayıs ayı istihdamına ve ücret artışları tahminlerine odaklanmış, verileri dört gözle bekliyordu. Rakamlar geldi… Meraklar giderildi…

Tarım dışı istihdam 175 binlik beklentiye karşılık 75 bin arttı. İşsizlik oranı ise yüzde 3,6 ile 49 yılın en düşük seviyesinde kaldı. Nisan ayı istihdam verisi de 263 binden 224 bine, Mart ayı verisi 189 binden 153 bine aşağı yönlü revize edildi. İşgücüne katılım oranı yüzde 62,8 oldu. Ortalama saatlik kazançlar ise aylık yüzde 0,2 artarken yıllık artış yüzde 3,27den yüzde 3,1’e geriledi. Beklenti aylık yüzde 0,3, yıllık yüzde 3,2 artış yönündeydi.

ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Jerome Powell’in verilere karşı yapabileceği tek şey var, o da faiz indirmek… Ki Powell “Faizleri indirelim” deyip duruyor… Tabi ki bu da bize yarıyor…

Neyse, her kim dışarıda bir iş yapmaya kalkarsa, her kim veri, meri açıklamaya kalkarsa TL ve TL varlıkları değer kazanıyor… Bence kimse elini, kolunu oynatmasın!...

İşte kapanış itibariyle son veriler…

Borsa günlük yüzde 3’ün üzerinde… BIST 93 bini yukarı yönlü kırdı… Dolar 5,79 lira ve euro 6,58 lira…

Nerden nereye!.. Hani 7,2’ler, hani 6,50’ler, hani 6,24’ler… Dolar 5,80’den aşağı kendini bıraktı bile!..