Karne dönemi
Haziran ayı karne dönemi. Öğrenciler için ve bir isim daha var ki haziran ayında karnesine bakılacak isim tabi ki Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek…
Günlerdir gündemde ne var dersek ne var sizce? Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve ekonomi adına formülleri, açıklamaları diyelim değil mi? Türkiye ekonomisi Mehmet Şimşek yönetiminde bir yılı geride bırakmışken bu yazıyı yazmak için hem de karne dönemi en doğru zaman. Üstelik neredeyse her hafta farklı bir açıklamaları ile gündemi sıcak tutarken.
Çok değil göreve geldiği bir senedir en çok Mehmet Şimşek ve açıklamaları gündemde yeni gündemler açmıyor mu sizce de? Önce büyük umutlarla Amerika’dan Merkez Bankası Başkanlığına getirilen Hafize Gaye Erkan, beraber yürütmeye çalıştığı ekonomik süreç ve tutmayan hesaplar... 6 ay demiştim Hafize Gaye Erkan Türkiye’de Merkez Bankası Başkanlığına getirildiğinde 6 ay bir süreç demiştim olmaz, yapamaz, tutmaz...
Oranın beyni ile düşünerek Türkiye ekonomisine uyum bu kadar kısa sürede başarıya ulaşamaz, mucize beklemek bile değildi bunun adı. Nitekim de tutmadı, olmadı… Yazılarımda bile var ve nitekim yanılmadım 6 değil biraz daha uzun 8 ay süre de bitti Hafize Gaye Erkan dönemi. Karnesine bakıldığında enflasyonun rekor seviyelere gelmesi, dolar ve faizlerde ki yüksek artış ve tüm bunların karşısında başta emekliler olmak üzere hayat pahalılığı karşısında savaş veren vatandaşlar...
Mehmet Şimşek ekonomisinde ana başlık ne dersek öncelikle sıkı para politikası, kamuda kemer sıkma programı ve dış kaynak arayışı ile öne çıktı diyebiliriz. Nureddin Nebati’den görevi devir aldığı bir sene öncesinde Mehmet Şimşek, “Türkiye’nin rasyonel bir zemine dönme dışında bir seçeceği kalmamıştır. Kurala dayalı, öngörülebilir bir Türkiye ekonomisi, özlenen refaha ulaşmamızda anahtar olacaktır” demişti.
O günlerde kemer sokma politikasını yine zihinlere yerleştirmeye çalışması vs üzerine yapılan planlar bir anda değişti. Nebati dönemini özetlemek için birkaç cümle söylemek gerekirse gevşek para politikası, düşük faiz, kredi bolluğu ve yüksek büyümeye dayanan ekonomi modeli diyebiliriz. Göreve geldiği Haziran 2023’ten bu yana Cumhurbaşkanı destekli sıkılaştırmanın sonucu olarak TCMB, politika faizinde sonuncusu mart ayında olmak üzere sert faiz artışlarına gitti. Şimşek geldiği gün 21 seviyesinde olan dolar/TL kuru, kademeli olarak 32 seviyesinin üzerinde çıktı.
Yabancı girişinin artması ile son iki ayda lira, ABD doları karşısında değer kazansa da Şimşek’in ilk yılında dolar karşısında yüzde 55’e yakın değer kaybetti. Kurun serbest bırakılması ve tabi ki son aylarda ekonomiye peşi sıra ek vergiler konulması tüketici fiyatların da artışı son bir yılda iyice tırmandırdı. Çalışanlar, memur ve emekli maaşlarına zamlar dönemlerinde yapıldı ama temel tüketim maddelerine yapılan aşırı zamlar karşısında erimeye çoktan başladı. Kemer sıkma döneminde elbette en şok etkilenenler emekliler...
Ve asgari ücrete ara zam yapılmayacağının açıklamasında bir diğer ciddi memnuniyetsizlik... Her açıklamasında enflasyonun kalıcı olarak düşeceği açıklamaları yapan Şimşek, bütün göstergelerin kurda istikrara işaret ettiğini belirterek tekerleği yeniden keşfetmeye gerek yok, dünya ne yapıyorsa onu yapıyoruz” dedi. Savunmanın bir diğer başlığı da birinci yıl geçiş dönemi enflasyon elbette ki yükselecek ..
Bugün gelinen nokta da enflasyon 75,4... Önümüzdeki bir sene sonunda da beklemen enflasyon önümüzdeki 12 ay için piyasa beklentisi yüzde 33... Yüzde 75,4’den yüzde 33’e geri gitmesi?
Karışık değil mi?
Derler ya gel çık işin içinden... Mehmet Şimşek’in bir senelik karnesinin en kısa özeti bu şekilde... Hani öğretmenlerimiz karne dönemi de görüşlerini yazar ya öğrenci karnesine...
Hele notu düşük öğrenci karnesine ne yazar öğretmen: Zayıf derslerin için biraz daha çok çalışmanı özellikle öneriyorum…
Bu karne döneminde biz de yazalım mı Şimşek’in karnesine? Peki ne yazalım, kaç olmalı karne notu? Siz ne yazardınız mesela?