Dolar $
32.26
%-0 -0
Euro €
34.72
%0.02 0
Sterlin £
40.3
%-0.23 -0.09
Çeyrek Altın
3931.27
%0.12 4.82
SON DAKİKA

Bavul var bavul yok

Kaan Özbek 12 Aðu 2023

SSCB'nin dağılma aşamasında Yugoslavlar ve Romenlerle yerleşen "Bavul ticareti", 1990 ile 1994 arasında altın dönemini Ruslarla yaşadı. Özellikle İstanbul Laleli, bavul ticaretinin merkezi oldu. Hatta ticaret hacmi o kadar büyüdü ki ülke ekonomisine yılda 10 milyar dolarlık katkıda bulundu.

SSCB dağıldığında Ruslar ve diğer cumhuriyetlerden halk, askeri üniformalardan madalyalara, ev eşyalarından tekstile hatta evlerinde kullanmadıkları ne varsa bavullara doldurup Türkiye’nin muhtelif illerinde ve ilçelerinde kurulan “Rus Pazarları”nda yok pahasına sattı. 

Hatta halk o kadar yoksullaşmıştı ki; o döneme damga vuran “Nataşa” kavramına kadar sürüklenenler oldu. 

* * *

Yıllar yılları kovaladı, başta Rusya olmak üzere diğer eski SSCB cumhuriyetleri kapitalizmin en büyük zehri alışveriş ve tüketim çılgınlıklarıyla gündem olmaya başladı. Rus milyarderlerin yatları, katları ve hatta satın aldıkları futbol takımları gündem olmaya başladı. 90’lı yılların başındaki o yoksul görüntü yerini lüks harcamalara bıraktı.

Aradan yıllar geçti 90’larda ellerinde bavullar her şeylerini yok pahasına satan o halk Türkiye’yi unutmadı. 

Hatta Türkiye’yi adeta komşu kapısı yaptılar. Ve durum öyle bir hal aldı ki; 2020’de Türkiye'ye en çok Ruslar geldi. 2021 Kasım'a kadar ülkeye gelen Rus turist sayısı 4 milyon 555 bin 47 oldu. Bu rakam, 2020'de gelen turist sayısından 10 milyon kişi daha fazlaya denk geldi. 

Büyük bir kısmı da Türkiye’de yerleşik kalmayı tercih etti. Uyruklarına göre ikamet izni ile Türkiye'de bulunan yabancılara bakıldığında ilk sırada Rusya var. 19 Ocak 2023 rakamlarına göre Türkiye’de hali hazırda 154 bin 297 Rus vatandaşı yaşıyor. 

* * * 

Sovyet sisteminin çökmesiyle ekonomik açıdan tepe taklak olan bu ülke; geçen 30 yıllık süreçte ekonomik anlamda önemli düzeyde gelişti.

Türkiye Cumhuriyeti Dış İşleri Bakanlığı’nın verilerine göre, Rusya’da kişi başı GSYH 11 bin 160 dolar. Yaşanan savaş durumuna rağmen enflasyon yüzde 4,5 olarak seyrediyor. Reel GSMH büyüme oranı % 1,1, nüfus 2010’daki sayıma göre 142 milyon. Yıllık ihracat hacmi 435 milyar dolar. İşsizlik ise sadece yüzde 4,7… 

563 milyar dolarlık döviz rezerviyle dünyanın önde gelen ekonomilerinden biri olarak ön plana çıkıyor. 

Rusya ekonomisi yaş meyve ve sebze, kara ulaşım araçları ve bunların aksam parçaları, tekstil ve hazır giyim ürünleri, elektrikli makine ve cihazlar, değişik sanayi kollarında kullanılan makine ve cihazlar, savunma sanayi araçları, metallerden nihai ürünler ve ayakkabı gibi çeşitli ihraç kalemlerine sahip. Tüm bunların ötesinde bir enerji devi…

* * * 

Eee, tüm bunların yanı sıra Sovyetler döneminde kurulmuş pek çok ağır sanayi koluyla yoluna emin adımlarla devam ediyor. 

Verimli tarım topraklarını her geçen gün kaybeden Türkiye, Rusya’dan muhtelif tahıl, yağlı tohum ve bitkisel yağ ürünleri ithal ediyor. Bunun yanı sıra petrol ürünleri, doğal gaz, taş kömürü, demir çelik, işlenmemiş alüminyum ve kağıt yine bu ülkeden ithal edilen önemli kalemler arasında yer alıyor. Hatta öyle ki; neredeyse enerjideki dışa bağımlılığın büyük bölümü Rusya’ya… 

Adeta göbekten bağlıyız.

Petrol ve ürünleri, doğal gaz, taşkömürü, demir çelik ürünleri, işlenmemiş alüminyum ve muhtelif tahıl, yağlı tohum ve bitkisel yağ ürünleri Rusya'dan ithal edilen ürünler arasında yer alıyor.

Peki, 30 yıldır Türk halkının durumuna bakarsak ne görüyoruz?

Hiç bitmeyen ekonomik krizler, günden güne eriyen GSYH, artan işsizlik, tatil için bavul bile dolduramayan bir halk…

Yani demem o ki; Ruslar Türkiye’ye tam 30 yılı aşkın süredir ellerinde bavullarla geliyor; ama artık işin rengi değişti. 30 yıl önce ticaret için kullandıkları bavulları son 5 yıldır tatile gelirken taşıyor. Üstelik artık ticarette bavul taşımalarına hiç ama hiç gerek kalmamış…