Fosil yakıtların çevreye verdiği tahribat artık göz ardı edilemeyecek boyutlara ulaştı. İklim krizi kapımızda değil, evin içinde oturuyor. Hal böyleyken, enerji sistemimizi kökten değiştirecek bir alternatife gerçekten ihtiyacımız var. Peki, hidrojen bu rolü üstlenebilir mi?

Hidrojenin Temiz Gücü Hidrojen, evrende en bol bulunan element. Ancak enerji kaynağı olarak kullanılabilmesi için önce serbest hale getirilmesi gerekiyor. Burada devreye "yeşil hidrojen" giriyor. Eğer hidrojen, suyun elektrolizi yoluyla ve bu işlem yenilenebilir enerji kaynaklarıyla yapılırsa, ortaya çıkan enerji neredeyse sıfır karbon emisyonu ile elde ediliyor. Yani hava kirliliği yok, sera gazı salınımı yok, çevreye zarar yok.

Üstelik hidrojen yalnızca elektrik üretiminde değil; sanayiden ulaşıma, hatta ısıtmaya kadar geniş bir kullanım alanına sahip. Elektrikli araçlara göre daha uzun menzilli hidrojen yakıt hücreli otomobiller, özellikle ağır taşıma sektöründe büyük bir fark yaratabilir. Yenilenebilir enerji ve biyoyakıtlar gibi diğer teknolojilerle birlikte kullanıldığında hidrojen, sera gazı emisyonunun en büyüklerinden bazıları da dahil olmak üzere çok sayıda endüstrinin karbonunu azaltma potansiyeline sahiptir. McKinsey analizine göre hidrojen talebinin 2050 yılına kadar iki ila dört kat artması bekleniyor. Aralık 2023 itibarıyla, küresel olarak 1.400'den fazla büyük ölçekli hidrojen projesi duyuruldu ve bu da doğrudan yatırımlarda 570 milyar dolara denk geliyor. Hidrojen projelerine halihazırda 193 milyar dolar değerinde yatırım yapılmış olan Avrupa'da, hidrojenin karbonsuzlaştırma hedeflerine ulaşmada önemli bir rol oynamasını bekliyor. 

Türkiye’de hidrojen teknolojileri için çeşitli teşvik ve destekler mevcut, özellikle enerjiyi temizleme ve sürdürülebilirliğe yönelik politikalar kapsamında çalışmalar yapılıyor. Yeni enerji teknolojilerinin geliştirilmesine yönelik devlet hibeleri, vergi indirimleri ve teşvikler sağlanıyor. Özellikle yeşil hidrojen projeleri için finansal destekler planlanmakta.

 Bu amaçla ilk hidrojen vadisi kuruluyor. Hidrojende "üretici, ihracatçı ve teknoloji geliştirici" olabileceğine dikkat çekilen Türkiye'nin küresel hidrojen pazarında güçlü bir oyuncu olabileceği ifade ediliyor. Ülkenin enerji ihracatçısı olmasının yolunun yeşil hidrojenden geçtiğinin altı çiziliyor.

Ulusal strateji ve programlar: Türkiye’nin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, hidrojen ve yenilenebilir enerji stratejilerine önem veriyor. 2023 sonrası YEKA (Yenilenebilir Enerji Kaynakları ve Teknolojileri) projeleriyle hidrojen teknolojilerinin entegrasyonunu hedefliyor. Üniversite ve araştırma merkezleri ile enerji şirketlerinin hidrojen teknolojileri alanındaki projelerini desteklemek amacıyla fonlar ve teşvikler sağlanıyor.

2021 yılı itibarıyla dünyada yaklaşık 70 milyon ton hidrojen tüketimi gerçekleştiği ifade edilirken, bu miktarın 2050 yılına kadar 500 milyon tonu geçmesi bekleniyor. Birçok ülke geleceğin yakıtı olarak görülen hidrojeni, elektrik üretiminde karbonsuzlaştırma çalışmalarında "çıkış yolu" olarak baş köşede duruyor.  Avrupa Birliği, Japonya, Güney Kore ve birçok ülke, hidrojen stratejilerini açıklamış durumda. Türkiye de bu yarışta yer almak istiyorsa, Ar-Ge’ye, eğitimli iş gücüne ve yeşil enerji yatırımlarına ağırlık vermeli. 

Hidrojen mucize değil, ama bir umut. Eğer doğru şekilde değerlendirilirse, geleceğe yatırım yapmış oluruz. Bu gezegeni kirleten bizsek, temizleyecek olan da biz olmalıyız. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), 2050 yılına kadar tam bir hidrojen ekonomisinin kurulması için küresel çapta 1,2-2,5 trilyon dolarlık yatırıma ihtiyaç duyulabileceğini tahmin ediyor. Her şey yolunda olsa da iyi de gitse unutmayalım ki, Yeşil hidrojen üretmek için çok fazla suya ihtiyaç duyuluyor; her 1 kilogram hidrojen için yaklaşık 9 litre su. Yani bakalım atılan taş vurulan kuşa değecek mi? Son yılların en büyük problemi olan su buna izin verecek mi?

Hidrojen enerjisi, fosil yakıtlara alternatif olabilir mi? Olabilir. Ama biraz kararlılık, biraz yatırım ve bolca akıl lazım. Yani kısaca, hidrojenle geleceğe ulaşmak mümkün… Ama önce o suyun elektroliz faturasını birisi ödesin!