SON DAKİKA

2025 yılında bir olay daha...

2025 yılını dergi kapaklarında yorumlayan kişilere yeni bir olay daha çıktı. Papa aniden öldü. Tam da İznik'e gelecekti değil mi?

Acaba Türkiye’de esas İncil bulundu da Papa onu mu açıklayacak deniliyordu. Hepsi bir yana bu nedenle Bursa ve çevresindeki illerde tüm otel rezervasyonlar dolu iken şimdi ne olacak? Papa'nın ölümü, sadece Türkiye için değil başta Vatikan ve Roma olmak üzere birçok ekonomik etkiye yol açabilir; ancak inanç temelli yatırımlar ve turizm üzerinde de potansiyel dalgalanma etkileri olabilir.   

Yatırımcıların haberlere tepki vermesi ve yeni Papa'nın seçilmesini beklemesiyle finans piyasalarında kısa vadeli belirsizlik ve dalgalanmalar yaşanabilir. Papa'nın ani ölümü ilk etapta turizm planlarını altüst edebilir, iptallere ve Vatikan ile Roma'daki konaklama sektöründe geçici bir düşüşe yol açabilir. Ancak, tarihi veriler hac ziyaretlerinin yeniden başlaması ve yeni Papa'nın gündeminin beklentileri dengelemesiyle birkaç ay içinde turizmde bir toparlanma olacağını gösteriyor. 32 milyon hacı çekmesi beklenen 2025'teki devam eden Jübile Yılı, kısa vadede organizasyonel değişikliklerle karşı karşıya kalabilir ancak Roma'ya önemli bir uzun vadeli ekonomik destek sağlaması gerekebilir. Pekiyi bizim otellerin iptal sarsıntıları nasıl karşılanacak? İnanç tabanlı Borsa Yatırım Fonları (ETF'ler) kısa vadeli dalgalanmalar yaşayabilir ancak dini hizmetlere ve hayır işlerine yönelik sürekli talep nedeniyle genellikle dirençlidir. 

Yeni Papa'nın sosyal adalet ve çevre sorunları konusundaki duruşu, Çevresel, Sosyal ve Yönetişim (ESG) fonlarına yapılan yatırım akışını etkileyebilir. Biliyorsunuz başa geçen her papanın bir asri görevi oluyor. Mesela bu vefat eden papa ilk Latin Amerikalı papa ve Papalık görevini üstlenen ilk Cizvit'ti. Yani o da bir görev adamıydı. 2013'te başlayan papalık dönemi, sosyal adalet, barış ve çevre korumaya olan güçlü bağlılığıyla karakterize edildi. Acaba şimdi yeni papaya hangi görevi verecekler?

Beklentiler şöyle, yakın gelecekte bir Papa seçilirse, belirli odak noktası şu olabilir gibi. 

- Laikleşmiş toplumlarda azalan inancı ele almak.

- Kilise içi reformları ele almak (sinodalite, din adamlarının suistimal skandalları, mali şeffaflık).

- Jeopolitik çatışmalara, yoksulluğa ve göçe yanıt vermek.

- Çevresel endişeleri Laudato Si'yi takip ederek artıracakları da düşünülüyor. 

Konklavdan önceki 21 günlük yas dönemi, diplomatik ziyaretler ve mülk işlemlerindeki gecikmeler nedeniyle Vatikan Şehri'ndeki lüks gayrimenkul değerlerini geçici olarak düşürebilir. Ancak, yeni Papa seçildiğinde ve istikrar geri döndüğünde bu sektörün toparlanması bekleniyor. Şu anda bir açıkla karşı karşıya olan Vatikan'ın mali sağlığı, geçiş döneminden etkilenebilir. Jübile Yılı'nın ekonomik faydalar getirmesi beklenirken, iç mali durum ve yeni Papa'nın mali reformlara yaklaşımı uzun vadede çok önemli olacak. Para birimleri, özellikle Euro, Vatikan ve Roma'nın Avrupa ekonomisindeki önemi nedeniyle artan oynaklık yaşayabilir. Geçiş ve Jübile kutlamaları etrafındaki belirsizlik, Euro'nun diğer önemli para birimlerine karşı değerini etkileyebilir.

Papa'nın ölümü önemli bir küresel olay olsa da, Vatikan Şehri ve Roma'nın ötesindeki doğrudan ve uzun vadeli ekonomik etkinin genellikle sınırlı olduğunu ve yeni bir Papa'nın seçilmesinden sonra istikrara kavuşma eğiliminde olduğunu belirtmek önemlidir. Ancak, Katolik Kilisesi'nin küresel etik ve yatırım eğilimleri üzerindeki daha geniş etkisi dikkate alınması gereken bir faktör olmaya devam etmektedir.

Ülkemizi de ekonomik olarak etkileyen Papa ölümünde Turizm ve Hac ön safta yer alıyor. Örneğin, Efes, Meryem Ana Evi, Ayasofya en başta bulunmaktadır. Yeni Papa, İncil'deki yerlere hac ziyaretini vurgularsa, Türkiye dini turizmde hafif bir artış görebilir. Tersine, küresel ilgi Vatikan etkinliklerine (cenaze, konklav) kayarsa, Türkiye'ye olan kısa vadeli turizm ilgisi biraz düşebilir.

Papa'nın ölümü Türkiye ekonomisini etkilemeyecek, ancak küresel belirsizliği tetiklerse bence pek olası değil ama, yatırımcı duygusunu kısa süreliğine etkileyebilir.

Yeni Papa Hristiyan-Müslüman ilişkilerini, hac eğilimlerini veya jeopolitik duruşları etkileyen beklenmedik politika değişiklikleri yapmadığı sürece Türkiye üzerindeki ekonomik etki önemsiz olacaktır. Türkiye ekonomisi Vatikan geçişlerinden çok daha fazla iç ve bölgesel faktörlerden etkilenmektedir. Ama, Vatikan veya küresel Hıristiyan medyası Türkiye’deki Hıristiyan geçmişinin önemini vurgularsa, Türkiye için yıllık 500 milyon ila 1 milyar dolar değerinde bir endüstri haline gelebilir.

ajet 160x600