SON DAKİKA

2025 turizmi neden istenildiği gibi değil?

Ekonomimize en çok gelir sağlayan sektörlerin başında gelen Turizm bu sene yatırımcısının yüzünü güldürmüyor. Ne iç turizm ne de dış turizm istenildiği gibi değil. Bence bu durum ülkemizin şu zor günlerinde hiç de iç açıcı bir durum değil.

2017'den 2025'in ilk altı ayına kadar olan dönemi analiz ettiğimizde, Türk turizmi, öncelikle küresel COVID-19 salgını ve diğer jeopolitik ve ekonomik faktörler nedeniyle önemli dalgalanmalar yaşadı. Bu süre boyunca sürekli olarak en çok turist kaybeden ülkelerden oldu.  Ülkemiz için bu  durumun istatiksel durumunu belirlemek, veri kullanılabilirliği ve değişen kurtarma oranları nedeniyle karmaşık olsa da, farklı noktalarda önemli düşüşler yaşayan temel eğilimleri ve büyük kaynak pazarlarını belirleyebiliriz.

Yaptığımız araştırmalarda Türk Turizmi 2017 ile 2019 yılları arasını büyüme ve Zirvede yaşadı. Türkiye turizmi güçlü bir yükseliş trendindeydi ve 2019 yılında yaklaşık 45-51 milyon uluslararası ziyaretçiyle zirveye ulaştı.

Ama tarihler 2020 yılını gösterdiğinde Keskin Düşüş yaşandı. Tabii ki bundan COVID-19 Etkisi çok büyük oldu.  Bu yıl turist varışlarında sert bir düşüş görüldü (yaklaşık %75 düşüş), küresel seyahat kısıtlamaları nedeniyle yalnızca yaklaşık 12,7-15,9 milyon ziyaretçi. Bu düşüş neredeyse tüm kaynak pazarlarını etkiledi.

Bu duruma 2021-2024yılları arasında dur diyebildik ve iyileşme günleri başladı. Turist sayıları 2021'de toparlanmaya başladı. 2024'te 52 milyondan fazla uluslararası ziyaretçiye ulaşılarak pandemi öncesi seviyeleri aşıldı. 2025'in İlk 6 ayında ise başlangıç iyi idi ancak sonrası bizim için biraz korkutucu boyuta geldi.  Nisan 2025'te genel bir toparlanma yaşanırken, 2025'in ilk üç ayında toplam yabancı ziyaretçilerde bir düşüş görüldü.

Almanların ve İngilizlerin bizi seçme sıralamasında altlara düşürmesinden sonra yani2020 yılı  Sonrası Rus turizmi pandemi sonrası önemli ölçüde ülkemize rağbet etti. Ama Mart ve Nisan 2025'e ait son veriler Rus ziyaretçi sayılarında da bir düşüş olduğunu gösteriyor (örneğin, Nisan ayında -%5,1, Mart ayında -%7,4) . Bu, diğer iyileşen pazarlara kıyasla daha yakın tarihli bir "kaybı" gösteriyor.

Tabi ki Rusların yaşadığı Ekonomik istikrarsızlık veya harcanabilir gelirin azalması seyahati etkileyebilir. Ukrayna'da devam eden çatışma ve bununla ilgili uluslararası yaptırımlar, Rus vatandaşlarının seyahat etme kabiliyeti veya isteği ya da seyahat altyapısı üzerinde dolaylı bir etkiye sahip olabilir. Ancak Rus turistlerin ülkemizi tercih ettiği yıllar ne yazık ki Alman turistlerin gittiği yıllar oldu. Almanlarla konuştuğumda bana Arap ve Rus Turistlerin farklı kültürel yapısı nedeniyle aynı ortamda olmak istemediklerini anlattılar. 

Bir de Türkiye'nin "pahalı" olduğu algısı artıyor: Bazı raporlar, Türkiye'nin giderek daha pahalı bir destinasyon haline geldiğini ve bunun bütçesine dikkat eden turistleri caydırabileceğini öne sürüyor.

2020 Öncesi: Almanya, Türkiye için istikrarlı bir şekilde güçlü bir kaynak pazardır. Ancak anlattığım sebebler ve bazı siyasi olaylar turist sayısındaki düşüşe neden oldu. Mart 2025'te %32,3, 2025'in 1. çeyreğinde %17 azalma pek de hayra işaret değil.

Bu kayıpların potansiyel nedenleri tabi ki Almanların sevmediği diğer devletlerle aynı ortamda bulunmak istemeesi değil. Almanya'daki ekonomik koşullar Enflasyon ve yaşam maliyeti seyahat kararlarını etkileyebiliyor. Ülkemiz ile yarışan diğer destinasyonlardan gelen rekabet, Avrupalı gezginlerin çok sayıda seçenek sunuyor ve tercihlerdeki veya algılanan değerdeki değişimler başka destinasyonları seçmelerine yol açabiliyor. Türkiye'deki fiyatlandırma algısı: Rusya'da olduğu gibi, Türkiye'nin de pahalılaştığı algısı bazı Alman turistleri caydırabilir.

Almanya'ya benzer şekilde, İngiltere piyasası da iyileşme gösterdi ancak son dönemde düşüşler de yaşadı. Örneğin, Mart 2025'te -%16,7 varan ülkemize gelen turist kaybı yaşadık. Bunun da nedeni kendi ülkelerindeki, yaşam maliyeti krizi ve ekonomik belirsizlik. Brexit sonrası seyahat zorlukları doğrudan Türkiye'ye olmasa da, Birleşik Krallık'tan yapılan seyahatlerdeki genel değişiklikler dolaylı olarak tercihleri etkileyebilir.

Ama şu gerçek Tüm dünyada Türkiye'nin "pahalı" olduğu algısı arttı.

Ülkemize en çok gelen ülkelerden biri de  İran'dı. 2025 yılının ilk çeyreğinde düşüş (-%2) görüldü ve Nisan ayındaki hafif artışa (+%7,4) rağmen Mart 2025'te düşüş devam etti (-%13,1 

Biliyorsunuz sınır ticareti nedeniyle Bulgaristan da ülkemize turist yolluyor gibi gözüküyor. Ama bu pahalılık onları da vurmuş ki istatistiklerde Bulgaristan, Türkiye'ye gelen turist sayısında son dönemde önemli düşüşler görmüşüz. Örneğin, Nisan 2025'te -%14,2, Mart 2025'te -%17,2  yani artık onlara da pahalı gelliyoruz. Peki bizi kim tercih edecek?