Mustafa DENİZ

Sektör salgın sürecinden nasıl etkilendi?

Alışveriş merkezleri tüm dünyayı sarsan pandemi sürecinde en fazla etkilenen sektörlerden biri oldu. 1 yılı geçen süre boyunca kapalı, kısmi kapalı ve kısıtlı kapasite ile çalışmak zorunda kalan perakende sektörü çeşitli zorluklarla karşılaştı. Özellikle yeme-içme sektörünün uzun süre kapalı kalması da durumu zora soktu. Şimdiyse yerinde karar dönemine geçilmesi sonucu kontrollü normalleşme süreciyle birlikte yepyeni bir döneme adım atıyoruz. Daha önce yaşadığımız normalleşme sürecinden önemli deneyimler çıkararak yeni dönemi karşılıyoruz. 

Vaka sayılarındaki artış/azalış ziyaretçi sayılarını nasıl etkiliyor?

Ne yazık ki vaka sayılarındaki hızlı artış beraberinde bir dizi yeni yasağı gündeme getirdi. Yaşa bağlı yasaklar ve saat kısıtlamalarıyla birlikte ziyaretçi sayılarımızda bir azalma oldu.

Fakat AVM’lerde hijyen kurallarına eksiksiz şekilde riayet edilmesi, HES kodu uygulamasının devam etmesi, girişlerde ateş ölçümü yapılması, AVM’lerin güvenilir ortamlar olmasını sağladı. 

Bunun yanı sıra İsfanbul Alışveriş Caddeleri olarak açık konseptli bir alışveriş merkezi olmamız bize büyük avantaj sağladı. Temiz ve ferah caddelerimizde misafirlerimize daha güvenli alışveriş deneyimi sunuyoruz. Dolayısıyla kapalı alışveriş merkezlerine kıyasla açık konseptlerden oluşan alanların vaka sayılarından nispeten daha az etkilendiğini söyleyebilirim.

Cumartesi günleri AVM’nin açık olması durumu ile öngörüleriniz nelerdir?

Bildiğiniz üzere yerinde karar uygulamasının açıklanmasıyla birlikte İstanbul ilk etapta turuncu grupta yer alıyor. Halihazırda hafta içi 10.00-20.00 saatleri arasında açık olan İsfanbul Alışveriş Caddeleri, cumartesi günleri de aynı saatlerde faaliyetine devam edecek. Bu karar tabii ki sektörümüz için önemli bir gelişme. Cumartesi günleri de açık olmamız cirolara olumlu şekilde yansıyacak. Özelilkle yeme-içme sektörüne biriken bir talep oluşacağı düşüncesindeyiz.

AVM içerisindeki restoranlardaki süreç nasıl olacak?

Özellikle yeme-içme sektörünün uzun süreli kapalı kalması, sektör aktörlerini zora soktu. Daha önce yaşadığımız yeniden açılma sürecinden çok daha farklı tecrübelerle yeni dönemi karşılıyoruz.

Son yayınlanan genelge kapsamında da, restoranlarımız ve ortak yeme-içme alanlarımız yüzde elli kapasite ile hizmet veriyor. Restoranlarımız maksimum hijyen tedbirleri kapsamında sosyal mesafe kurallarına uygun masalarıyla yeni dönemi karşıladı. Yeme-içme kültürü açısından zengin bir sektör olduğumuz için kontrollü normalleşme süreciyle birlikte restoranların da hızlı bir toparlanma evresine gireceğini öngörüyoruz. 

Yeni düzenlemelerle yapılan değişiklikler ziyaretçi sayılarını ve ciroları nasıl etkileyecek?

Tabii ki vaka sayılarındaki dalgalanmalar ziyaretçi rakamlarına da ister istemez yansıyor fakat yerinde karar dönemiyle birlikte sektör eski canlılığına tekrar kavuşacaktır. 

Pandemi süreci bazı sektörleri olumsuz etkilerken, bazılarını daha az etkilediğini hatta bazı sektörleri ise olumlu etkilediğini gözlemliyoruz. Sektörün geleneksel kiracıları arasında bu farklılaşma yaşanırken, olağan dönemde sektörün paydaşı olmayan bazı iş kollarının da oyuna katıldığını görüyoruz. Dolayısıyla önümüzdeki dönemde bu farklılaşma ve arayışların yeni karşılıklar bulacağına inanıyoruz. Bu da ciroları olumlu yönde etkileyecektir. Cumartesi açık olma durumu ve yeme-içme sektörünün kısıtlıda olsa faal duruma geçmesiyle hem ziyaretçi hem de cirolarda daha olumlu bir seyir bekliyoruz.

Genelde bu süreçte cadde mağazaları mı alışveriş merkezleri mi tercih edildi?

Sadece ülkemizde değil, dünya genelinde de alışveriş merkezlerine yönelik klasikleşen algılar artık kırılmaya başladı. Sadece alışveriş yapılan kapalı ortamlar yerine şehirle bütünleşen ve kültür, sanat, yeme-içme, spor ile alışveriş faaliyetlerini bütünleşik olarak karşılayabilecek alanlar tercih ediliyor. Caddelerden oluşan alışveriş merkezi konseptine doğru bir eğilim söz konusu. Pandemi döneminde de kapalı alana sahip AVM’lerden ziyade açık konseptli AVM’lerin daha çok tercih edildiğine şahit olduk. 

Sektör Kovid-19 sonrası döneme nasıl hazırlanmalı?

Tüm AVM aktörlerinin ve ziyaretçilerin pandemiyle yaşamak konusunda daha bilinçli davranması gerekliliği kritik önem taşıyor. Bu yeniden açılma bir bitişin karşılığı değil, bir felaketle birlikte nasıl yaşanması gerektiğinin pratiği olmalı. İsfanbul Alışveriş Caddeleri olarak açılış tarihimizden bu yana ziyaretçilerimizi hijyenik ve yenilikçi bir atmosferde ağırlıyoruz. Hem kontrollü normalleşme döneminde hem de pandemi sonrasında daima kendimizi yenilemeye devam edeceğiz. Geliştirdiğimiz projelerle müşteri memnuniyetini en üst seviyeye taşımak için çalışmalarımızı sürdüreceğiz.

Kısa çalışma ödeneği ile ilgili uygulama 31 Mart tarihi itibariyle sona erecek. Bu konu ile ilgili görüşleriniz neler?

Bu konuda gerek AVM sahipleri gerekse perakendeciler daha esnek bir geçiş talep etmekteler.

Sürenin uzatılması veya farklı birtakım teşviklere mutlaka ihtiyacımız bulunmakta. Sektördeki

güçlü istihdamı mutlaka korumamız gerekiyor, bu nedenle de gelişmeleri yakından takip

etmeye ve talepleri seslendirmeye devam edeceğiz.