Vergisiz Kazanç
Kazancımızı kuruşu kuruşuna hesap ettiğimiz dönemde perakende işletmecilerinin birçoğunda nakit alışveriş yaptığımız kuruşlar verilmiyor. Piyasada 1 kuruş görmek neredeyse imkânsız. Verilmediği içinde 1 kuruş madeni paranın tedavülde olmadığını da düşünenler var elbette. Peki, öyleyse nerede bu 1 kuruşlar. ? Hayatımızın her alanında kullandığımız gıdadan giyim sektörüne, ev tekstil ürünlerine kadar her alanda tenezzül etmediğimiz ve para üstü olarak da verilmeyen 1 kuruşlar kayıt dışı ekonomide haksız kazanç olarak elde edilen gelirde yılsonunda milyonlarca liralık vergisiz kazanç elde ediyorlar. Bu durum devletin vergi kaybına neden oluyor.
Piyasaya 1 Ocak 2009 yılında 2014 yılına kadar 130,9 milyon adet 1 kuruş piyasaya sürülmüş ve basılmaya devam ediyor.2017 Ocak ayında da 208 milyon adet 1 kuruş piyasaya sürülmüş. Şu an piyasada ise 1 milyar 447 milyon 864 bin 750 adet 5 kuruş bulunuyor. Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken’ nin verdiği bilgiler bu şekilde.
Perakende olarak yaptığımız nakit alışverişlerde para üstü kuruşlar verilmiyor. Bahsettiğim sadece gıda da değil perakende satış yapılan her yer için geçerli. Marketlerin ve mağazaların fiyatların avantajlı olduğunun algısını oluşturmak için yaptıkları küsuratlı etiketler kullanılıyor.2.99 TL yerine 3 TL ödeme yapıyoruz. Ya da 2.83 TL yerine 2.85 TL ödeme yapıyoruz tabi kredi kartı kullanmıyorsak.
Tüketici olarak para üstünü almak en doğal yasal hakkımız aslında ama bize söylenen’’ 1 kuruşum yok.’’ kasaya geldiğimizde ise karşılaştığımız manzara ise genellikle yukarı yönlü yuvarlama oluyor. Zaten bizde geriye kalan kuruşları önemsemiyoruz. Ya da almaya tenezzül etmiyoruz. Para üstü kalan kuruşlarda kayda girmediği için mağaza ve marketlerde yılsonunda milyonlarca vergisiz kazanç elde ediyorlar. Basit bir hesap yaparsak;
Bir marketten kasadan günde ortalama 40 kişi geçse her geçen 1 kuruş bıraksa bir kasada 4 10 kasada 40 TL kalır. Ayda 1.200 TL yılda 14.400 TL marketin 50 şubesi olsa yılda 720.000 TL Vergisiz kazanç elde etmiş olur.
5 kuruş ya da 10 kuruş için bahsetmiyorum bile yaptığımız 1 kuruşun hesabı.
İyi hoşta peki bu 1 kuruşlar nerede? Şöyle bir iddia da var. 1 kuruş madeni paranın değeri 3 kuruş civarında olduğu söyleniyor. Bu nedenle ne kadar basılırsa basılsın 1 kuruşlar piyasada birileri tarafından toplanıyor ve eritilip satıldığı da söylentiler arasında.
Peki, öyleyse para üstü verilmeyen kuruşlardan vaz mı geçelim. Tabii ki de en doğal hakkımız almak, verilmeyen her kuruş tüketici haklarının ihlalidir. Kasalarında kuruş bulundurmayanlar da fiyatlarda 3.99 TL gibi fiyatlar koymasınlar; koyuyorlarsa da kuruş bulundurmak zorundalar. Buda işletmecilerin görevidir.
En büyük görevde bizde bitiyor. Para üstü alırken önemsemediğimiz kuruşları bilinçli davranıp istemekten geçiyor. İstemezsek ne olur peki;
Hal böyle iken 1 ile 5 kuruşlar hayatımızdan yavaş yavaş çıkmaya başlar.
