Rusların konut talebi zirve yaptı
Türkiye'de yabancılara yönelik yapılan konut satışları geçen ay yüzde 34 artarak 45 bin 69 adede ulaşırken, 2022 yılı sonunda tüm zamanların en yüksek konut satış adedine ulaşılması bekleniyor.
Özellikle dünyada yaşanan gelişmelere göre şekillenen yabancı konut talebi, geçtiğimiz son dört yılda İran pazarı hâkim iken bu yıl Rusya vatandaşlarına konut satışında yüksek artış yaşandı. Rusların Türkiye'den aldığı konut sayısı 2022 yılı 0cak-Ağustos ayları arasında geçen yılın aynı dönemine göre üç kat artışla 8 bin 115 adede ulaştı. Söz konusu artışla Rusya vatandaşları Türkiye’de konut alan yabancılar listesinde ilk sıraya yerleşti. Rusların uluslararası gayrimenkul yatırımlarında en yoğun ilgi gösterdikleri ülkeler arasında Türkiye yer alıyor. Rusya-Ukrayna savaşı sonrasında Türkiye'deki konut yatırımını artıran Rusların ülkemizde yabancıya yapılan toplam konut satışları içeresindeki payı yüzde 20 ye yükseldi. Rusya-Ukrayna krizin başladığı Mart ayından itibaren yükselişe geçen talep geçtiğimiz ay zirveye çıktı. Bu süreçte Avrupa ve Amerika tarafından tecrit altına alınan Rusların güvenli liman olarak gördükleri ülkemizden yoğun olarak oturum ve yatırım amacıyla konut satın aldıkları görüldü. Özellikle İstanbul, Antalya ve Mersin illerinin tercih edildiği süreçte yatırım ve vatandaşlık taleplerinde artış ortaya çıktı. Ukrayna vatandaşlarının ise özellikle Akdeniz bölgesinde yer alan illerden ağırlıklı olarak konut kiralamayı tercih ettikleri görüldü.
Türkiye'de gayrimenkule yatırım yapan Rusya vatandaşlarının tercih sıralamasında, İstanbul'un ardından Antalya ikinci sırada geliyor. Özellikle Ruslar, uzun turizm sezonu nedeniyle Antalya'ya ilgi gösterirken, Ukrayna-Rusya arasındaki savaş ise Antalya'daki gayrimenkul sektörüne hareket getirdi. Şehirde hem kiralar hem de konut fiyatları çok hızlı yükseldi. Daha güvenli olduğu için savaştan kaçarak Türkiye'ye ve çoğunlukla Antalya'ya sığınan Ukraynalıların büyük bölümü de turizm şehrini tercih etti. Rusların ve Ukraynalıların lüks sitelerde yüksek kiralar ile dönemsel olarak konut kiraladıkları görüldü.
Türkiye’de yabancıların gayrimenkul edinimlerine dayalı oturum izni ve pasaport uygulamalarının Rusların ve Ukraynalıların Türkiye’yi sadece tatil amaçlı değil yatırım ve ticari faaliyetlerini yürütebilecekleri imkanları sunmaktadır. Rusya’ya karşı oluşturulan küresel ambargolar sonucunda yabancı gayrimenkul yatırımcılarının ilgisini daha fazla Türkiye’ye yönelmesi devam edecektir. Özellikle büyük şehirlerde markalı konut üreten inşaat firmalarının Rusya pazarına yönelik olarak tanıtım faaliyetlerinde artış yaşanmaktadır. Türkiye’nin güney bölgelerinden konut satın alma ve kiralama düşüncesinin yaygın olduğu Rusya vatandaşlarında bundan sonraki süreçte büyük şehirlere doğru ilgi daha da artacaktır. Türkiye'nin her iki ülkeyle de güçlü ekonomik ilişkilerinin olduğu süreçte turizm gelirini yanı sıra gayrimenkul sektöründen de ülkemize döviz girişi sağlanmaktadır.
Diğer taraftan savaşına başlaması ile birlikte dünyada emtia fiyatlarının yükselmesi ile birlikte inşaat maliyetlerinde de yükseliş katlandı. Özellikle inşaat malzemesi girdi fiyatlarının artması ve teminlerinde yaşanan zorluklar nedeniyle konut üretiminde aksamalar yaşanmaya başladı. İthalatta yaşanan sorunlar inşaatın ana girdi maliyetlerinde yeni artışlara yol açtı. Bir taraftan yurtdışından talep artarken diğer taraftan ise artan maliyetler ve neticesinde yükselen konut fiyatları ile birlikte iç pazarda sektör durma noktasına geldiği görüldü. Bu noktada Toki tarafından başlatılan sosyal konut kampanyası ile ilk kez ev sahibi olacaklara fırsat sağlandı.