TÜİK verilerine göre Ocak-Eylül dönemi senenin ilk dokuz ayında yabancılara satılan konut sayısı, geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 43 yükseldi. Yalnızca Eylül’de yabancılara yapılan konut satışı yıllık bazda yüzde 25,8 artışla 6 bin 630'a ulaştı. Bu veri Eylül ayındaki yabancıya satılan konutla tüm zamanların aylık bazda yabancıya gerçekleştirilen en yüksek adetteki satışın gerçekleştiği ay oldu. Son on yılda olduğu gibi bu yılda yabancıların gayrimenkul yatırımları arttı. Ülke ekonomisine döviz girdisi katkısı sağlayan yabancı yatırımcılar aynı zamanda inşaat maliyetlerinin yükselmesi ile birlikte daralan pazarda gayrimenkul sektörü içinde katalizör etkisi sağlıyor. Pandemi ile birlikte İçinde Türkiye’nin de bulunduğu gelişmekte olan piyasalar salgının yol açtığı "belirsizlik döneminde" yüksek nakit (döviz) ihtiyacı, yetersiz döviz rezervleri, ciddi bütçe açıkları ve çoğunlukla özel sektörün yüksek döviz borçlarıyla yakalandı. Bu noktada özellikle turizm ve diğer sektörlerde döviz gelirlerinin de azaldığı bir süreçte, yabancıya konut satışı ile sağlanan döviz girdisi ile Türkiye ekonomisi büyük katkı sağlandı. 

Ülke ekonomisine döviz girdisi sağlıyor

Türkiye’de gerçekleştirilen toplam konut satışları içerisindeki payının %3,5 seviyelerinde olduğu yabancı yatırımcıların bilinen aksine ülkemizde konut stoklarını azaltmadığı aksine Türkiye’den konut alan yabancıların ülke ekonomisine yaptıkları yatırımlar diğer sektörlere de sağlayacağı faydalar ile geniş bir alana hitap etmektedir. Yabancıya konut satışında 7 milyarlık döviz girdisinin beklendiği 2021 yılında diğer alt sektörlere katkısı ile birlikte rakamın çok daha yukarılarda gerçekleşmesi bekleniyor. GİGDER (Gayrimenkul Yurtdışı Tanıtım Derneği) tarafından ülke genelinde 8 ayrı dilde 48 farklı ülke vatandaşı ile yapılan araştırmaya göre ülkemizden konut satın alan yabancıların yüzde 45'i yatırım, yüzde 30,5'i kısa süreli tatil amaçlı, yüzde 28'i kalıcı hayat, yüzde 28'si vatandaşlık için yatırım yapmakta olduğu tespit edildi. Türkiye’ye yatırım yapan 4 yabancıdan sadece 1’inin vatandaşlık amaçladığının ortaya çıktığı araştırmada yabancıların Türkiye’de gayrimenkul satın alma kararını etkileyen en büyük faktör yatırım ve kısa süreli kullanım amaçlı olduğu görüldü.  

Uluslararası doğrudan yatırımların %26’sı gayrimenkul

Türkiye’de büyüme ve istihdam ilişkisi açısından lokomotif konuma sahip olan inşaat sektörü ve özünde konut imalatı ile buna bağlı alt sektörler ekonominin en önemli unsurlarındandır. Gayrimenkul sektörü son on beş yıllık süreçte çok hızlı bir gelişim kaydetmiştir. Diğer taraftan yabancı yatırımcıların ülkemizde konut sektörüne gösterdikleri ilgi sonucunda 2013 yılından bu yana ülkemiz yapılan 230 milyar dolar dolayındaki uluslararası doğrudan yatırım içerisinde 59 milyar dolarlık kısmı gayrimenkul yatırımlarından oluşmaktadır. Son yıllarda artan talep ile birlikte ülkemize yapılan uluslararası doğrudan yatırımlarda gayrimenkulün payı %50 ler kadar yükselmiştir. 

Yabancı yatırımcı güveni korunmalı 

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM) tarafından yayınlanan genelgeye göre, 2019’dan günümüze yabancı uyruklu kişilerin gerek alıcı gerek satıcı olduğu tüm satış işlemlerinde taşınmazın piyasa değerini gösteren değerleme raporu zorunluluğu getirilmiştir. Düzenlemelerinin amacı, Türkiye’deki taşınmazların, yurtdışına satışında mağduriyetleri engellemek, yabancı yatırımcının değerinin üzerinde ödeme yapmasının engellemek ve daha iyi bir piyasaya kavuşmak üzerine kurulmuştur. Bu noktada yabancı yatırımcıların Türkiye’deki taşınmazların, yurtdışına satışında getirilmiş olan değerleme kuruluşunun merkezi olarak atanması ve işlemlerin “doğrudan olmasa bile dolaylı olarak” değerleme raporunda takdir edilecek bedelden yapılacağı sonucunda ortaya çıkan aksaklıklar ülkemizden markalı konsept konut projelerinden pazar değerine göre yatırım yapmak isteyen yabancıların satın aldıkları konut değerlerinin farklı çıkması yatırımcıları olumsuz yönde etkilemekte ve güven kaybı oluşturmaktadır. Avrupa ve Amerika’ya göre daha çok uygun piyasa şartlarında gayrimenkul yatırımı yapmak isteyen yabancıları kazanmak için düzenlemeler yapmakta fayda olacaktır.