Nektarin ve sarımsağımız da AB tescili aldı
Gaziantep Baklavası, Malatya Kayısısı, Aydın İnciri ve Kestanesi, Milas Zeytinyağı'ndan sonra Çanakkale Bayramiç Beyazı (nektarin) ve Kastamonu Taşköprü Sarımsağı da AB'den coğrafi işaret alan ürünlerimiz oldu.
AB coğrafi işaretli ürünlerimizin olması neden bu kadar önemli?
Avrupa Birliği ülkeleri coğrafi işaretli ürünlerinden milyarlarca dolar gelir elde ediyorlar. Sadece ticari bir kazanç değil elbette aynı zamanda bu ürünler ait olduğu ülkenin itibarını da artırıyor ve o bölgeye ciddi anlamda turist kazandırıyor.
Ülkemizde son zamanlarda bu konuya ehemmiyet verildiğini görüyor olmak umut verici. Şuan hepsi gastronomi alanında olan 7 adet AB tescilli ürünümüz var ve süreci devam eden 18 üründe ise çalışmalar devam ediyor.
Aralık ayında Avrupa Birliği gazetesinde yayınlanıp askıya çıkan “Taşköprü Sarımsağı” ve “Çanakkale Bayramiç Beyazı” ya da diğer bir deyişle “Bayramiç Nektarini” 3 aylık bekleme sürecinden sonra AB Coğrafi İşaret tescili almaya hak kazandı.
Konuyla ilgili olarak Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Twitter hesabı üzerinden yaptığı açıklamasında, Çanakkale’mizin endemik ürünü Bayramiç Beyazı "Taşköprü'nün dünyaca ünlü 'Beyaz Altın’ı Taşköprü sarımsağı Avrupa Birliğinden coğrafi işaret tescili aldı. Emeği geçen herkesi tebrik ediyorum" ifadesini kullandı.
Çanakkale Bayramiç beyazı (nektarin)
Çanakkale ili Bayramiç ilçesinde yetişen bu meyvemiz, oldukça lezzetli, aromatik kokulu, tatlı, sert ve sulu bir nektarin çeşididir. Kabuğu tüysüz, yeşilden sarıya çalan bir renkte olup %10'luk kızarmalar bulunur. Beyaz nektarin, meyve suyu, pasta, marmelat yapımında da kullanılıyor. Bayramiç beyazı, yurt dışına ihraç edildiği gibi Türkiye’de büyük kentlere de gönderiliyor.
2013 yılında Türk Patent Enstitüsü tarafından coğrafi işaret tescili verilen Bayramiç beyazı, şimdi de Ülkemizin AB coğrafi işaret tescili alan 6. Ürünü oldu.
Bayramiç beyazının, AB nezdinde coğrafi işaret tescili alması, ürünün tanınırlığı açısından büyük bir fark oluşturacak ve belki de bu tescilin oluşturacağı bilinirlilik üreticinin bundan sonra daha fazla kazanmasını sağlayacak.
Ancak asıl önemli olan halkımız Bayramiç beyaz nektarini pek fazla bilmiyor, bundan sonra hem ülkemiz hem de özellikle Avrupalılar bu lezzetin farkına varacaklar diye düşünüyorum. Çünkü AB coğrafi işaret tescil algısı ürün cazibesini artırıyor ve işte biz bunu kara dönüştürmeliyiz bence.
Bayramiç beyazı bölgede 7 bin dönüm alanda erkenci, orta ve geç olmak üzere 3 dönemde yetiştiriliyor. Hasat tarihi genelde Temmuz ayının ilk haftasıdır. Bu meyvenin yapısı gereği biraz sert olması hasat zamanında zarar görmemesini sağlıyor ve ömrü şeftaliden 1 ay kadar daha uzun oluyor.
Taşköprü sarımsağı
Kastamonu vilayetine bağlı Taşköprü ilçesinin sarımsağını yazmış ve gerçekten de AB coğrafi işaret tescili alması gerektiğinden bahsetmiştim. Nitekim dediğim oldu ve AB nezdinde 7. tescil alan ürünümüz oldu.
Bölgede yılda 20 ton sarımsak üretimi yapılıyor ve 4 bin çiftçi geçimini bu sarımsaktan sağlıyor. Bana ulaşan birçok yerel üretici topraklarında yetişen sarımsaklarının farklı bir lezzette olduğunun altını çiziyor ve herkesin bunu bildiğini ancak yeterince kıymetlerinin anlaşılmadığından dert yanıyordu. Taşköprü sarımsağının AB coğrafi işaret alarak tescillenmesi, Kastamonu'da ve Taşköprü ilçesinde bu yönden büyük bir sevinçle karşılandığını tahmin edebiliyorum.
Kalitesi açısından ve özellikle bu bölgeye has keskin rayihası özelliğiyle Taşköprü sarımsağı diğer sarımsaklardan kolaylıkla ayrılabiliyor. Taşköprü Sarımsağının bu özelliği içerisindeki selenyum miktarının fazlalığı nedeniyledir. Mineral madde ve vitamin açısından da çok zengindir.
Tıbbi açıdan da diğer sarımsaklara göre çok faydalı bir ürün olmasının yanında normal depolama şartlarında hasadın başladığı temmuz ayından sonra dokuz ay dayanabiliyor. Bundan dolayı da Taşköprü sarımsağının ihracat potansiyeli oldukça yüksektir. Belki bu tescil sonrası ve sarımsak üretimi için kullanılabilecek yeni alanlar açıldığında ihracat daha da artabilir.
Bu arada Taşköprü sarımsağının taklit edilme sorunundan da bahsetmekte yarar var. Pek çok market ve manavda Taşköprü sarımsağı adıyla başka sarımsaklar satılıyor. Tüketiciler bu ürünü alırken, baş kabuk renginin beyaz, diş kabuk renginin pembe ve diş et renginin ise krem-sarısı olmasına dikkat etmeliler.
Güçlü bir Türkiye için gastronomi alanında daha fazla ürünümüzün AB Coğrafi işaret Tescili almasını diliyorum.