Ekonomi politikalarında uygulanan “yüksek faiz düşük kur politikası” yatırımların azalmasını ve ülke kalkınmasını olumsuz yönde etkiledi. Yüksek faiz arzı olumsuz etkileyerek enflasyonun yüksek seyrinin devam etmesine neden oldu. Tüm yıl devam eden ekonomi politikaları gayrimenkul sektöründe etkili oldu. Yılın ilk 11 ayında konut dışı gayrimenkul satışlarında azalma, konut satışlarında ise belirgin bir artış gözlemlendi. 2024’ün ilk iki çeyreğinde konut satış adetleri, bir önceki yılın aynı döneminin de altında gerçekleşti. Fakat 3. çeyrek itibarı ile satışlar arttı ve 2024 yılındaki satışlar, bir önceki yılın üstünde gerçekleşti. Türkiye genelinde konut satışları ocak-kasım döneminde 1 milyon 265 bin adedi aşarak geçen yılın tamamını geride bıraktı.  Özellikle Temmuz ayından itibaren konut satışlarındaki artış ivmesi dikkat çekerken, Ekim ayında 165 bin adetle zirve yaptı. Kasım ayı verilerine göre konut satışları 2023'ün aynı dönemine göre yüzde 16,4 arttı. Bu yılın sonunda satış rakamlarının ise 1 milyon 400 bin adede yükselmesi ve geçen yılın yüzde 17-18 üstünde olması bekleniyor. 

İkinci el konut satışları arttı 

Son yıllarda hızla artan inşaat maliyetlerinin yeni konut fiyatlarına yansımasıyla birinci el ve ikinci el konut fiyatları arasındaki fark giderek açıldı. 2024 yılında ikinci el pazarda alıcı piyasasının hâkim olduğu görüldü. Türkiye genelinde toplam satışlar içerisinde ikinci el konut satışlarının payı yüzde 70 e yükseldi. Pazarlık yapılarak çok daha avantajlı fiyatlar ile konut satışlarının gerçekleştiği ikinci el piyasalarda talebin artması konuta olan ilgiyi daha da yukarıya çekti. İkinci el konut fiyatları neredeyse dip seviyelere gerilediği yıl içinde ilanlardaki dairelerin satış süreçleri ayları bulurken fiyatların gerilemesi nedeniyle konut yatırımı yapacaklar için ciddi fırsatlar oluştu. 2024 yılında alıcı piyasasının oluştuğu ikinci el konut pazarında yüzde 30 lara varan indirimler görüldü. Fırsatları değerlendiren ve merkez bankası politika faizinin aşağı yönde hareketlenmesi ile birlikte konut fiyatlarının tekrar yükseleceği endişesine kapılan yatırımcılar özellikle bu yılın son çeyreğinde konuta olan talebin yükselmesine neden oldu. Markalı konut sektöründeki durgunluk, artan inşaat maliyetleri ile birlikte yükselen konut fiyatları ve faiz oranlarındaki artış ile krediye erişimin zorlaşmasından kaynaklandı. 

Konut fiyatları reel olarak geriledi

Türkiye genelinde satılık konut fiyatları yıllık bazda nominal %29,4 oranında, son bir ayda ise %2,8 artış gösterdi. Enflasyondan arındırıldığında reel değer açısından ise fiyatlar aylık olarak yükselirken yıllık bazda %12 oranında düşüş söz konusu oldu. Diğer taraftan her ne kadar reel olarak konut fiyatları gerilese de gelinen noktada son üç yılda fiyatların aşırı yükselmesi gerçek ihtiyaç sahibi olan orta gelir grubunun konuta erişimini zorlaştırmaktadır.  Bu tablo barınma ihtiyacını karşılamak için kiralık konuta olan talebin yükselmesine neden oldu. Konut fiyatları reel olarak gerilerken kira fiyatlarının düşmediği görüldü. 

Konut üretimi azaldı 

Türkiye’de demografik değişimler, göç hareketleri, deprem riski ve kentsel dönüşüm nedeniyle yıllık konut ihtiyacın 800 bin ile 1 milyon arasında olduğu tahmin edilmektedir. 2024 yılının ilk 3 çeyreğinde geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre belediyeler tarafından yapı ruhsatı verilen bina sayısı yüzde 10, daire sayısı yüzde 9 azaldı. Son üç yılda tamamlana ve yapı kullanım izin belgesi alınan konut sayısı 500-600 bin seviyelerinde kaldı. Ancak hızla artan konut talebine rağmen üretilen konut sayısının yeterli seviyelere çıkmaması arz talep dengesini bozacağı şimdiden görünmektedir. Geçtiğimiz yıl üretimde toparlanma olsa da 2018’den bu yana alınan ruhsatlar ihtiyacın gerisinde olduğu için yeni konutta arz açığı katlanarak büyüyor. Ortaya çıkan konut talebi ikinci el piyasalarda şimdilik karşılanıyor ancak gelecekte bu piyasalarda stokların azalması ile birlikte konut ihtiyacının artması bekleniyor. 

Yabancıya konut satışı azaldı

Yabancı konut yatırımcılarının ülkemize olan ilgisi 2023 yılında olduğu gibi bu yılda azalmaya devam etti. Döviz bazında artan konut fiyatları, toplumda yabancılara karşı oluşan olumsuz önyargı, gayrimenkul edinimi ile ilgili bürokratik engeller, ekonomik konjonktürde yaşanan sıkıntılar yatırımcıların Türkiye’den uzaklaşmasına neden oldu.  Yabancıların ülkemizden konut edinimleri 2017 yılı rakamlarına geri döndü. Son iki yılda yüzde 60 düşüş yaşandı. Cari açığın kapanmasında büyük katkı sağlayan ve 2022 yılında 6,2 milyar dolara kadar yükselen yabancı konut yatırımcısı talebi 2024 yılında 2 milyar dolara kadar geriledi.