Konut satışları üç yılın zirvesinde
Türkiye ekonomisinin lokomotifi ve stratejik öneme sahip olan gayrimenkul sektöründe son yıllarda hızla artan konut fiyatlarına rağmen sektöre olan talep yükselerek devam ediyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Türkiye genelinde konut satışları Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %76,1 artarak 165 bin 138 oldu. Söz konusu veri ile konut satışları üst üste dört ay 2024 zirvesini yenilerken ilk on ayda 1 milyonu geçen konut satışlarında bu yılın sonunda yıllık rekorun geleceği şimdiden görünüyor. Ancak hem satın alma hem de kiralama tarafından konuta olan ilgi artarken konut üretimi aynı oranda yükselmiyor. Bu durum gelecekte oluşacak olan talebe arzın cevap veremeyecek olması nedeniyle şimdiden satışların artmasına etken oluyor. Diğer taraftan konut kredilerinde faizler düşüş eğilimine geçti ve bankalar yüzde 2,79'a kadar faizi indirdi. Konut almak için yine de yüksek bir oran olan mevcut faizlerin yılbaşından sonra daha da gerilemesi bekleniyor. Önümüzdeki aylarda politika faizinin düşmesiyle birlikte parasını mevduata park edenlerin de bundan sonraki süreçte elde ettikleri faiz gelirleriyle konuta yatırım yapacak olması ihtimali oluşacak ani fiyat artışlarından önce konut yatırımcılarını şimdiden satın almaya yönlendiriyor.
İkinci el konuta talep daha yüksek
Son yıllarda hızla artan inşaat maliyetlerinin yeni konut fiyatlarına yansımasıyla birinci el ve ikinci el konut fiyatları arasındaki fark giderek açıldı. Bu ortamda ikinci el pazarda alıcı piyasasının hâkim olduğu görüldü. Pazarlık yapılarak çok daha avantajlı fiyatlar ile konut satışlarının gerçekleştiği ikinci el piyasalarda talebin artması konuta olan ilgiyi daha da yukarıya çekiyor. İkinci el konut fiyatları neredeyse dip seviyelere gerilediği şu günlerde ilanlardaki dairelerin satış süreçleri ayları bulurken fiyatların gerilemesi nedeniyle konut yatırımı yapacaklar için ciddi fırsatlar oluşuyor. Pazarlık konusunda elinde nakit parası olanlar güçlendi ve yapılan pazarlıklar sonucunda konut fiyatının yüzde 30 lara varan indirimler ile satışların gerçekleştiği görülüyor. Ortaya çıkan bu tablo konut satış istatistikleri nede yansıyor, Türkiye genelinde ikinci el konut satış sayısı Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 66,5 oranında artarak 107 bin 459 oldu. Toplam konut satışları içinde ikinci el konut satışının payı yüzde 65,1 oldu. İkinci el konut satışları Ocak-Ekim döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 8,3 oranında artarak 753 bin 816 olarak gerçekleşti.
Kredili satışlar tekrar yükselmeye başladı
Konut kredisi oranlarının geçmiş yıllara göre yüksek seviyelerde seyretmesine rağmen, bankaların uyguladıkları kredi oranlarının reel enflasyonun altında kalması ipotekli konut satışlarının son aylarda biraz daha artmasına neden oldu. Türkiye genelinde ipotekli konut satışları Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 278,2 oranında artarak 21 bin 95 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 12,8 olarak gerçekleşti. Son yıllarda gittikçe azalan ipotekli satışların tekrar yükselişe geçtiği görüldü.
Yabancılara yapılan konut satışları azaldı
Türkiye’de konut olan ilgi hızla artarken, yabancı konut yatırımcılarının ülkemize olan ilgisi giderek azalıyor. Ekim 2024’te Türkiye’de yabancılara yapılan konut satışları, geçen yılın aynı dönemine kıyasla %16,3 oranında düşüş kaydederek 2 bin 122 olarak gerçekleşti. TÜİK verilerine göre, yabancılara yapılan satışların toplam konut satışları içindeki payı %1,3 olarak ölçüldü. Ocak-Ekim dönemi değerlendirildiğinde, yabancılar yapılan konut satışlarında geçen yıla göre %37,2 oranında bir düşüş gözlemlendi. Bu dönemde toplam 19 bin 212 konut yabancılar tarafından satın alındı. Hızla artan konut fiyatları, yabancı konut yatırımcılarına karşı oluşan ön yargı ve uygulanan yanlış politikalar konut alımlarında yaşanan bu gerilemenin temel nedenleri olarak öne çıkıyor. Geçtiğimiz yıllarda ülkemize yoğun ilgi gösteren Rusya ve Orta Doğu kökenli yatırımcıların Dubai ve Avrupa konut pazarlarına kaydığı görülüyor.