Hatıran Yeter
Geçen hafta ünlü sanatçı Ferdi Tayfur'un vefatıyla "Arabesk Müzik" tartışmaları yeniden gündem oldu.
Arabesk müzik sadece bir müzik türü değil bir yaşam tarzının yansıması. Ülkemizde çok sevilse, dededen toruna nesiller boyu miras kalacak şekilde dinlese de sosyolojik olarak her zaman tartışmalı bir müzik türü.
İsyanın sesi
Bir kesim arabesk müziği köyden kente göç eden ve ezilen bir kesimin isyanının sesi olarak görse de bir başka kesim de Fazıl Say’ın dile getirdiği gibi “ Aydınlığın, çağdaşlığın ve öncülüğün sanatçılığın sırtına külfet. Emek karşıtıdır, duyarsızlıktır ve yaratamamaktır! Etik dışı “yalan dolanla” doludur. Ortadoğu bişi, 3. sınıf, acındırmaca, tembellik, yeteneksizlik, rant, çamur, muallaklıklar üzerinden yaşar” diye bir yorumda bulunur.
Sosyologların tespit ettiği gibi Anadolu’dan büyük şehirlere ( ve yurt dışına ) göç ile beraber bu kesim kendi kültürlerini ve müziklerini yaratır. Arabesk müzik de işte bu dönemde yükselişe geçer. Arabesk Orta Doğu ile Batı arasında sıkışmış, nereye gideceğini bilemeyen bir coğrafyanın kimliğidir.
Ferdi Tayfur efsanesi
Ferdi Tayfur 1970’lerin ortasında Çeşme şarkısı ile geniş kitlelere ismini duyurmuştur. Ortaya çıktığı yıllarda Orhan Gencebay “Bir Teselli Ver” şarkısı ile müzik dünyasına inanılmaz bir patlama yapmış ve arabesk müziğe öncülük etmiştir. Orhan Baba’nın müziği daha bir Ortadoğu ezgileriyle doludur. Ferdi Tayfur ise sırtını Türk halk müziğine yaslar. Orhan Gencebay’ın şarkılarının bir daha felesefi olduğu iddia edilse de Ferdi Tayfur’un şarkıları halkın kalbine daha çok dokunur.
Orhan Gencebay’ın ilk olması başlarda Ferdi Tayfur’u biraz gölgede bırakır. Fakat Tayfur arabeskte kendine özgü bir yol açar ve oradan ilerleyip kendi müzik külliyatını yaratır. Ferdi “Çeşme’den Emmiğolu’na, Hatıran Yeter’den Merak Etme Sen “e vefat ettiği güne kadar popülerliğini sürdürür. Tayfur arabesk kadar Türk Sanat Müziğini iyi okuduğunu yaptığı bir CD ile eşe dosta kanıtlar.
Yeşilçam’ın yıldızı
Ferdi Tayfu’un plakları satış rekorları kırarken Yeşilçam’da çektiği filmler de kapalı gişe oynar. 1975’te çektiği “Çeşme” filmi o yılın rekor kıran filmi olur. Genellikle halktan, ezilen bir kişiliği canlandırır filmlerindeç Her zaman popülar bir şarkısından ismini alan filmlerde Ferdi’ye döneminin ünlü kadın yıldızlarından birisi eşlik eder.
Erotik filmlerin sonrasında sinemada başlayan arabesk filmler furyası, sinemadan uzaklaşmış olan “aile” yi tekrar salonlara gelmesini sağlar. Aynı dönemde Orhan Gencebay, Müslüm Gürses, İbrahim Tatlıses gibi birçok isim de iyi gişe yapan filmler yapar. Bu filmler bir dönem Yeşilçam’a hayat verir.
Ferdi Tayfur hiçbir zaman “Baba”, “Kral”, “İmparator” gibi ünvanlarla anılmaz. O halkın çok sevdiği “Ferdi”dir ve onlardan birisidir. Her zamanda öyle kalacaktır. “Hatıran yeter " sevgili Ferdi... Rahmetle.