Ev almak için doğru zaman mı?
"Ev almak için doğru zaman mı" sorusu, konut alıcıları ve yatırımcılarının sıkça sorduğu ve gayrimenkul piyasasında büyük önem taşıyan bir sorudur.
Bu karar, birçok faktöre bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Faiz oranları, piyasa koşulları, ekonomik göstergeler ve kişisel finansal durum, bu kararın verilmesinde kritik rol oynar. Ev sahibi olmak için en doğru zaman konut fiyatlarının düşük seviyelerde yer aldığı ve konut kredisi faiz oranlarının ise %1 seviyelerinde olduğu dönemlerdir. Son bir yıldır banka mevduat oranlarının daha cazip olması ve konut kredisi faiz oranlarının son on yılın en yüksek seviyelerinde olması nedeniyle konut almak için uygun zaman olmadığı düşünülebilir. Ancak hem inşaat ve arsa maliyetlerindeki artışın hem de döviz kurlarında yaşanan dalgalanmanın henüz konut fiyatlarına reel artış olarak yansımaması özellikle elinde nakdi olan ya da yüksek oranda peşinat verebilecek olan tüketiciler için teklif vererek uygun fiyata ev sahibi olabilmeleri için en doğru zamandır.
Son aylarda konut fiyatlarındaki artış enflasyonun hayli gerisinde. Ev fiyatları reel olarak geriliyor. 2020 Mayıs’tan itibaren sürekli artan ülke genelindeki reel konut fiyat endeksinin 2023 Temmuz’dan bu yana gösterdiği düşüş 2024 Eylül’de devam etti. 2024 yılı Eylül ayı itibariyle, 2023’ün aynı dönemine göre konut fiyat endeksi İstanbul’da yüzde 23,4, Ankara’da yüzde 30,4, İzmir’de ise yüzde 23,1 oranında arttı. Türkiye genelindeki konut fiyat endeksi ise bir önceki yılın Eylül ayına göre yüzde 27,4 artarken, reel olarak enflasyonun altında kalarak yüzde 14,7 azaldı. Bu tablo elinde nakdi olanlar için bir fırsat dönemi olabilir.
Diğer taraftan alternatif yatırım araçlarından da beklentiler sınırlı hale geldi. Dövizde yukarı yönlü hareketin kısıtlı kalacağı, kısa vadede faizlerin düşeceği, konut fiyatlarında da yukarı yönlü bir hareket olacağı ihtimali gündemde. İpotekli satışlar tarafında da kredi faizlerinin düşüş beklentisi ve ufak da olsa faiz oranlarındaki düşüşler ipotekli satış tarafında da artışa neden olacaktır. Konut edinmeyi planlayanlar açısından fiyatlar zamlanmadan karar alıp oturum amacıyla ev sahibi olunabileceği veya yatırım yapılması gereken bir dönem içindeyiz. Bugün döviz, altın veya mevduat yatırımını konuta çevirenler fiyatlar yükseldiğinde hem talep artışından hem de konut yatırımından kar elde etmiş olacaktır.
İkinci el piyasalara ilgi daha fazla
Konut satışlarında eylül ayında 150 bine yaklaşarak 21 ayın zirvesini görürken, geçen yıla göre üçte bir artış olması dikkat çekti. Kredi imkanlarının azalması ve faizlerin yükselmesiyle gayrimenkulde talep ikinci ele kaydı. Senetli, eş-dosttan borç, araç takası, peşin gibi seçeneklerle şartları zorlayan konut alıcıları, “Fiyatlar daha da çıkarsa ev alamam” telaşıyla ikici el konutlara yöneldi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, yıl başından bu yana ilk 3 aylık konut satışları incelendiğinde ikinci el ev satışlarında, düzenli bir artış grafiği yakalandı. Toplam gerçekleşen konut satışları içerisinde ikinci el satışların payı yüzde 70 lere dayanırken, son on yılda ikinci el konuta olan ilgi yüzde 20 arttı.
Markalı konut projeleri ödeme avantajları sunuyor
Talebin az olması ve son dönemde konut kredisi oranlarının yükselmesi markalı konut projelerinin uyguladığı kampanyaların etkinliğinin artmasına neden oldu. Konut alıcılarının detaylı araştırma yapması sonucunda yeni konut projelerinde geçmişten daha fazla fiyat avantajları ile karşılaşacaktır. Özellikle yeni başlayacak olan projelerin yüksek inşaat maliyetleri ile üretilecek olması, devam eden ve tamamlanmaya yakın markalı konut projelerinde sunulan ödeme avantajları ile ev sahibi olmak daha cazip hale gelecektir.