Dünya hali – IV
Uluslararası Para Fonu IMF, yapay zekanın gelişmiş ekonomilerdeki işlerin yaklaşık %60’ını düşük gelirli ülkelerdeki işlerin sadece yüzde 26'sını etkileyeceğini öngörüyor. Türkiye’de Üretken Yapay Zekâ gerçek potansiyelini daha önce ekonomik olmayan yeni hizmetler veya iş modelleri gibi fırsatlarda göstereceğini ve %400 artacağı bekleniyor. Gelişmiş ülkelerde yapay zekanın genel nüfus tarafından "önemli" ölçüde kullanımı önümüzdeki 18 ila 24 ay içinde gerçekleşmeye başlayacak. Yapay zeka gelişmelerinin gelecek 10 yıl içerisinde bir teknoloji patlamasına yol açacağı bu uygulamaların sahiplerince dile getiriliyor.
Hollanda Parlamentosu; iş dünyasını derinden etkileyeceği öngörülen yapay zekanın birçok fırsat yaratmasının yanı sıra tasarım, veri toplama, veri işleme ve veri analizi alanlarında, hukuk ve ofis sektöründe istihdam açısından riskleri değerlendiriyor. Otomatikleşme riski en yüksel işlerin işgücünün %27’sinin OECD ülkelerinde toplandığını, yapay zekadan en çok Doğu Avrupa ülkelerinin etkileneceği öngörülüyor. Yapay zeka araçları nedeniyle kadınların işlerini kaybetme riskinin erkeklerden çok daha yüksek olduğu, perakende satış görevlileri ve kasiyerler de dahil olmak üzere ağırlıklı olarak kadınların yaptığı düşük işlerle birlikte inşaat mühendislerinin işlerinin de etkilenebileceği raporlanıyor.
Oysa; Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) yayımladığı, 16 Avrupa ülkesini kapsayan araştırmada, yapay zekanın insan emeğini yok ettiğine dair raporların "fazlasıyla abartılmış" olabileceği belirtiliyor. İngiliz Standartlar Enstitüsü, kuruluşların güvenli ve sorumlu yapay zeka ürünlerini nasıl geliştirebilecekleri konusunda tavsiyelerin yer aldığı uluslararası bir kılavuz yayınlıyor. Devlet kurumlarının ve özel sektörün ürettiği hizmetlerin tamamında yapay zekanın geniş kullanım alanı bulabileceği, iş gücünde olumsuz etkilerin oluşmasının kaçınılmaz olduğu öngörülüyor. Üstelik yapay zekanın hayatımıza girdiği süre ile geldiği aşama ve gelişme hızı dikkate alındığında bunun hiç de uzun zaman almayacağı da öngörülerin arasında.
ABD yönetimi temel yapay zeka standartlarını mevzuatlaştırmaya yönelik ilk adımı attı. Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü (NIST), yapay zekâ sistemlerinin güvenliğini sağlamak için kritik önem taşıyan testleri gerçekleştirmek üzere kamuoyunun katkısını gerçekleştirme sürecinde. Google, robotların yol açtığı zararı sınırlandırma çabası kapsamındaki bir dizi yöntemden biri olarak "Robot Anayasası" yazdı. Böylelikle; "robotlar için görev seçerken uyulması gereken, güvenlik odaklı bir dizi yönerge" belirlenmiş oldu. Dünyanın yapay zekaya yönelik ilk uluslararası yasal düzenlemesi de Avrupa Parlamentosu’nda kabul edildi. Yapay zeka uygulamalarının düzenlenmesi, kişisel verilerin güvenliği, yüz tanıma, sosyal skorlama gibi konulara karşı alınması gereken önlemler gibi başlıklar için hazırlanan ve kabul gören kanun dünyada bir ilk olarak tarihte yerini aldı. Avrupa Birliği 7 üye ülkenin bulut bilişim teknolojilerine 1,2 milyar avro kamu desteği sağlamasına onay vererek bu gelişmeleri ekonomik olarak desteklediğini ortaya koymuş oldu.
İngiltere ve Galler'deki yargıçların mahkeme kararının yazılması, büyük miktarda metnin özetlenmesi gibi işlerde kullanılması için yapay zekadan yararlanmasına izin verildi. Böylelikle mahkeme kararlarının yazılması ve metin özetlemelerinde yapay zeka kullanılabilir hale geldi.
İngiltere'de Yüksek Mahkeme, yapay zeka sistemleri tarafından oluşturulan buluşlar üzerinde patent tescili yapılamayacağına karar verdi. Bu da yapay zeka sistemleriyle oluşturulan buluşların insan temelli buluşlardan ayrılmasını sağladı.
ABD Gelir İdaresi, vergi kaçırmaya yönelik planları tespit etmek için yapay zeka ve gelişmiş teknolojileri kullanarak, vadesi geçmiş vergi borcu olan 1600 milyoneri ve 75 büyük iş ortaklığını takip edebilecek. Geçen yıl aralarında ABD ve Çin'in de bulunduğu 60 ülke, yapay zekanın askeri nedenlerle kullanımını sınırlamak için "harekete geçme çağrısı" imzalamıştı ama
OpenAI, Chatbot ile diğer yapay zeka araçlarının askeri amaçlarla kullanılmasına yönelik yasağı kaldırdı ve Savunma Bakanlığı ile çalıştığını açıkladı. Böylelikle; devletlerin asli işlerinden vergi ve savunma konusunda yapay zeka kullanımı geniş uygulama bulmuş oldu.
İnsansı görünüm ve hareketlere sahip robotların yapımının başlanması, yapay zeka kullanımında nükleer enerji kullanılarak sıfır karbonun hedeflenmesi, yaklaşık 50 milyar dolar değerinde GPU ve 16 milyar dolar değerinde yeni çip ihtiyacının ortaya çıkması yapay zeka kullanım alanının boyutlarını ve geleceği gözler önüne seriyor.
Yapay zeka uygulamalarının, artık bir insanın yardımı olmadan daha küçük yapay zeka sistemleri oluşturmaya başlaması, gelecek geldiğinde ne olacağı sorusunun büyüklüğünü ortaya koyuyor.