Gökhan ÖZ

GEBKİM Kimya İhtisas Organize Sanayi Bölgesi Yönetim Kurulu Başkanı Vefa İbrahim Aracı, Türkiye’nin güçlü bir sanayi altyapısına sahip olduğunu belirterek, “Dünyadaki değişimi iyi okuyabilir, teknoloji ile dijitalleşmenin getirdiği fırsatları iş süreçlerimize yansıtabilirsek dünyadaki rekabet gücümüzü üst seviyelere çıkarabiliriz” dedi. Başkan Aracı ile Dijital Dönüşüm Merkezi’nin kimya sektörüne getireceği yenilikleri, yerli üretimde dışa bağımlılığı azaltacağını ve GEBKİM Vakfı’nın eğitime kazandırdığı GEBKİM Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’ndeki eğitim standartlarını, öğrencilerin staj imkanlarını konuştuk. 

GEBKİM OSB’nin faaliyet alanlarını kısaca anlatabilir misiniz? Çoğunlukla ürettiğiniz ürünler iç ve dış piyasada hangi pazarlarda yer buluyor?

GEBKİM Kimya İhtisas OSB olarak ana kimyanın yanı sıra boya, ilaç, kompozit, plastik, kozmetik, temizlik malzemeleri gibi kimya sektörünün farklı alt kollarındaki firmalara ev sahipliği yapıyoruz. 

12 Aralık 2000 tarihinde Kocaeli Dilovası İlçe sınırları içinde ve tamamı sanayicilerimizin finansmanı ile hayata geçen GEBKİM Kimya İhtisas Organize Sanayi Bölgesi, 2 milyon 447 bin metrekarelik bir arazi üzerinde kurulu. Türkiye’nin ilk kimya ihtisas OSB’si olarak kimya sektörünün gelişimi bakımından çok önemli olan kümelenme modelinin de temsilciliğini yapıyoruz. GEBKİM OSB’mizde 66 parsel yer alırken tamamı tahsisli durumda. 34 firma üretimde, 13 firma inşaat, 19 firma ise proje aşamasında bulunuyor. GEBKİM Kimya İhtisas OSB firmaları, gerçekleştirdikleri 1,5 milyar dolarlık üretim ve 400 milyon dolarlık ihracatın yanı sıra yaklaşık 4 bin 200 kişilik istihdamları ile Türkiye sanayine önemli bir katkı sağlıyor. Bölgemizden 60’dan fazla ülkeye ihracat gerçekleştiriliyor. 

2021 yerli üretimde yatırım yılımız  

Kovid-19 pandemisiyle beraber milli ve yerlileşme ve bütün iş kollarının birbiriyle kenetlenmesi ve entegre bir şekilde çalışması gerektiğini gördük. Bu kapsamda Türk Sanayisinin lokomotifi olan OSB’lere hangi görevler düşüyor?

Pandeminin en önemli öğretilerinden biri de kendi kendine yetebilme kabiliyeti oldu. Kendine yetemeyen ülkeler ve sektörler süreci çok daha zor yönetti. Önümüzdeki süreçte dışa bağımlılığı azaltma, ithal ettiğimiz hammaddelerin yerli üretimi noktasında önemli adımlar atılacağını düşünüyoruz. Ayrıca pandemi kümelenmenin ne kadar önemli olduğunu da teyit etti. Örnek kümelenme modelimizi ülkemizin farklı bölgelerine de taşımayı arzu ediyoruz. 2020 GEBKİM için yeni yatırımların hayata geçtiği bir yıl oldu. Kasım ayında Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan ve Sanayi ve Teknoloji Bakanımız Sayın Mustafa Varank, Bölgemizde toplam 1,2 milyar liraya ulaşan yeni yatırımların temelini attı, inşası bitenlerin açılışlarını gerçekleştirdi. Kimyanın birçok alt kolunda üretim yapan firmalarımız 2021 yılı için de yatırım planlarını hızlandırmış durumda. Bu yatırımların hepsinin ortak noktası katma değer artışı sağlayacak, ihracat potansiyeli yüksek ve ithalatı yerli üretim ile ikame edecek yatırımlar olmaları. 

Dışa bağımlılığa son verecek 

Yerli teknoloji üretilmesi noktasında 2022 yılında Dijital Dönüşüm Merkezi’ni faaliyete geçireceğinizi söylediniz… Dijital Dönüşüm Merkezi yerli teknoloji üretiminde öncü olurken dışa bağımlılığımızda nasıl bir yol izleyecek. Sanayide rekabet gücümüzü nasıl arttıracak?

GEBKİM OSB’de kuracağımız Dijital Dönüşüm ve Uygulama Merkezi’nin, ‘T.C. Cumhurbaşkanlığı’nın Dijital Dönüşüm ve Yerli Üretimi Destekleme Hamlesi’ kapsamında bir örnek model olmasını hedefliyoruz. Dijital Dönüşüm ve Uygulama Merkezi, GEBKİM Kimya İhtisas OSB firmalarının yanı sıra OSB dışından firmalara, Kocaeli’nin kimya ekosistemindeki diğer sanayi kuruluşlarına da hizmet verecek.

Dijital Dönüşüm Merkezi’ni; ortak Ar-Ge Merkezi, test ve kalibrasyon merkezi, şirketlerin dijital dönüşüm projelerini hayata geçiren ortak proje ofisi, patent oluşturma, markalaşma gibi hizmetler sunan bir kimya teknolojileri üssü olarak konumluyoruz. Burada paylaşılacak bilgi ve know-how’ın sektöre yeni teknolojiler, yeni patentler, yerli markalar, yeni nesil teknolojileri barındıran uygulamalar, Endüstri 4.0’a odaklı fabrikalar ve altyapılar olarak geri döneceğine inanıyoruz. 

Firmalar arasında ürün geliştirmede iş birliği, yurt dışı ve yurt içinde kimya ihtisas alanındaki iş ağlarıyla teknoloji ve bilgi transferinde iş birliği ve ortak Ar-Ge ve inovasyon projeleri geliştirilirken kimya sektörü firmalarının mevzuatlara uyumu ve dijital teknolojilerin (yapay zeka, makine öğrenmesi, nesnelerin interneti, 3D yazıcılar vb.) firmaların iş ve operasyon süreçlerine uygulanmasında pilot projeler yaparak önemli bir rol üstlenecek.

GEBKİM Dijital Dönüşüm Merkezi sayesinde firmalar; yüksek bedeller ödemek, bilgiye erişimde atıl kalmak ve uzun süreler beklemek zorunda kalmadan ürün testlerini de bu merkezde yaptırabilecek. Bu alanda da dışa bağımlılığa son verip yerlileşmeyi sağlayacak. 

Merkezde, akademi ve sanayi dünyasından isimlerden oluşan danışma kurulları olacak. Doktora ve yüksek lisans yapan kimya prosesi, temel kimya bilimleri, nanoteknoloji, biyokimya ve analitik kimya, döngüsel ekonomi ve dijital teknoloji gibi alanlardan uzmanlar görev alacak. Dijital Dönüşüm ve Uygulama Merkezi’nin fizibilite çalışmaları ve altyapı kurulumların tamamlanmasının ardından 2022 yılında faaliyete başlamasını hedefliyoruz.  

Manşet kutu1:

Değişimi iyi okuyabilirsek rekabetimizi arttırırız  

Başta Çin sanayisi olmak üzere AB ülkeleri pandemide ihracatında düşüşler yaşadı. Sizce dünya 

kayıplar yaşarken, Türkiye sanayisi olarak bu pazarda hangi reformlarla daha etkin bir rol oynarız?  

Ar-Ge ve inovasyona yatırım yaparak katma değeri yüksek spesifik ürünlere odaklanarak, dijitalleşmenin hızını artırarak, elbette kimya sektöründe nitelikli iş gücünü geliştirerek… Türkiye güçlü bir sanayi altyapısına ve girişimcilere sahip bir ülke… Dünyadaki değişimi iyi okuyabilir ve özellikle teknoloji ile dijitalleşmenin getirdiği fırsatları iş süreçlerimize yansıtabilirsek başta Avrupa olmak üzere dünyadaki rekabet gücümüzü üst seviyelere çıkarabiliriz. Avrupa bizim en büyük ihracat pazarımız ve AB’nin devreye almayı planladığı Yeşil Mutabakat, Karbon Vergisi gibi yeni mevzuatlar önümüzdeki dönemde Türk ihracatçısının hızlı uyumunu gerektiren konular arasında ilk sırada yer alıyor. GEBKİM olarak kuracağımız Dijital Dönüşüm Merkezi’nin amaçlarından biri de bu… Gerek teknolojik dönüşüm gerekse mevzuatlara uyum anlamında firmalarımıza rehberlik etmek, destek vermek istiyoruz. 

Manşet kutu 2: 

GEBKİM MTAL’da dünya standartlarında eğitim  

Sanayide nitelikli iş gücünü düşündüğümüz zaman GEBKİM Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi sektörde büyük bir açığı kapatıyor. GEBKİM Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencileri sektörde kendilerine nasıl yer buluyor, mezun olduktan sonra ülkemizde ve yurtdışında staj imkanları bulabiliyor mu? 

GEBKİM OSB katılımcıları olarak başta mesleki eğitim olmak üzere sağlık ve toplum yararına projeler üretmek amacıyla 2017 yılında GEBKİM Eğitim, Araştırma ve Sağlık Vakfı’nı kurduk. GEBKİM Vakfı’nın eğitime kazandırdığı GEBKİM Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nde 20 derslik, 8’i kimya ve 4’ü ise endüstriyel otomasyon olmak üzere 12 laboratuvar bulunuyor. Birçok üniversitede bile olmayan kimya ve endüstriyel otomasyon laboratuvarlarımız öğrencilerimize deneyerek öğrenebilecekleri bir ortam sağlıyor. 2020 yılında okulumuz açısından çok önemli bir gelişme de toplam 1200 metrekarelik alanda Uygulama ve Pilot Üretim Tesisimizin kurulması oldu. Öğrencilerimizin sanayinin dinamiklerini, üretim yöntemlerini, sanayi ve çevre ilişkisini, İş Güvenliği ve Sağlığını öğrenmeleri bakımından kritik bir rol üstlenecek. AB projeleri ve hedefleri açısından çok önemli bir adım olan Erasmus’a akredite olmamız ve GEBKİM MTAL’nin bu kapsamda Avrupa Birliği projelerinde öne çıkmasının ardından okulumuzun Ar-Ge Merkezi olmasının mutluluğunu yaşıyoruz. Mezunlarımız aldıkları Avrupa ve dünya standartlarındaki eğitim sayesinde sektör firmalarında staj yapma ya da iş bulmakta zorlanmayacaklar. Meslek eğitim ve GEBKİM MTAL şu an en çok önem verdiğimiz konu diyebilirim. 

Kutu(yer alırsa alırsın kalmazsa girme)

Üretim modelimiz: Doğaya ve canlılara saygı 

GEBKİM OSB’de doğaya ve tüm canlılara saygılı üretim modelini benimsiyoruz. Sürdürülebilirlik OSB’mizin temel ilkelerinden biri, bu bağlamda OSB’mizde şimdilik iki adet Güneş Enerji Santrali (GES) bulunuyor. Yakında başka GES’ler de devreye girecek. GEBKİM Kimya İhtisas OSB olarak sürdürülebilirlik noktasında çok önemli bir adım attık ve Sıfır Atık Belgesi almaya hak kazandık. GEBKİM OSB Bölge Müdürlüğümüz 3 bin 441 ton atığını geri kazanarak örnek bir uygulamaya imza attı. Yapılan geri kazanım faaliyetleri sonucunda 356 kg sera gazı salınımı engellendi. 2 ton kağıt geri kazanımı ile 30 ağaç kurtarılırken 1,09 ton plastik geri kazanımı ile 1844 litre petrol kullanımının önüne geçildi. Ayrıca 0,021 ton cam ve 0,018 ton metal geri kazanımı ile 51 bin 240 litre su tasarrufu sağlandı.