Özellikle reel sektör bu dalgalanmaların en sert etkilerini hisseden taraf oldu. İflas eden, konkordato ilan eden ya da sesiz sedasız kepenk kapatan şirketlerin sayısı hızla artıyor. Bu tablo, sadece ekonominin rakamlarının değil; binlerce çalışanın işini, ailelerin geleceğini ve girişimcilerin umutlarını doğrudan etkiliyor. Temmuz ayında kapanan şirket sayısı geçen yıla oranla yüzde 40 arttı.

Enflasyonun yüksek seyrettiği bir ortamda şirketlerin maliyetlerini öngörmesi neredeyse imkansız hale geliyor. Hammadde fiyatları bir ay içinde iki katına çıkabiliyor, enerji ve lojistik giderleri sürekli artıyor. Bu durumda firmalar, fiyatlarını ayarlamakta zorlanıyor; satış hacimleri düşerken kar marjları eriyor. Tüketici tarafında da tablo farklı değil: Alım gücü azalan halk, zorunlu ihtiyaçlarını dahi karşılamakta güçlük çekerken, talepteki darala şirketlerin cirolarına olumsuz yansıyor.

Öte yandan, yüksek faiz oranları işletmelerin finansmana erişimini kısıtlıyor. Kredi kullanmak neredeyse lüks haline geldiği için pek çok şirket nakit akışını yönetemez durumda. Bankaların riskten kaçınmasıyla birlikte konkordato talepleri arttı, iflas dosyaları kabardı. Bu, yalnızca büyük sanayi kuruluşlarında değil; küçük esnaftan orta ölçekli işletmelere kadar geniş bir yelpazede görülüyor.

Aslında bu süreç, sadece ekonomik değil, sosyolojik bir soruna da işaret ediyor. Zira her kapanan şirket, işsiz kalan çalışanlar ve yarım kalan hayaller demek. Yatırım ortamının güvence altına alınması, öngörülebilir ekonomi politikalarının devreye girmesi ve finansmana erişimin kolaylaştırılması artık ertelenemez bir ihtiyaç. Aksi halde, üretim gücünü kaybeden bir Türkiye tablosuyla karşı karşıya kalmamız kaçınılmaz görünüyor.

Bugün alınacak yapısal tedbirler, yarının iflaslarını engelleyebilir. Türkiye’nin üretim gücü hala çok güçlü; ancak bu gücü sürdürülebilir kılmak için ekonomide güven, şeffaflık ve istikrar şart.