İSO Türkiye İmalat PMI anketinin şubat ayı sonuçları açıklandı.

Eşik değer 50'nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, ocakta 54,4 seviyesinde bulunan İSO Türkiye imalat PMI şubatta 51,7'ye geriledi.

Bu sonuçla endeks, üst üste 9'uncu ayda da eşik değer 50'nin üzerinde gerçekleşerek faaliyet koşullarında iyileşmenin sürdüğüne işaret etti. Faaliyet koşullarında gözlenen genel iyileşme, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının süregelen etkileri altında yeni siparişlerde yaşanan yavaşlamaya rağmen gerçekleşti.

Yeni ihracat siparişleri, üst üste 2'nci ayında da artış kaydetti. Yeni siparişlerdeki yavaşlama ve hammadde arzındaki sorunlara rağmen, talep tarafında gözlenen bazı iyileşme işaretleri, imalatçıların üretimi artırmasında rol oynadı. 

Üretim üst üste 2'nci ay artış gösterirken bu artış ılımlı düzeyde kaydedildi. Üretimde devam eden büyüme ile firmaların birikmiş işlerinde, geçen yılın eylül ayından bu yana kaydedilen en hızlı düşüş yaşandı. Üretim gereksinimlerindeki artış ve yeni üretim hatlarının planlanması, firmaların şubatta da istihdam düzeylerini artırmalarını beraberinde getirdi. Böylece, mevcut istihdam artış trendi 9'uncu aya ulaştı.

Enflasyonist baskılar hafifledi

Son aylarda Türk lirasında gerçekleşen değer kazancı, enflasyonist baskıların hafiflemesini sağladı. Girdi maliyetleri artmaya devam ederken, bu artış Temmuz 2020'den beri en düşük oranda gerçekleşti. Girdi fiyatlarında artış bildiren firmalar, bu durumu hammadde maliyetlerindeki yükselişe bağladı. Özellikle iplik fiyatlarındaki artıştan sıklıkla bahsedildi. Nihai ürün fiyatları enflasyonu ise azalmayı sürdürerek son 10 ayın en düşük düzeyinde kaydedildi.

Anket katılımcıları, tedarik zincirlerindeki sorunların devam ettiğini bildirdi. Hammadde teminindeki zorluklar ve nakliye konteynırlarına erişimde yaşanan sıkıntılar, tedarikçilerin teslimat sürelerindeki keskin artışın devam etmesinde rol oynadı.

Bu durum, satın alma faaliyetlerindeki hafif yavaşlama ile birleşerek girdi stoklarının daha da azalmasına yol açtı. 

En güçlü büyüme ana metaller sektöründe yaşandı

İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI verilerine göre, son aylarda tedarik zincirlerinde yaşanan ciddi aksamalar birçok sektörün üretim ve sipariş akışlarını olumsuz etkilerken, salgın nedeniyle operasyonlar sekteye uğramaya devam etti.

Takip edilen 10 sektörden 4'ünün üretimini artırdığı şubat ayında en güçlü büyüme ana metaller sektöründe gerçekleşti. Buna karşılık kimyasal, plastik ve kauçuk ile gıda ürünleri sektörlerinde üretim yeniden hız kesti. Elektrikli ve elektronik ürünler, giyim ve deri ürünleri ve ağaç ürünleri sektörlerinde ise yavaşlamanın devam ettiği görüldü. 

Şubatta 10 sektörün tamamında tedarikçilerin teslimat süreleri artarken çoğunluğunda önemli gecikmeler yaşandı. En ciddi aksamalar kimyasal, plastik ve kauçuk, makine ve metal ürünleri ile elektrikli ve elektronik ürünler sektörlerinde gerçekleşti. Yeni siparişler, yalnızca metalik olmayan mineral ürünler ile ana metal sanayi sektörlerinde arttı. Toplam yeni siparişlerle kıyaslandığında daha fazla sektörün yeni ihracat siparişlerinde büyüme kaydedildi. 

Girdi maliyetlerindeki artışın hızlandığı tek sektör tekstil ürünleri oldu

Öte yandan, 10 sektörün 8'inde istihdam artışı sağlandı. Sadece giyim ve deri ürünleri ile elektrikli ve elektronik ürünler sektörlerinde aksi yönde bir eğilim gözlendi. İstihdam artışının en hızlı gerçekleştiği sektör ise ağaç ve kağıt ürünleri oldu.

Türk lirasındaki değerlenme trendi, sektörlerin çoğunluğunda maliyet enflasyonunun düşüş göstermesini sağladı. Özellikle makine ve metal ürünleri ile ana metal sanayi sektörlerinin maliyet enflasyonunda güçlü yavaşlama kaydedildi. Söz konusu iki sektörde de girdi maliyetleri bir yılı aşkın dönemin en düşük oranlarında arttı.

Girdi maliyetlerindeki artışın hızlandığı tek sektör, tekstil ürünleri oldu. İplik fiyatlarında yaşandığı bildirilen artışlar, bu sektörün girdi fiyatları enflasyonunu son 29 ayın en yüksek düzeyine çıkardı. Bunun yansıması olarak, nihai ürün fiyatlarında en hızlı artışın gerçekleştiği sektör de tekstil ürünleri olarak kayıtlara geçti.

"Enflasyon cephesinde de olumlu gelişmeler dikkati çekti"

Açıklamada görüşlerine yer verilen IHS Markit Ekonomi Direktörü Andrew Harker, şubatta yeni alınan siparişlerin yavaşladığına ilişkin işaretlere rağmen manşet Türkiye PMI'nın pozitif bölgedeki seyrini koruduğunu ifade etti.

Bu durumun, firmaların yeni siparişlerdeki büyümenin duraksamasından etkilenmeyerek üretim ve istihdamı artırmaya devam etmesinden kaynaklandığını belirten Harker, "Enflasyon cephesinde de olumlu gelişmeler dikkati çekti. Tedarik sorunlarının küresel çapta hammadde fiyatlarında yol açtığı yükselişe karşın, Türk lirasındaki değer kazancı bu baskıları hafifletmeye yardımcı oldu ve satış fiyatlarında geçen yılın nisan ayından beri en düşük oranlı artışın gerçekleşmesini sağladı." değerlendirmelerini yaptı.