2021 yılında gayrimenkul sektörünü neler bekliyor?
2020 yılında TCMB'nin düşük faiz politikası sayesinde gelen kamu bankalarının düşük konut kredisi kampanyaları ve azalan yeni konut stokları ile birlikte pandemiye rağmen özellikle yaz aylarında gayrimenkul sektöründe büyük bir hareketlenme yaşandı.
Henüz rakamlar açıklanmadı ama 2020 yılının 1 milyon 450 bin adetlik konut satışıyla, zirve yaparak kapanacağı tahmin ediliyor. Pandemi sürecinin başında kaybedilen ivme yaz aylarında yükseldi. Geçtiğimiz yılın son çeyreğinde yükselen konut kredisi oranları ile birlikte konut talebinde azalma yaşanmasına rağmen toplam konut satış adedi geçen yılın %10 üzerine çıkacağı tahmin ediliyor. 2021 yılına baktığımızda ise sektörün küresel ölçekte ve Türkiye’de pandeminin seyrine ve dolayısıyla ekonomi üzerindeki etkilerine göre şekillenmesi bekleniyor. Ticari gayrimenkulde fonksiyonel kullanım şekillerinin değişeceği, yatırım amacıyla arazi talebinin artacağı, merkez bankası faiz politikalarına göre konut talebinin özellikle oturum amacıyla tercih edileceği, yeni konut fiyatlarının inşaat maliyetlerine paralel olarak yükseleceği, sektörde stokların azalması ile birlikte daha butik markalı konut projelerinin piyasaya sunulacağı, yabancı müşteri talebinin artacağı, konut projeleri geliştirme ve pazarlanmasında yeni kuralların oluşacağı bir yıl olacaktır.
Butik projeler üretilecek
Proje geliştiren inşaat firmaları azalan stoklarının yerini doldurabilmek ve devam eden konut talebine cevap verebilmek için uzun süredir raflarda bekletilen arsalar ve yeni projelerini tekrar gündeme getirmeye başladı. İnşaat firmalarının pandemi sonrası süreçte hayata geçirecekleri projelerin; hem yerli hem de yabancı müşteri pazarına uygun özelliklerde şehrin merkezi akslarına yakın, ulaşım imkânları gelişmiş olan kentsel dönüşüm lokasyonlarında butik daha az konut içeren optimum sosyal alanlara sahip, tasarruflu ve az katlı konsept projelere yönelmesi bekleniyor.
Yeni konut fiyatları yükselmeye devam edecek
Geçtiğimiz yıl artan talep ile birlikte inşaat firmalarının son iki yıldır ellerinde biriken konut stoklarının erimesi, proje geliştirmek için arsa stoklarının azalması ve yeni yapılacak gayrimenkullerde dövize endeksli inşaat maliyetlerinin çok yükselmesi sebebiyle konut fiyatları da artmaya devam edecektir. Müteahhitlerin bir daha eski fiyatlarla gayrimenkul üretmeleri önümüzdeki dönemde zor görünüyor. Bu nedenle ikici el piyasalarda ihtiyaçlar nedeniyle ortayaçıkabilecek fırsatlar hariç yeni konut projelerinde fiyatların düşmesi beklenmiyor.
Konut kredileri duraÄŸan seyredecek
2020'de pandemi nedeniyle kamu bankaları tarafından uygulanan destek kredilerinden inşaat sektörü de önemli ölçüde yararlandı. Buna bağlı olarak konut talebi arttı ve devam eden inşaat projeleri hızla tamamlandı. Bu etki yıl sonuna kadar devam etti. Ancak yeni yılla birlikte sıkı para politikası uygulaması ile kredi büyümesi de genel olarak yavaşlamaya başladı. 2021 yılında konut kredisi oranlarının yıllık ortalama yüzde 15-18 seviyeleri arasında kalması bekleniyor. Buna bağlı olarak inşaat sektörünün kullandığı kredi büyümesinin yavaşlayacağı ve durağan seyredeceği bekleniyor.
Senetli konut satışları yükselecek
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın 2021 yılının da önemli bir bölümünde yüksek politika faizini koruyacağı bekleniyor. Buna bağlı olarak konut kredisi ve TL ticHari kredi faiz oranlarının da yüksek kalması bekleniyor. Bu nedenle markalı projelerde banka kredisine alternatif olarak senetli satış modeli daha uzun vadelerde tekrar sunulmaya başlanacaktır. Müşteri nezdinde ara ödemeli senetli ödeme planları daha fazla talep görecektir.
Oturum amacıyla konut talebi artacak
Deprem kuşağında yer alan bir ülkede yaşıyor olmamız ile birlikte pandemi süreci ev satın alma alışkanlıklarını da büyük oranda değiştirdi. Deprem sonrası gelen deprem kriterileri gibi şimdi de sağlıklı yaşam kriterleri gündemde. Geçtiğimiz yıl ile birlikte oturum amacıyla konut talebinde yüksek artış yaşandı. Konut satın almak isteyenlerin dikkat etmesi gereken konular arasında finansman kolaylığının yanı sıra deprem gerçeği ve yaşam kalitesi de önem arz etmektedir. Yatay mimari, bahçe ve balkonlar, doğru havalandırma, kaliteli malzeme ve çalışma odalı evler bundan sonra ana kriterler olacaktır. Şehir içinde veya yakın akslarda müstakil ve/veya az katlı butik konut projelerine yönelik ilgili talep artmaya devam edecektir.
Yabancıya konut satışı artarak devam edecek
Döviz kurlarında yaşanan hareketlenmenin devam etmesi ile birlikte İstanbul’da konut fiyatları ortalama yüz bin dolar seviyelerine geriledi. Bu fiyat aralığında konut içeren proje sayısı arttı. Geçtiğimiz yıl pandemiye rağmen yabancıya konut satışı bir önceki yıla göre çok fazla düşme yaşamadı. 2021 yılında ise ülke nezdinde yapılacak olan yeni tanıtım faaliyetleri, pandeminin azalması, aşının etkisinin genişlemesi ve seyahat kısıtlamalarının kalkması ile birlikte yabancılara 50 binin üzerinde konut satılması bekleniyor.
