Reuters'a bilgi veren dört kaynak Azerbaycan dışında görüşülen ülkeler arasında Malezya ve Güney Kore'nin de öne çıktığını söylediler. Öte yandan görüşülen ülkeler arasında Rusya, İngiltere ve bazı diğer Asya ülkeleri de yer alıyor.

Reuters'a bigli veren kaynaklar Katar ile 15 milyar dolar tutarındaki swap anlaşmasının artırılmasına yönelik bir çalışmanın da sürdürüldüğünü belirtiyorlar.

TCMB Reuters'ın konuya ilişkin sorusuna yanıt vermedi.

Kaynakların verdiği bilgilere göre, görüşmeler bu ülkeler ile de sınırlı değil ve dış ticaret hadlerinin izin verdiği ve yerel paralarla ticaret yapılabilecek tüm ülkelerle swap anlaşması çalışmaları yapılıyor. Bir çok ülke ile geçtiğimiz dönemde başlatılan görüşmelere bu dönemde hız verilirken, ticaret hadleri açısından Asya ülkeleri swap anlaşmasının kullanılabilirliğinde öne çıkıyor.

TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu Türkiye Bankalar Birliği (TBB) üyesi bankaların genel müdürleriyle dün gerçekleştirdiği toplantıda swap anlaşmaları için 4 ülke merkez bankası ile görüştüklerini ve ikisi ile görüşmelerin "çok iyi" noktaya geldiğini belirtmişti.

Swap anlaşmaları ülkelerin yerel para birimleriyle ticaret yapmalarının önünü açarken, kullanımların yaygınlaşması ise dış ticarette doların ağırlığını azaltarak yerel para birimlerindeki baskıyı da sınırlayabiliyor.

TCMB'nin son açıklamasında "Para takası anlaşmasının temel hedefi yerel para birimleri üzerinden gerçekleştirilen ticareti kolaylaştırmak ve iki ülkenin finansal istikrarına destek sağlamaktır" ifadesi de yer almıştı.

Reuters'a bilgi veren üst düzey bir kaynak, "Bir süredir Güney Kore ve Rusya ile swap için görüşmeler yapılıyor. Azerbaycan ve Malezya da görüşülen önemli ülkelerden. Katar ile yeni bir uzatma söz konusu olabilir. Diğer yandan İngiltere de görüşme yapılan ülkelerden. Bunlardan bir ya da birkaçı ile swap anlaşması sonuçlanabilir" dedi.

Bir başka kaynak ise, "Şu anda görüşülen ülkeler arasında anlaşmaya belki de en yakın ülke Azerbaycan. Hem Türkiye hem de Azerbaycan bu anlaşma konusunda oldukça pozitif bakış açısına sahip" dedi. Aynı kaynak aralarında Malezya, Rusya, İngiltere ve Güney Kore'nin de yer aldığı bir çok ülke ile swap görüşmelerin yapıldığını da söyledi.

Uluslararası merkez bankalarıyla yapılan swap anlaşmaları TCMB'nin toplam rezervlerine pozitif yansıyor. Bu artış son dönemdeki kayıpların telafi edilmesinde rol oynuyor. Ancak toplam rezervlerdeki swap kaynaklı artış TCMB'nin sahip olduğu kendine ait rezervlerin negatifteki seyrini değiştirmiyor.

TCMB güncel verilerine göre bankanın toplam rezervleri 11 Haziran itibarıyla 94.9 milyar dolar seviyesinde bulunuyor. Bu tutara Çin ile 2.4 milyar dolardan 6 milyar dolara artırılan swap anlaşması dahil değil. Rezervlerin 43.2 milyar doları altın 51.7 milyar doları ise döviz cinsi. TCMB'nin toplam rezervleri 135.96 milyar dolar ile tüm zamanların zirvesini 2013 yılı Aralık ayında görmüştü.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan kısa süre içinde rezervlerin yeniden önce 100 milyar dolara sonra kendisinin başbakan olduğu dönemdeki rekor seviyelerin üzerine çıkaracaklarını söylemişti.

TCMB'nin Çin ile 6 Katar ile de 15 milyar dolar tutarında swap anlaşması bulunuyor. Bankanın bilinen bir başka swap anlaşması yok.

Reuters'a bilgi veren bir diğer kaynak ise "Güney Kore, Malezya, İngiltere ve Rusya ile bir swap anlaşması olabilir. Bazı ülkeler çeşitli gerekçelerle swap anlaşmasına sıcak bakmamışlardı ama bu dönemde onlarla swap gündeme gelebilir" dedi.

Türkiye TL'yi desteklemek adına 2019 ilk çeyrek sonundan 2020 Kasım ayında ekonomi yönetimde yaşanan değişme kadar büyük bölümü TCMB rezervlerinden milyarlarca dolar döviz arzı gerçekleştirdi. Bu arzı bankacılar 2019'dan 2020 Kasım'a kadar yaklaşık 130 milyar dolar olarak hesaplıyor. TCMB'nin lokal bankalarla yaptığı swaplar nedeniyle rezervlerin kayıplarının tamamı toplam rezervlere düşüş olarak yansımıyor.

Lokal bankalar ile yapılan swaplar ise geçen hafta itibarıyla yaklaşık 45 milyar dolar civarında bulunuyor. Bu swaplar başta olmak üzere döviz rezervlerine sadece TCMB sahipliğindeki rezervler olarak bakıldığında tutar bankacılar tarafından yaklaşık eksi 60 milyar dolar olarak hesaplanıyor.

TCMB'nin swap anlaşmalarına yeniden yönelmiş olması aslında bankanın rezerv birikiminin kısa vadede döviz alım ihalesi yoluyla yapılamayacak olmasından geliyor. Hazine borçlanmalarının maliyetli olması da benzer şekilde rezerv artışlarında swap anlaşmalarının değerini artırıyor.

Tera Yatırım Başekıonomisti Enver Erken "Kavcıoğlu dün bankacılara TCMB'nin yeni swap anlaşmaları için dört muadil Merkez bankası ile görüştüğünü söyledi. En son Çin ile yeni bir swap anlaşması duyurulmuştu. Swap anlaşmalarının bizim için işlevselliği; brüt rezervlerin artması ve yerel para ile ticaretin kolaylaşması şeklinde" dedi ve ekledi:

"Muhtemel swap anlaşmaları içinde Fed veya ECB gibi bir swap olmadığını varsayıyoruz... Muhtemelen Türkiye ile muadil olan ülkelerle veya Asya bazlı bir swap anlaşması olabilir. Swap hariç net rezerv yeterliliği pozisyonumuza halen temkinli yaklaşmak durumundayız."