Ülkemizde çoğu konuda düzenleme ihtiyacı olduğu bir gerçek ancak bunların belki de en önemlisi işçi hakları… Çalışanların hakları konusunda maalesef çoğu ülkeden çok daha gerideyiz ve bu konu yeterince konuşulmuyor. Çoğu ülkede mesai saatleri dışında çalışma yokken bizde fazla mesai normal görülüyor ve itiraz edilemiyor, izin hakkı işverenlerin insafına kalıyor ve tabiri caizse çoğu iş yerinde çalışanlar insani olmayan şartlarda çalışmaya mecbur bırakılıyor. Çoğu ülke haftada dört gün çalışma sistemi denenmeye başlamışken ve yine çoğu ülkede çalışanlar işe başladığı tarihten itibaren yıllık izne hak kazanırken ülkemizde maalesef ilk bir yıl herhangi bir yıllık izin hakkı tanınmıyor.

Bu önemli bir eksiklik iken aynı zamanda işçinin hastalanması ve rapor alması durumunda maaş kesintisi yaşaması hiç de insani olmayan bir uygulama. 2 gün ve altı rapor alınması durumunda SGK tarafından iş göremezlik ödeneği verilmiyor, 3 gün ve üzeri rapor alınması halinde ise ayakta tedavi ve yatarak tedavi konusunda ayrı hesaplamalar yapılıyor ancak çalışana günlük ücretinin tamamı yerine bir kısmı ödeniyor. İlk çalışma yılında yıllık izin hakkı dahi bulunmayan işçinin bu durumda hastalanmaya bile hakkı olmuyor. 2 gün rapor alınması halinde maaştan kesinti yapıp yapmamak işverene bağlı olsa da işverenlerin çoğunun ödeme yapmamayı tercih ettiği bariz bir gerçek.

Böyle bir uygulama neden kabul görüyor ve değiştirilmiyor? Bu kadar önemli bir husus neden gündeme getirilmiyor? Avrupa Sosyal Haklar Komitesi tarafından dört yıl önce yayımlanan rapora göre Türkiye işçi hakları konusunda Avrupa’nın gerisinde kalıyor. Bunun nedeni olarak ise çocuk işçi konusundaki yasağa uyulmaması ve yeterince denetlenmemesi, işçilerin çalışma saatlerinin fazlalığı, hamilelik ve doğum izninde kadın çalışanların işten çıkarılması ve tazminatlarının hukuka aykırı bir şekilde verilmemesi ve sağlıksız çalışma koşulları gösteriliyor.

Bunların hepsi maalesef doğru olsa da bu listeye eklenebilecek daha birçok madde var ve raporun yayınlandığı 2020 yılından bu yana herhangi bir iyileşme olmadığı gibi gittikçe daha kötüye giden bir düzen mevcut. Türkiye’de çalışanların yarısından fazlası asgari ücretle geçim mücadelesi verirken ve her geçen gün bu mücadele daha da zorlaşırken buna ek olarak haklarının da bir o kadar kötü oluşu insanları psikolojik olarak da ciddi anlamda etkiliyor. Maalesef antidepresan kullanımındaki ciddi artışta da bu konunun etkisi olduğunu düşünüyorum. Çalışanları ne zaman düşünmeye, hak ettikleri şartları onları sunmaya başlayacaksınız?

Bu konu ne zaman önemli görülüp gündemde yerini alacak? Bundan çok daha önemsiz konular televizyon ekranlarında günlerce konuşulurken ekranlarda sürekli gördüğümüz yüzler -ki bunların arasında avukatlar da olmasına rağmen- neden bu konuyu konuşmuyor? Gerçek sorunların konuşulup çözümlendiği günler ne zaman gelece acaba…