Gel de anlat!
Asgari ücret tespit komisyonunun ilk toplantısı 11 Aralık 2023 tarihinde gerçekleştirildi. Toplantıya, işçi tarafını temsilen Türk-İş, işveren tarafını temsilen Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) ve hükümet tarafını temsilen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin katılacak. Uzlaşma sağlanması bekleniyor lakin; asgari ücretle geçinmenin ne demek olduğunu bilmeyen kimselerin uzlaşması asgari ücretliye ne getirecek göreceğiz.
Toplantıda, işçi tarafı asgari ücrete en az yüzde 60 zam talep etti. İşveren tarafı ise asgari ücrete yapılacak zam oranının enflasyon ve işveren maliyetleri dikkate alınarak belirlenmesi gerektiğini belirterek, yüzde 40-45 bandında bir zam oranını öneriyor. Hükümet tarafı ise, asgari ücretin işçinin ve ailesinin yaşam standardını koruması gerektiğini belirterek, işçi tarafının taleplerini dikkate alacağını söylüyor.
2024 yılı asgari ücret zammı için 2. toplantıda taraflar arasında bir uzlaşma sağlanamasa da, önümüzdeki günlerde yapılacak toplantılarda bir anlaşmaya varılması bekleniyor.
İşçi tarafının yüzde 60 zam talebi, işveren tarafının yüzde 40-45 bandındaki önerisinden oldukça yüksek. Bu nedenle, taraflar arasında bir uzlaşma sağlanması için bazı fedakarlıklar yapılması gerekebilir. Ama bilin bakalım fedakarlığı her zaman kim yapar!
Ancak, taraflar arasında bir uzlaşma sağlanamaması durumunda, asgari ücrete yapılacak zam oranı, Hükümet tarafından tek taraflı olarak belirlenebilir.
Yyapılacak zam, Türkiye ekonomisi ve sosyal yaşamı açısından önemli bir yere sahip. Zira asgari ücretin artması, işçilerin geçici süreyle biraz nefes almasını sağlayacaktır. Çünkü yılbaşı sonrası gelecek zamların korkusu daha şimdiden ahaliyi kırdı geçirdi.
Asgari ücrete yüzde 50 zam yapılması halinde brüt 20 bin 121 liraya, net 17 bin 104 liraya çıkacak. İşverene maliyeti de yaklaşık 23.641 lira olacak. Asgari ücrette yüzde 55 artış yapılırsa brüt 20 bin 791 liraya, net 17 bin 673 liraya çıkacak. Bu durumda işverene maliyeti ise yaklaşık 24 bin 428 lira olacak.
* * *
Geçtiğimiz günlerde bir arkadaşım Kadıköy Yeldeğirmeni’nde kiralık ev arayışına girdi. Sokak gören evlerin fiyatlarını hiç söylemeyeyim. Bodrum katı, rutubetli bir daireye ev sahibi 16 bin 500 lira istedi. Asgari ücret net 17 bin 673 liraya çıksa bile düşünsenize kiradan artan 900 küsür lira ile geçinilebilir mi? Elbette bunu komisyondakilerin anlaması pek mümkün değil.
Ama yıllardır değme matematik profesörüne taş çıkartıp ay sonunu sağ salim getirmeyi başaran asgari ücretli nasılsa çaresini bulur değil mi!
* * *
Çare de ne yazık ki tükendi artık. Hayat pahalılığı ve ağır enflasyon o Matematik profesörlerinin de belini çoktan büktü. İnsanlar neredeyse oksijen soluyarak, fotosentez yaparak yaşıyor. Ama gel de anlat! Kime ne anlatacaksın!