DÜNYADA MÜSLÜMANLARA YÖNELİK İŞKENCE SONUCU ÖLÜMLERİN ÖNÜNE GEÇİLEMİYOR
02 Tem 2024
Suriye ile İsrail'in işgali altındaki Filistin toprakları başta olmak üzere dünyada savaş, iç çatışma ve ayrımcılık gibi nedenlerle Müslümanlara yönelik uygulanan işkencenin ve işkence sonucu ölümlerin önüne geçilemiyor.
"İşkence ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı ya da Onur Kırıcı Muamele ya da Cezaya Karşı Sözleşme" BM'de 1984'te kabul edildi ve 26 Haziran 1987'de yürürlüğe girdi. Sözleşmenin yürürlüğe girmesinden 10 yıl sonra 26 Haziran 1997'de, BM Genel Kurulu işkencenin tamamen ortadan kaldırılması ve işkence mağdurlarına destek amacıyla 26 Haziran'ı "İşkence Mağdurlarıyla Uluslararası Dayanışma Günü" ilan etti. Söz konusu sözleşmenin yanı sıra BM İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nin 5'inci maddesinin "Hiç kimseye işkence yapılamaz, zalimce, insanlık dışı veya onur kırıcı davranışlarda bulunulamaz ve ceza verilemez." ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 3'üncü maddesinin "Hiç kimse işkenceye veya insanlık dışı ya da aşağılayıcı muamele veya cezaya tabi tutulamaz." hükümlerine karşın özellikle savaş, iç savaş ve ayrımcılığın sebep olduğu darp, kötü muamele, cinsel saldırı ve tecavüz gibi ihlaller engellenemiyor. Birçok konuda olduğu gibi işkencenin önlenmesi hususunda alınan kararların uygulanması hususundaki yetersizlik, BM'de reform ihtiyacına yönelik bir örnek olarak gösteriliyor. İsrail'in kurulduğu 1948 yılından bu yana Filistinliler zorla yerinden edilme, öldürülme, gözaltına alınma ve işkence ile karşı karşıya kaldı. Özellikle 7 Ekim 2023'ten bu yana İsrail'in Filistinlilere yönelik keyfi gözaltılar ve alıkoyduğu esirlere uyguladığı işkenceler arttı. Sivil toplum kuruluşlarının (STK) ve resmi kurumların bu konuda hazırladığı raporlar, 7 Ekim'in İsrail'in Filistinlilere yönelik insanlık dışı muamelelerinin başlangıcı olmadığını ortaya koydu. İsrail tarafından yargısız infaza ve insanlık dışı muamelelere maruz bırakılan Filistinlilere, tekrarlanan bir şekilde ellerin ve ayakların bağlanması, gözlerin uzun süre bağlanması, elektrikle idam, sistematik şekilde aç ve uykusuz bırakma, zincirlerle asma ve vücudun keskin aletlerle delinmesi gibi çeşitli işkenceler yapıldı. İşkenceye Karşı Komiteye göre, 2001 yılından bu yana İsrail Adalet Bakanlığına 1400'den fazla işkence şikayeti sunuldu ve tüm davalar, iddianame hazırlanmadan kapatıldı. Filistinli STK Addameer'in 2023'ün başında yayınladığı rapora göre, 1967-2023 yıllarında İsrail işgali altındaki Filistin'de 233 Filistinli mahkum hayatını kaybederken gözaltına alınan 73 Filistinli de sorgulama esnasında yapılan işkenceyle öldü. İsrail, 2022'de Batı Şeria, Kudüs ve Gazze Şeridi'nden yaklaşık 7 bin Filistinliyi gözaltına aldı. İsrail hapishanelerinde 2023'ün başında 29'u kadın ve 150'si çocuk olmak üzere 4 bin 700 Filistinli mahkum bulunurken bu sayı 7 Ekim 2023 itibarıyla hızla artmaya başladı. Batı Şeria ve Kudüs'te 7 Ekim'den sonra 9 bine yakın Filistinli tutuklanırken İsrail'in Filistinlileri 1-6 yıllığına alıkoymasına olanak tanıyan "idari tutukluluk" kapsamında yaklaşık 6 bin gözaltı emri çıkarıldı. Bu süreçte söz konusu bölgelerdeki hapishanelerde 18 Filistinli mahkum, gördükleri ağır işkenceden dolayı hayatını kaybetti. Gazze'de ise Filistinlilerin zorla kaybetmeye maruz kalması nedeniyle gözaltına alınan, tutuklanan ve işkence nedeniyle hayatını kaybedenlerin tam sayılar bilinememekle birlikte Addameer yetkililerinin paylaştığı bilgiye göre, 3 ila 5 bin Filistinlinin İsrail tarafından zorla alıkonulduğu tahmin ediliyor. Buna karşın İsrail işkencesinin boyutları gerek hazırlanan raporlarla gerekse de İsrail tarafından alıkonulan ve daha sonra serbest bırakılan Filistinlilerin ifadeleriyle ortaya çıkıyor. Suriye İnsan Hakları Ağının (SNHR) açıkladığı verilere göre, 2011 öncesinde de insan hakları ihlallerinin sıklıkla yaşandığı bilinen Suriye'de iç savaşın başlangıcından bu yana işkenceden ölenlerin sayısı 15 bin 334'e ulaştı. 199 çocuk ve 115 kadın ağır işkenceler sonucunda hayatını kaybetti. İşkencenin sembol hapishanesi: Guantanamo Açıldığı günden itibaren Guantanamo'da tamamı Müslüman, 779 tutuklu işkence gördü.
