Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Sektörler Konseyi Üyesi Rüstem Çetinkaya, üçüncü çeyrek büyüme verilerini ve Kasım ayı ihracat rakamlarını değerlendirdi.

İnşaat ve hanehalkı harcamaları pozitife döndü

Türkiye ekonomisinin üç çeyrektir yaşadığı daralmanın ardından üçüncü çeyrekte yüzde 0.9 büyüdüğünü söyleyen Çetinkaya, bunun piyasalar tarafından psikolojik olarak olumlu bir dönüş anlamına gelebileceğini ifade etti. Hanehalkının nihai tüketim harcamalarındaki yüzde 1.5'lik artışın da iki çeyrektir yaşanan daralmanın ardından olumlu bir sinyal olarak değerlendirilebileceğini kaydeden Çetinkaya, "İhracatın büyümeye katkısında daralma görülmüş olmasına rağmen yüzde 5.1 ile artışın devam ettiğini görebiliriz. İhracat tarafında yeni pazarların bulunması ve ürün çeşitliliğin artmasına yönelik çalışmalar ile artış görmemiz mümkün olabilir. İnşaat sektöründe yıllık bazda daralma 5 çeyrektir devam etse de çeyreklik bazda yüzde 0.1'lik bir artış var. Konut kredi faizlerindeki düşüş inşaat sektöründe hafif de olsa bir toparlanma sağladı ve son çeyrekte Merkez Bankası’nın faiz politikasını da dikkate alacak olursak bu toparlanmanın daha kuvvetlenmiş olarak karşımıza çıkması sürpriz olmaz." dedi.

Sürdürülebilir bir büyüme modeli için talepteki toparlanma ve artışın büyük önem taşıdığını vurgulayan Çetinkaya, "Bir sonraki çeyrekte kredi maliyetinin düşmesini ve Türkiye ekonomisi durgunluk dönemi geçirdikten sonra hanehalkı tüketiminin kısa sürede toparlanmaya döndüğünü de düşünecek olursak tüketimin büyümeye katkısının artacağını ve büyümedeki artışın devam edeceğini söyleyebiliriz." diye konuştu.

Pazar ve ürün çeşitlendirmesi ihracatçı için olumlu

Kasım ayı ihracat rakamlarını da değerlendiren Çetinkaya, ihracatın 11 ayda kümülatif olarak geçen senenin 11 ayına göre yüzde 1.77 artışla 165 milyar dolara ulaştığını, ithalatın ise yüzde 11.29 azalarak 190 milyar dolar olarak gerçekleştiğini belirtti.

Kasım ayında ABD ve Çin ilişkileri başta olmak üzere global ticaret akışının seyrini değiştirecek bir çok gelişme yaşandığını söyleyen Çetinkaya, "İhracat hacmimizin yaklaşık yarısını oluşturan AB ülkelerinde açıklanan Kasım ayı PMI verilerinin beklentinin üzerinde gerçekleşmesi ihracatımız için olumlu bir gelişme olsa da PMI verilerinin halen yeteri kadar iyileştiğini söylemek mümkün değil. MENA bölgesi dediğimiz Arap ve Afrika ülkelerinden oluşan bölgede yaşanan halk olayları ihracatımıza olumsuz yansıyabilir." dedi.

İhracatımızdaki pazar ve ürün çeşitlendirme modeli ile hem kur hem ekonomik risklerin azaltılmasının ihracatçı firmalar açısından olumlu bir gelişme olduğuna işaret eden Çetinkaya, "İthalatın Ekim ayındaki yüzde 10.8, Kasım ayındaki yüzde 11.44 artışı üretimdeki ve yatırımlardaki artışı gösteriyor. Kapasite kullanım oranındaki artış da bu görüşü destekliyor. Diğer yandan İstanbul Ticaret odası tarafından açıklanan PMI verisinin eşik seviye olan 50’nin altına gerilemesinde iç ve dış talepteki azalışın ön plana çıkmasının vurgulanması dikkat edilmesi gereken bir nokta olarak karşımızda duruyor. Tüm bu yaşanan gelişmeler büyüme kompozisyonumuzda büyük bir yeri olan ihracat ve ithalat kalemlerinin yılın son ayında ve 2020 yılında şekillenmesinde önemle izlenecektir." ifadelerini kullandı.