Seyfi AKİL

Silikon Vadisi Bankası'nın iflası, Goldman Sachs ve Bank of America gibi ülkenin en büyük bankaları dahil olmak üzere geçen hafta bankacılık hisselerini olumsuz etkiledi. Diğer ülkelerde de endişe yaratan bu durumun 'yeni bir iflas dalgası' başlatmasından korkuluyor.

%93’ü sigorta kapsamı dışında

FDIC, SVB’nin sigortalı mevduat sahiplerini korumak için Santa Clara Mevduat Sigortası Ulusal Bankası’nı (DINB) kurdu ve SVB’nin tüm sigortalı mevduatlarının buraya aktarıldığını bildirdi. FDIC’den yapılan açıklamada, müşterilerin sigortalı mevduatlarına en geç pazartesi sabahı erişebilecekleri aktarıldı. ABD basınında yer alan haberlerde ise SVB’ye yatırılan 161 milyar doların yüzde 93’ünden fazlasının FDIC tarafından sigortalı olmadığı kaydedildi. FDIC, bankanın varlıkları satılırken, sigortasız mevduat sahiplerine gelecekte temettü ödemeleri yapılabileceğini bildirdi. Uzmanlar, bankanın iflasının teknoloji dünyası için daha geniş kapsamlı etkilere ve bankalar için endişelere neden olabileceğini belirtiyor.

Savunmasız kaldılar

Teknoloji sektöründeki pek çok şirketin, özellikle de startup’ların yüksek düzeyde borçla faaliyet göstermesi, bu şirketleri ve içinde bulundukları ekosistemi faiz artışları karşısında savunmasız bıraktı.

Şirketler daha yüksek borçlanma maliyetleriyle karşı karşıya kaldıkça risk sermayesi ve diğer daha riskli yatırım türleri de daha az karlı hale geldi. Öte yandan kripto paralardaki düşüş de birçok teknoloji firmasını olumsuz etkiledi. Yüksek faiz oranları birçok girişim için kaynak yaratmayı daha maliyetli hale getirirken, bazı SVB müşterileri likidite ihtiyaçlarını karşılamak için paralarını çekmeye başladı. Bu da SVB’nin çekilen paraları karşılamanın yollarını aramasına ve tahvil satışına gitmesine neden oldu. Ancak devam eden faiz artışları tahvilleri de negatif etkilediği için SVB tahvil pozisyonunu zararla kapattı.

Piyasalar alt üst oldu

SVB’nin iflasının etkisiyle birlikte New York Borsası’nda S&P 500 endeksinde haftalık kayıp yüzde 4,5’e ulaştı. Dün kapanışta Dow Jones endeksi 340 puanın üzerinde değer kaybetti ve yüzde 1,07 azalışla 31.909,64 puana düştü. S&P 500 endeksi yüzde 1,44 azalarak 3.861,73 puana ve Nasdaq endeksi yüzde 1,76 kayıpla 11.138,89 puana indi. SVB’nin iflas haberinin yarattığı endişe altın fiyatlarının yükselişe geçmesine sebep oldu. Ons altın fiyatı yüzde 2’nin üzerinde artışla dün 1870 dolara yükseldi. 7 Mart’ta Powell’ın konuşması sonrasında 1102 TL’ye kadar gerileyen gram altın fiyatı, 1140 TL’ye kadar yükseldi. Bankanın müşterileri arasında da panik havası hakim. Bankanın iflasının açıklanmasından önce, banka müşterilerinin 42 milyar dolarlık mevduat çıkışı yaptığı bildirildi. Wall Street'te borsalar yüzde 1'in üzerinde değer kaybetti. Moody's iflas eden SVB'nin kredi notunu düşürdü. FDIC’nin açıklamasında, 31 Aralık 2022 itibarıyla SVB’nin toplam varlıklarının yaklaşık 209 milyar dolar ve toplam mevduatının yaklaşık 175,4 milyar dolar olduğu aktarıldı. 

Brent petrol 80 doların altında

Silikon Vadisi Bankası'nın çöküşünün yeni bir mali kriz korkusu yaratmasıyla birlikte petrol fiyatları düştü. Ancak Çin'de talepte yaşanan toparlanma petrolü yukarı yönlü destekledi. Brent ham petrol vadeli işlemleri yüzde 4 düşüşle öğleden sonra itibariyle varil başına 78,9 dolara geriledi. West Texas Intermediate ham petrol vadeli işlemleri (WTI) yüzde 4,6 düşüşle varil başına 73,1 dolara geriledi.

Böylece petrol fiyatları 6 Şubat’tan bu yana en düşük seviyesine gerilemiş oldu. Petrol, 2023 başından bu yana ABD’nin sıkı para politikasına ilişkin endişeler ve Çin’in ekonomik toparlanmasına ilişkin iyimserlikle dalgalanıyordu.  Çoğu piyasa gözlemcisi, uzun vadeli görünümde yüksek fiyat beklentisini koruyor.