GÜNDEM Pazartesi 19 Ağustos 2024 15:45

YEŞİL PASAPORTTA KAPSAM GENİŞLETİLECEK Mİ?

Son dönemde Türkiye'de artan vize sorunları, Yeşil pasaporta yönelik talepleri yeniden gündeme taşıdı. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) bu konuya ilişkin kanun teklifi sayısı 19'a yükseldi. Peki, Yeşil pasaport verilmesi istenen meslek grupları hangileri? Yeşil pasaportu kimler alabilir?

Yeşil pasaportta kapsam genişletilecek mi?

Yeşil pasaport hakkındaki yasa teklifleri, son yıllarda yaşanan vize sorunları nedeniyle Meclis gündeminin önemli maddelerinden biri haline geldi. 'Hususi damgalı pasaport' olarak da bilinen yeşil pasaport, genellikle bazı kamu görevlilerine ve eski bürokratlara veriliyor. Ancak, artan vize engelleri nedeniyle Meclis'te bu pasaportun kapsamının genişletilmesi için hazırlanan kanun teklifi sayısı 19'a ulaştı.

Kanun teklifleri, TIR şoförleri, muhasebeciler, bekçiler, gazeteciler, eczacılar gibi birçok meslek grubuna yeşil pasaport verilmesini içeriyor. Meclis'te bu konuda artan talepler, özellikle yurt dışına çıkmak isteyen kişilerin vize işlemlerinde yaşadığı zorluklar nedeniyle önem kazandı.

Türkiye'de kaç kişide yeşil pasaport var?

Halihazırda 1 milyon 200 bin kişi bu pasaporta sahip.

Kabul edilirse en az 800 bin kişi daha alacak

Ancak, Dışişleri ve İçişleri Bakanlıkları, Avrupa ülkelerinin yeşil pasaporta da vize koyabileceği endişesiyle bu yeni taleplere temkinli yaklaşıyor. Vize Acenteleri Derneği Başkanı Mehmet Çalışkan'ın açıklamasına göre, vize ret oranlarının artması ve randevu almanın zorlaşması, kişileri ciddi şekilde zorluyor.

Meclis'te görüşülmeyi bekleyen yasa teklifleri kapsamında, 15 yıl kıdemi olan mühendis ve mimarlar, malul ve muharip gaziler de yeşil pasaport talep eden gruplar arasında. Sözcü'nün haberine göre, kanun tekliflerinin detaylarına göre, 15 yıl kıdemi olan gazeteciler, tiyatro sanatçıları, özel sektördeki doktorlar gibi meslek gruplarına da yeşil pasaport verilmesi isteniyor.

Türkiye'de mevcut durumda 50 bin muhtar, 29 bin bekçi, 68 bin infaz koruma memuru, 15 yıl kıdemli 3 bin gazeteci, 18 bin eczacı ve 16 bin hakim-savcı bulunuyor. Yeşil pasaport kapsamının genişletilmesi durumunda, bu grupların da vize muafiyetinden faydalanabileceği öngörülüyor.

Eğer tekliflerin kabul edilmesi durumunda, eş ve çocuklarla birlikte yaklaşık 800 bin kişi daha yeşil pasaport sahibi olabilecek.

Hangi meslekler alabilecek?

TBMM İçişleri Komisyonu'nda görüşülmeyi bekleyen ancak yasalaşma ihtimali düşük olan teklifler şunlardır:

Derecelerine bakılmaksızın tüm hakim ve savcılar.

Özel sektörde çalışan tiyatro sanatçıları.

Adalet Bakanlığı infaz koruma memurları.

Çarşı ve mahalle bekçileri.

20 yıldır ticaret yapmayan iş insanları.

10 yıldır uluslararası nakliye işi yapan TIR şoförleri.

10 yıl kıdemli üniversite öğretim üyeleri.

Belde Belediye Başkanları.

15 yıl kıdemli eczacılar.

TBMM ve Büyükşehir Belediye danışmanları.

İl ve ilçelerde görev yapmış eski belediye başkanları.

Türkiye çapında örgütlü sendika yönetim kurulu üyeleri.

Yeminli mali müşavirler ve serbest muhasebeciler.

15 yıl kıdemli basın kartı sahibi gazeteciler.

15 yıl kıdemli özel sektör doktorları.

Köy ve mahalle muhtarları.

Yüzde 40 engelli ve 10 yıl kıdemi olan devlet memurları.

TMMOB’ye bağlı 15 yıl kıdemi olan mühendisler ve mimarlar.

Malül ve muharip gaziler.

Yeşil pasaport i̇çin kimler başvurabilir? Yeşil pasaport nedir?

Yeşil pasaport, belirli kamu görevlileri ve eski bürokratlara verilen özel bir pasaport türüdür. Meclis'teki yeni yasa teklifleriyle, belirli kıdeme sahip gazeteciler, mühendisler, eczacılar gibi meslek gruplarının da bu hakka sahip olabilmesi amaçlanıyor.

Dışişleri ve İçişleri Bakanlıklarının endişeleri

Yeşil pasaport kapsamının genişletilmesi konusundaki endişeler, özellikle Avrupa ülkelerinin bu pasaporta da vize uygulama olasılığı üzerinde yoğunlaşıyor. Bakanlıklar, bu risk nedeniyle yeni taleplere mesafeli yaklaşıyor.

Bu gelişmeler ışığında, yeşil pasaport sahibi olmayı bekleyen meslek gruplarının durumu yakından takip ediliyor. Meclis'te konuyla ilgili ilerleyen süreçte yapılacak görüşmeler, bu grupların yurt dışı seyahatlerini kolaylaştırıp kolaylaştırmayacağını belirleyecek.

Yeşil pasaport şartları

Yeşil pasaport birinci, ikinci ve üçüncü dereceden kadrolu memurlara ya da bu şartları sağlayan emekli memurlara, eski bürokratlara, bazı şartları sağlayan ihracat yapan iş insanlarına, il ve ilçelerde görev yapan ya da birinci dereceden emekli olan belediye başkanlarına, devlet sporcuları gibi kişilere ve uygun şartları sağlayan aile üyelerine verilir.

Aile üyelerinin yeşil pasaport alma şartları

Yeşil pasaport hakkına sahip kişinin çocuğu 18 yaşından küçük ise şartsız bir şekilde pasaport alabilir. 25 yaş altı için de birlikte ikamet etmek, herhangi bir işte çalışmamak, evli olmamak, öğrenimine devam etmek gibi şartları sağlaması gerekir. Anne ve babanın boşanmış olması durumunda, velayet sahibi ebeveynin onayı aranır.

Anne ve babanın boşanma davasının devam sürecinde kesinleşme şerhi aranmaksızın mahkemece verilen ara karara göre işlem yapılır.

Yeşil pasaport hak sahibinin vefatı halinde reşit olan çocuklar için yasal temsilci aranmaz, reşit olmayan çocuklar için sağ olan ebeveynin ya da yasal temsilcisinin onayı gerekir.

Eş durumundan dolayı şart aranmaksızın yeşil pasaporta sahip olunabilir. Detaylı bilgi için Pasaport İşlemleri web sayfasını ziyaret edebilirsiniz.

İhracat yapan kişilerin yeşil pasaport alma şartları

Son 3 takvim yılı itibarıyla yıllık ortalama ihracatı 500 bin doların üzerinde olan (3 yıllık toplam ihracatı 1.5 milyon dolar üzerinde olan) ihracatçı firma temsilcilerine yeşil pasaport verilir. İhracatçı firmaların sahipleri, ortakları ve çalışanları bu hususi damgalı pasaport hakkından yararlanabilir.

Detaylı bilgi ve başvuru formuna ulaşmak için Yeşil Pasaport Başvuru Formu sayfasını ziyaret edebilirsiniz.

Kaç yıllık memur yeşil pasaport alabilir?

Kaç yıllık memuriyet hizmeti olduğuna bakılmaksızın birinci, ikinci ve üçüncü dereceden kadrolarda çalışanlar yeşil pasaport alabilir.

Yeşil pasaporta vize istemeyen ülkeler

Avrupa

Avrupa kıtasında bulunan çoğu ülke – özellikle de Schengen Bölgesi’ne üye olan ülkeler – yeşil pasaport ile vizesiz gidilebilecek ülkeler arasındadır.

Almanya 90 Güne Kadar

Andorra 90 Güne Kadar

Arnavutluk 90 Güne Kadar

Avusturya 90 Güne Kadar

Azerbaycan 90 Güne Kadar

Belçika 90 Güne Kadar

Belarus 90 Güne Kadar

Bosna-Hersek 90 Güne Kadar

Bulgaristan 90 Güne Kadar

Çek Cumhuriyeti 90 Güne Kadar

Danimarka 90 Güne Kadar

Estonya 90 Güne Kadar

Finlandiya 90 Güne Kadar

Fransa 90 Güne Kadar

Gürcistan 90 Güne Kadar

Hırvatistan 90 Güne Kadar

Hollanda 90 Güne Kadar

İspanya 90 Güne Kadar

İsveç 90 Güne Kadar

İsviçre 90 Güne Kadar

İtalya 90 Güne Kadar

İzlanda 90 Güne Kadar

Karadağ 90 Güne Kadar

KKTC Serbest Dolaşım

Kosova 90 Güne Kadar

Letonya 90 Güne Kadar

Lihtenştayn 90 Güne Kadar

Litvanya 90 Güne Kadar

Lüksemburg 90 Güne Kadar

Macaristan 30 Güne Kadar

Kuzey Makedonya 90 Güne Kadar

Malta 90 Güne Kadar

Moldova 90 Güne Kadar

Monako 90 Güne Kadar

Norveç 90 Güne Kadar

Polonya 90 Güne Kadar

Portekiz 90 Güne Kadar

Romanya 90 Güne Kadar

San Marino 90 Güne Kadar

Sırbistan 90 Güne Kadar

Slovakya 90 Güne Kadar

Slovenya 90 Güne Kadar

Ukrayna 90 Güne Kadar

Vatikan 90 Güne Kadar

Yunanistan 90 Güne Kadar

Asya

Asya Kıtası ve Orta Doğu bölgesinde de çok sayıda yeşil pasaport ile vizesiz ülkeler bulunur.

Bahreyn 90 Güne Kadar

Bangladeş 90 Güne Kadar

Birleşik Arap Emirlikleri 90 Güne Kadar

Çin 30 Güne Kadar

Doğu Timor 30 Güne Kadar

Endonezya 14 Güne Kadar

Filipinler 30 Güne Kadar

Filistin 30 Güne Kadar

Hong Kong 90 Güne Kadar

Irak 30 Güne Kadar

İran Halk Cumhuriyeti 90 Güne Kadar

İsrail 90 Güne Kadar

Japonya 90 Güne Kadar

Kamboçya 90 Güne Kadar

Katar 90 Güne Kadar

Kazakistan 30 Güne Kadar

Kırgızistan 90 Güne Kadar

Kuveyt 90 Güne Kadar

Güney Kore 90 Güne Kadar

Lübnan 90 Güne Kadar

Makau 30 Güne Kadar

Maldivler 30 Güne Kadar

Malezya 90 Güne Kadar

Moğolistan 30 Güne Kadar

Myanmar Elektronik Vize – 28 Güne Kadar

Nepal Kapıda vize

Pakistan 90 Güne Kadar

Rusya Elektronik Vize – 30 Güne Kadar

Singapur 90 Güne Kadar

Sri Lanka 30 Güne Kadar

Suriye 90 Güne Kadar

Tacikistan 60 Güne Kadar

Tayland 90 Güne Kadar

Tayvan Kapıda Vize – 30 Güne Kadar

Türkmenistan 30 Güne Kadar

Umman 30 Güne Kadar

Ürdün 90 Güne Kadar

Vietnam 90 Güne Kadar

Yemen 30 Güne Kadar

Afrika

Pek çok Afrika ülkesi de yeşil pasaport vize istemeyen ülkeler arasında yer alır. Yeşil pasaport sahipleri; Afrika kıtasının kuzeyinde ve güneyinde bulunan çoğu ülkeye vizesiz bir şekilde seyahat edebilir.

Botsvana 90 Güne Kadar

Cezayir 90 Güne Kadar

Cibuti 90 Güne Kadar

Fas 90 Güne Kadar

Fildişi Sahili 90 Güne Kadar

Gana 60 Güne Kadar

Güney Afrika Cumhuriyeti 30 Güne Kadar

Kamerun 90 Güne Kadar

Kenya 90 Güne Kadar

Komor Federe İslam Cumhuriyeti

Libya 90 Güne Kadar

Madagaskar 90 Güne Kadar

Mauritius 30 Güne Kadar

Moritanya 90 Güne Kadar

Mozambik 30 Güne Kadar

Mısır 90 Güne Kadar

Ruanda

Senegal

Seyşeller 90 Güne Kadar

Sudan 30 Güne Kadar

Svaziland 30 Güne Kadar

Tanzanya 90 Güne Kadar

Togo

Tunus 90 Güne Kadar

Yeşil Burun Adaları

Zambiya 30 Güne Kadar

Zimbabve

Kuzey ve Orta Amerika

Birkaç ülke haricinde Kuzey ve Orta Amerika’daki çoğu ülkeye vizesiz bir şekilde seyahat edebilirsiniz.

Antigua ve Barbuda 6 Aya Kadar

Aruba 90 Güne Kadar

Bahamalar

Barbados 90 Güne Kadar

Belize 90 Güne Kadar

Britanya Virjin Adaları 30 Güne Kadar

Curaçao 30 Güne Kadar

Dominika 21 Güne Kadar

Dominik Cumhuriyeti 30 Güne Kadar

El Salvador 90 Güne Kadar

Grenada

Guatemala 90 Güne Kadar

Guyana 90 Güne Kadar

Haiti 90 Güne Kadar

Hollanda Antilleri

Honduras 90 Güne Kadar

Jamaika 90 Güne Kadar

Kosta Rika 30 Güne Kadar

Küba

Meksika 90 Güne Kadar

Nikaragua 90 Güne Kadar

Panama 6 Aya Kadar

Saint Kitts (Saint Christoper) ve Nevis Adaları 90 Güne Kadar

Saint Lucia 6 Haftaya Kadar

Saint Vincent ve Grenadinler Adaları 30 Güne Kadar

Sint Maarten 30 Güne Kadar

Trinidad ve Tobago 30 Güne Kadar

Turks ve Caicos Adaları 90 Güne Kadar

Güney Amerika

Yeşil pasaport sahipleri, Falkland Adaları haricinde, Güney Amerika’da bulunan tüm ülkelere vizesiz bir şekilde gidebilir.

Arjantin 90 Güne Kadar

Bolivya 90 Güne Kadar

Brezilya 90 Güne Kadar

Ekvador 90 Güne Kadar

Kolombiya 90 Güne Kadar

Paraguay 90 Güne Kadar

Peru 90 Güne Kadar

Şili 90 Güne Kadar

Uruguay 90 Güne Kadar

Güney Georgia ve Güney Sandwich Adaları Vize gerekli değil – Ziyaretçi izni gerekli

Okyanusya

Okyanusya’daki çoğu ülke ne yazık ki yeşil pasaport sahibi Türk vatandaşlarından vize ister. Bunun yanında, Cook Adaları ve Yeni Kaledonya gibi yeşil pasaport ile vizesiz gidilen ülkeler de bulunur.

Cook Adaları 31 Güne Kadar

Fiji 120 Güne Kadar

Niue 30 Güne Kadar

Palau 30 Güne Kadar

Samoa 60 Güne Kadar

Tonga 31 Güne Kadar

Tuvalu 30 Güne Kadar

Vanuatu 30 Güne Kadar

Yeni Kaledonya

Yeşil pasaporta vize isteyen ülkeler

Aşağıda, yeşil pasaport vize isteyen ülkeler listesini bulabilirisiniz.

Avrupa Kıtası