Hakan DİKMEN

Bir ayın daha sonuna geldik. Dünya, bu hafta Rusya-Ukrayna barış görüşmelerine ilişkin gelişmeler ve Fed yetkililerinin faiz politikasına dair yaptığı açıklamalara bakarken, ülkemizdeki gündem ise, ABD'li Papa Robert Francis Prevost'un İtalya dışındaki ilk yurtdışı ziyaretini Türkiye'ye yapması oldu. Bu ziyaret nedeniyle İstanbul İznik ve Ankara’da 4 gün trafik karmaşasıyla geçirdik günleri. Bu ziyaretin ekonomik olarak ülkemize başta turizm sektörü olmak üzere kazandıracaklarına olan inancın tam olması güzel de yine de ne olacağına bakacağız. 

Gerçek gündem olarak, IMF yayımladığı Türkiye’ye yönelik 4. maddelik raporu ülkemizde çok konuşuldu. IMF, Türkiye’de uygulanan politikaların olumlu sonuçlar verdiğini belirtti. Ama, halen yüksek seyreden enflasyonun kırılganlık yaratmaya devam ettiğini de ekledi. Ayrıca, ülkemizde tüketici güven endeksinin yanı sıra sektörel güven endeksleri de Kasım’da iyileşme kaydetti. 

Geçen hafta, küresel çapta merkez bankası politikalarındaki belirsizliğin ve bu belirsizliğe bağlı piyasa dalgalanmalarının ön planda olduğu bir dönem oldu. Fed'in faiz indirim olasılığının kısa sürede ciddi şekilde artması, piyasaların risk iştahını kısmen yükseltti.

Bu hafta yayınlanan genel ekonomik göstergeler Sanayi Üretiminde Takvim etkisinden arındırılmış yıllık üretim büyümesi %7,1 olarak gerçekleşti. (Çalışma günü sayısının 1 gün az olması nedeniyle arındırılmamış yıllık artış %4,7 oldu.) GSYİH Büyümesi ise yılın ilk yarısında Türkiye ekonomisinin yıllık bazda %3,6 büyüme kaydettiği belirtildi.

Geçtiğimiz hafta yine yatırımcıyı güldüren değerli madenlerden altın ve Gümüş öne çıktı. Hatta spot piyasada gümüşün fiyatı yaklaşık yüzde 3 artışla ons başına 54,76 doların üzerine işlem gördü. Gümüşte ivmeyi bu denli artıran unsurların başında, Aralık ayında Fed'in faiz indirimi yapacağına dair artan umutlar, altın destekli borsa yatırım fonlarına girişler ve devam eden arz sıkışıklığı geldi.

Bu hafta ekranlarda TCMB Başkanı Karahan’ın açıklamaları ilgiyle takip edildi.  Başkan Fatih Karahan, son dönemde dezenflasyon hızında bir yavaşlama görülse de beklentilerin altında gerçekleşen Ekim ayı enflasyonunun ardından Kasım ayı öncü verilerinin de dezenflasyon sürecinin sağlıklı bir şekilde sürdüğüne işaret ettiğini ifade etti. Yılın son çeyrek beklentilerine bağlı olarak Bankacılık endeksi ve özellikle ihracatçı Sanayi şirketlerinin hisseleri haftalık bazda yatırımcıların odağında yer aldı. Yatırımcılar TCMB'nin rezerv hareketliliğini yakından izlemeyi sürdürdü.

TCMB'nin politika faizini belli bir seviyede tutma kararlılığının ardından, bankaların konut kredisi faiz oranlarındaki yüksek seyrin konut satış hacmi üzerindeki baskıyı sürdürdüğü raporlandı. Sektör temsilcileri, faiz indirimlerinin sektörü ne zaman rahatlatacağına dair yorumlarda bulundu.

Ülkemizde kısaca geçtiğimiz haftanın özeti, ekonomi yönetiminin uyguladığı politikalara uluslararası bir kuruluş olan IMF'den gelen olumlu değerlendirmelerle haftanın en güçlü ve önemli gelişmesi oldu. Bu rapor, atılan adımların uluslararası platformda kabul görmeye başladığını işaret etmesi açısından önem taşımaktadır. 

Dolar ve faiz beklentileri piyasaları hareketlendirirken, Borsa İstanbul'da (BIST) işlem gören endekslerde de dalgalanmalar yaşandı. Ayrıca, borsa manipülasyonlarına yönelik gözaltılar ve küresel piyasalardaki gelişmeler de dikkat çekti. JPMorgan'ın Çin hisseleriyle ilgili tavsiye artırması gibi küresel haberler de piyasaları etkiledi.

BIST 100 endeksi %0,22 kayıpla tamamladı

Bu hafta yatırım araçlarından altın, gümüş ve döviz kazandırdı. Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi haftayı yüzde 0,22 değer kaybederek 10.898,70 puandan tamamladı. Endeks, hafta içinde en düşük 10.816,41 puanı, en yüksek 11.032,53 puanı gördü. Aynı dönemde Borsa İstanbul sanayi endeksi yüzde 2,76 düşüşle 13.540,95 puan, hizmetler endeksi yüzde 2,38 azalışla 10.396,70 puan ve teknoloji endeksi yüzde 2,18 kayıpla 24.042,12 puan olurken, mali endeks yüzde 0,90 artışla 15.843,70 puan oldu.  Halkbank en çok prim yapan hisse olarak prim yaptı.

Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksine dahil hisse senetleri arasında bu hafta en çok yükselen yüzde 20,91 ile Halkbank oldu. Halkbank'ı yüzde 17,55 ile Oba Makarnacılık, yüzde 13,01 ile Katılımevim Tasarruf Finansman izledi. Söz konusu hisseler arasında en çok değer kaybedenler yüzde 16,26 ile Batıçim Batı Anadolu Çimento, yüzde 13,08 ile Grainturk Holding AŞ ve yüzde 12,65 ile Koza Altın İşletmeleri olarak sıralandı. Borsa İstanbul'da hisseleri işlem gören en değerli şirketler, 836 milyar 304 milyon lirayla ASELSAN, 583 milyar 380 milyon lirayla Garanti BBVA ve 476 milyar 400 milyon lirayla Enka İnşaat ve Sanayi AŞ oldu. 

Altın ve döviz yükseldi

 24 ayar külçe altının gram fiyatı yüzde 2,71 artışla 5 bin 719 liraya, cumhuriyet altınının fiyatı yüzde 2,69 yükselişle 38 bin 567 liraya çıktı. Doların satış fiyatı yüzde 0,10 artarak 42,4850 lira, avronun satış fiyatı yüzde 0,61 yükselerek 49,2360 lira oldu. Geçen hafta 55,5930 lira olan İngiliz sterlininin satış fiyatı, bu hafta yüzde 1,17 kazançla 56,2450 liraya yükseldi. İsviçre frangı da önceki haftaya kıyasla yüzde 0,39 artışla 52,8630 liradan alıcı buldu.

Gelecek Haftanın Beklenen Gündem Maddeleri.

• Yılın 3. Çeyreği büyüme verileri. 

• TÜİK kasım ayı enflasyon verilerini 3 Aralık'ta yayımlayacak.

• Ticaret Bakanı Ömer Bolat, 4 Aralık'ta dış ticaret verilerini açıklayacak, 

• İSO imalat PMI verisi de önümüzdeki haftanın veri gündeminde olacak.

• Küresel gündemde PMI verileri ile Eylül ayı ABD kişisel tüketim harcamaları enflasyonu verileri beklenen haberler olarak öne çıkıyor. 

• Euro Alanı İmalat Sanayi PMI, 

• Çin RatingDog İmalat Sanayi PMI

• Euro Alanı TÜFE Enflasyonu, 

• Euro Alanı İşsizlik Oranı