"YAPTIRIMLAR, NİKEL ARZINI OLUMSUZ ETKİLEYECEK"
Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, Rusya'nın sadece geçen yıl yapmış olduğu nikel ihracatının 3 milyar doların üzerinde olduğunu belirterek, "Yaptırım açıklamaları, savaş bitse bile nikel arzının olumsuz etkileneceği endişelerine yol açtı." dedi.
Nikel fiyatlarının, tedarik sıkıntılarının yanı sıra spekülatif işlemlerin de güçlenmesiyle Londra Metal Borsası'nda (LME) yüzde 100'den fazla artarak 100 bin dolar seviyelerini test etmesinin ardından 8 Mart Salı gününden itibaren LME, bu varlıktaki işlem sırasını durdurdu. Böylece LME, 150 yıl sonra ilk kez tüm fiziki teslimatlı nikel kontratları erteleme kararı almış oldu.
Uzmanlar, nikel piyasasındaki sert ve benzeri görülmemiş fiyat artışlarının, elektrikli araç pillerinin maliyetlerini de ciddi şekilde yükseltmesini bekliyor.
Ukrayna'ya saldırısı nedeniyle Batılı devletlerin yaptırımlarının hedefinde olan Rusya, halihazırda dünyanın en üst kaliteli nikel üretiminin yüzde 17'sini gerçekleştiriyor.
Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Nikeli günlük hayatımızda çok fazla duymuyoruz ama hepimiz mutlaka içinde nikel olan bir ürün kullanıyoruz. Nikel; kullanım alanı ve özelliğinin geniş olması sebebiyle günlük hayatımızın içerisinde yer alan önemli bir emtiadır. Nikel; dayanıklı olması sebebiyle paslanmaz çelik gibi alaşımların yapımında kullanılır. Bu dayanıklılığı sayesinde ağırlıklı olarak jet motorları, arabalar, elektrikli motor bataryaları, cep telefonları üretiminde tercih edilen bir emtiadır. Ayrıca, paslanmaz çelik üretiminde de kullanıldığından neredeyse günlük hayatımızın her alanında vardır." diye konuştu.
Rusya'nın nikel üretiminde dünyada 3. sırada yer aldığını belirten Ergezen, ülkenin nikel üretiminin yanı sıra dünyanın en büyük nikel ihracatçısı konumunda bulunduğunu kaydetti. Ergezen, Rusya'nın sadece geçen yıl yapmış olduğu nikel ihracatının 3 milyar doların üzerinde olduğunu bildirdi.
Ülkenin aynı zamanda 7,5 milyon ton nikel stoku bulundurduğunu aktaran Ergezen, bu açıdan bakıldığında, Rusya'nın nikel piyasasındaki öneminin çok daha iyi anlaşıldığını vurguladı.
"Böyle bir fiyat yükselişi daha önce nikel piyasasında hiç gerçekleşmedi"
Zafer Ergezen, Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesiyle nikel fiyatlarında hızlı bir yükseliş görüldüğünü, bunun en büyük nedeninin Rusya'nın nikel piyasasında oynadığı rol olduğunu söyledi.
Bunun yanı sıra yaptırım endişelerinin de fiyatları yukarı çektiğini belirten Ergezen, "Çünkü yaptırım açıklamaları, savaş bitse bile nikel arzının olumsuz etkileneceği endişelerine yol açtı. Bunun yanı sıra açık pozisyonda yakalanan yatırımcılar sebebiyle yaşanan pozisyon kapamaları ve teminat açıkları hızlı bir yükselişe dönüştü. Böyle bir fiyat yükselişinin daha önce nikel piyasasında hiç gerçekleşmediğini söylememiz lazım." ifadelerini kullandı.
Ergezen, nikel fiyatlarında yaşanan yükselişin piyasada hızlı bir kısa pozisyon kapamasına ve teminat açığına yol açtığını kaydetti.
Özellikle Çin'de bir firmanın yüklü kısa pozisyonda yer almasının, kısa pozisyon sıkıştırmasının daha da derinleşmesine neden olduğunu vurgulayan Ergezen, "Bu da fiyatların beklenenden çok daha hızlı ve yukarı yükselmesine yol açtı. Burada Çinli şirketin pozisyonlarını kapatmak yerine pozisyonunu korumasının da etkisi olduğunu söylemek lazım. Hatta öyle bir duruma gelindi ki, vadeli piyasada nikel işlemleri durdurulmak zorunda bile kalındı." dedi.
Otomotiv ve çelik sektörünü olumsuz etkilemesi bekleniyor
Nikelin otomotiv sektöründe ve elektrikli araç bataryalarında yoğun kullanılan bir ürün olduğunu hatırlatan Ergezen, yaptırımların nikeli kapsaması veya Rusya'nın nikel ihracatını durdurmasının bu sektörü olumsuz etkileyeceği öngörüsünde bulundu. Ergezen, "Zaten çip tedarikindeki sıkıntılar nedeniyle sıkıntı yaşayan otomotiv sektörünün, nikel fiyatlarındaki artıştan olumsuz etkilenmesi bekleniyor." ifadesini kullandı.
Ergezen, nikelin çelik üretimindeki kullanımı nedeniyle bu sektörün de olumsuz etkilenmesinin beklendiğini kaydetti.
Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşın enflasyon endişelerinin daha da artmasına yol açtığını, bunun aynı zamanda merkez bankalarının da elini kolunu bağladığını belirten Ergezen, şunları kaydetti:
"Birçok merkez bankası, likiditeyi azaltmayı hedeflerken başlayan savaş, belki de planların değişmesine yol açacak. Emtia fiyatlarında yaşanan artış, önümüzdeki dönemde enflasyonun daha da artmasına yol açacak. ABD ve Avrupa'da belki de çift haneli enflasyon görme olasılığımız olacak. Eğer emtia fiyatları bu seviyede kalmaya devam ederse bunun kaçınılmaz olduğunu düşünüyorum."