UZAKTAN EĞİTİM KARARI KENTLERİN EKONOMİSİNİ ETKİLİYOR
Depremzedelerin yurtlara yerleştirilmesi amacıyla üniversitelerin uzaktan eğitime başlamasıyla yüzbinlerce öğrenci evinin yolunu tuttu. Bu durum "öğrenci kenti" olarak bilinen bazı illerdeki esnafı zorluyor. Türkiye'de 2022 verilerine göre 209 üniversite bulunuyor. Bunların 131'i devlet üniversitesi. 81 kentin her birinde bir bazılarında ise birden fazla üniversite var.
Üniversitelerde 8 milyon 240 bin öğrenci eğitim görüyor. 6 Şubat'ta Kahramanmaraş merkezli yaşanan 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremlerin ardından üniversitelerde uzaktan eğitim kararı alındı. Gerekçe ise evsiz kalan depremzedelerin bir süreliğine Kredi Yurtlar Kurumu'na (KYK) bağlı yurtlara yerleştirilmesi. Bir süre sonra uygulamalı eğitim yapılan bölümler bu kapsamın dışında bırakıldı. Ancak sonuç olarak milyonlarca öğrenci artık okulunu uzaktan eğitim ile sürdürüyor. Büyük bir değişiklik olmaz ise dönem sonuna kadar da bu şekilde gidilmesi bekleniyor. Sonrası da ekime kadar yaz tatili. Alınan karara gelen eleştiriler genellikle uzaktan eğitimin üniversitenin ruhuyla özdeşleşmediği yönünde. Bu yöndeki karar deprem zorunluluğundan kaynaklansa bunun yol açtığı ekonomik handikapları bulunuyor. Bugün üniversiteler kimi Anadolu şehirlerinde ekonomik yaşamın en önemli sürükleyicisi durumda. Sayıları on binleri bulan öğrenciler hem yerel ticarete katkı sağlıyorlar hem de şehirdeki sosyal yaşamın hareketlendiriyor. Pandemiden sonra üniversitelerin bir kez daha kapanmasının, ekonomik yaşama etkisi olumsuz etkisi olacağı belirtiliyor.
Mahallede 30 bin olan öğrenci sayısı 3 bine kadar düştü
Konya, birçok Anadolu şehrine göre sanayi ve tarımın da etkisiyle büyüyen bir ekonomiye sahip.
Ancak il aynı zamanda onbinlerce öğrenciye de ev sahipliği yapıyor.
Bu öğrencilerin önemli bir kısmı da kentin Bosna Hersek Mahallesi'nde ikamet ediyor.
Mahalle Muhtarı Sait Tepe, mahalledeki üniversite öğrencilerinin gayri resmi sayısının normal zamanlarda 30 bine yaklaştığını, bundan dolayı buradaki her şeyin öğrencilere göre dizayn edildiğini ancak okulların kapanmasıyla birlikte bu sayının 3 binlere kadar gerilediğini iddia etti.
Tepe'ye göre bu durum mahalle esnafına olumsuz etkisi oldukça büyük.
Bilecik'te öğrenciler azaldı, esnaf şikayetçi
Bilecik de 20 bine yaklaşan bir öğrenci nüfusuyla öğrencilerin kentin ekonomisinde ve sosyal yaşamında önemli yer tuttuğu yerlerin arasında geliyor.
Eğitim-Sen Bilecik Şube Mali Sekreteri Kerem Ekici, alınan kararın ardından ildeki üniversite öğrencisi sayısının çok azaldığını ve esnafın bundan şikayetçi olduğunu öne sürerek, "Öğrenciler günlük harcamalarını esnaftan yapıyordu. Ya da emekli olmuş yatırım amaçlı aldığı 1+1 evini öğrenciye kiralıyordu" diye anlattı durumu.
"Öğrencilerin yüzde 60'ı evlerinden başka şehirlerde"
Eğitim Bir Sen Konya Üniversite Şube Başkanı Şenol Metin de öncelikle üniversitelerin uzaktan eğitim kararının bir zorunluluktan dolayı alındığını söyledi.
Metin, öğrencilerin ulusal mobilizasyonunun geçmişe göre azaldığını artık daha çok kendi illerindeki üniversiteleri tercih ettiklerini belirtti.
"Kabaca öğrencilerin yüzde 60'ı kendi şehirlerinden başka bir ilde eğitim yapıyor" diyen Metin, "Dolayısıyla oradaki şehrin iktisadi hayatına etkileri var. Isparta, Elazığ, Burdur, Bilecik gibi bazı kentler, öğrenci nüfusunun kent içindeki oranının yüksek olduğu kentler. Bu kararın oralarda bazı etkileri olabilir ancak yurtlara yerleşen depremzedelerin kısa süre içinde bu şehirlerdeki ekonomik yaşama dahil olmaları ile bu açık dengelenecektir" diye konuştu.
"Pek çok şehrin ekonomisi oradaki üniversitenin dinamizmine dayanıyor"
Eğitim uzmanı Salim Ünsal ise büyükşehirler ve sanayisi gelişmiş birkaç il dışında pek çok şehrin ekonomisinin oradaki üniversitenin dinamizmine dayandığını ifade etti.
Eğitimle ilgili alınan bir kararın sadece öğrenci, öğretmen ve veliyi etkilemediğini dile getiren Ünsal, "Arkasında dev bir ekonomi var. Ev sahibi öğrenciye konut kiralıyor, esnaf öğrenciye çalışıyor. Bugün Bayburt'tan Isparta'dan üniversiteyi çıkar ne kadar ekonomileri kalır? Zaten her ilde üniversite açılmasının amacı da ekonomisi güçlü olmayan illere katkı sağlamaktı. Yoksa neden Siirt'te üniversite açılsın? Ancak üniversiteleri kapatarak yalnızca öğrencilerin okula gitmesine engel olmuyorsun oradaki ekonomik çarka da çomak sokuyorsun" şeklinde konuştu.
"Kimi şehirlerde öğrenci olmayınca adeta boşalmış gibi oluyor"
Bolu Abant Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serap Durusoy da üniversitelerin kimi şehirlerin ekonomisi açısından büyük öneme sahip olduğunu kaydederek, "Öğrenci olmadığı zaman adeta şehir boşalmış gibi oluyor. Ayrıca uzaktan eğitim öğrenme açısından faydalı değil" yorumunu yaptı.