Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yılın üçüncü çeyreğine (temmuz-eylül) ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, GSYH tahmini, zincirlenmiş hacim endeksi olarak, bu yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 0,9 arttı. 

Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH tahmini, bu yılın üçüncü 3 aylık döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 11,5 artarak 1 trilyon 145 milyar 99 milyon lira olarak gerçekleşti.

GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde bu yılın üçüncü çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine kıyasla zincirlenmiş hacim endeksi olarak tarım sektörünün katma değeri yüzde 3,8, sanayi sektörünün yüzde 1,6 artarken, inşaat sektörünün yüzde 7,8 azaldı. Ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetlerinin toplamından oluşan hizmetler sektörünün katma değeri de yüzde 0,6 artış gösterdi.

TÜİK, bu yılın birinci ve ikinci çeyrek büyüme rakamlarında da revizyona gitti.

AA Finans'ın "Büyüme Beklenti Anketi"ne katılan ekonomistlerin beklentilerinin ortalaması, Türkiye ekonomisinin 2019'un üçüncü çeyreğinde yüzde 1,1 büyüyeceği yönünde olmuştu. 2019 yıl sonu büyüme beklentisi de yüzde 0,4 olarak tahmin edilmişti. 

Türkiye ekonomisinin 2010 yılından bu yana büyüme hızı yıllar ve çeyrekler itibarıyla şöyle:

Yıllar	1.Çeyrek	2. Çeyrek	3. Çeyrek	4. Çeyrek	Yıllık
2010	7,0	8,1	8,7	9,7	8,5
2011	11,7	11,5	11,6	9,9	11,1
2012	6,8	5,0	3,6	4,2	4,8
2013	8,5	9,8	8,9	6,9	8,5
2014	8,7	2,9	3,7	5,9	5,2
2015	3,6	7,2	5,8	7,5	6,1
2016	4,8	4,9	-0,8	4,2	3,2
2017	5,3	5,3	11,6	7,3	7,5
2018	7,4	5,6	2,3	-2,8	2,8
2019	-2,3	-1,6	0,9

Türkiye büyüme politikasına girdi

Geçen yılın son çeyreği ile bu yılın ilk iki çeyreğinde daralan Türkiye ekonomisi, üçüncü çeyrekte yüzde 0,9 büyüme gösterdi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yılın üçüncü çeyreğine ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) verilerini açıkladı. 

Bu dönemde GSYH, cari fiyatlarla yüzde 11,5 artarak 1 trilyon 145 milyar 99 milyon lira olarak gerçekleşti.

GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde, temmuz-eylül döneminde geçen yılın aynı dönemine göre tarım sektörü toplam katma değeri yüzde 3,8, sanayi sektörü yüzde 1,6 artarken, inşaat sektörü yüzde 7,8 azaldı.

Ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetlerinin toplamından oluşan hizmetler sektörünün katma değeri ise yüzde 0,6 arttı.

Büyüyen sektörler 

İktisadi faaliyet kollarına göre cari fiyatlarla en yüksek büyüme hızı yüzde 30,5 ile "tarım, ormancılık ve balıkçılık" sektöründe görüldü.

Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 0,6 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH, zincirlenmiş hacim endeksinde de bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,4 yükseliş görüldü. 

Hane halkı nihai tüketim harcamaları yüzde 1,5 arttı

Hane halkı ve hane halkına hizmet eden kar amacı olmayan kuruluşların nihai tüketim harcamaları yılın üçüncü çeyreğinde, geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksine göre yüzde 1,5 yükseldi. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 7 artış gösterirken, gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 12,6 geriledi.

Mal ve hizmet ihracatı, yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirleme hacim endeksi olarak yüzde 5,1, ithalatı yüzde 7,6 arttı. 

İş gücü ödemelerinde yüzde 19,8 artış

İş gücü ödemeleri yılın üçüncü çeyreğinde, geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 19,8, net işletme artığı/karma gelir yüzde 6,2 yükseldi.

 İş gücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içindeki payı geçen yılın aynı çeyreğinde yüzde 31,3 iken söz konusu oran bu yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 33,4 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 52'den yüzde 49,3'e düştü.

Tablolar

Yıl	Cari fiyatlarla GSYH  (milyon lira)	Cari fiyatlarla GSYH  (milyon dolar)	GSYH Zincirlenmiş Hacim  Endeksi(2009=100)	Büyüme hızı  (yüzde)
2018 1. Çeyrek	790.113	207.165	158,5	7,4
2018 2. Çeyrek	890.436	205.827	173,3	5,6
2018 3. Çeyrek	1.026.649	189.837	184,8	2,3
2018 4. Çeyrek	1.017.190	186.214	180,7	-2,8
2018 Yıllık	3.724.388	789.043	174,3	2,8
2019 1. Çeyrek	922.029	171.729	154,9	-2,3
2019 2. Çeyrek	1.023.855	174.506	170,6	-1,6
2019 3. Çeyrek	1.145.099	201.848	186.6	0,9

Sektörler 

TÜİK verilerine göre, cari fiyatlarla iktisadi faaliyet kollarının büyüme hızları (yüzde) şöyle: 

	2018 yılı 3. çeyreği	2019 yılı 3. çeyreği
Tarım, ormancılık ve balıkçılık	14,8	30,5
Sanayi	37,8	7,5
İmalat sanayisi	38,7	6,7
İnşaat	-10,7	-14,2
Hizmetler	32,5	12
Bilgi ve iletişim	22,4	11,1
Finans ve sigorta faaliyetleri	36,9	9,8
Gayrimenkul faaliyetleri	13,7	11,8
Mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri	13,1	13,4
Kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri	31,1	20,3
Diğer hizmet faaliyetleri	22,1	15,6
Sektörler toplamı	24,2	12,1
Vergi-sübvansiyon	14,3	6,7
Gayrisafi yurt içi hasıla (Alıcı fiyatlarıyla)	23,1	11,5