ESCON Enerji Genel Müdürü Onur Ünlü, yoğun enerji kullanan sanayi, artan nüfus ve refah düzeyi ile artan kişi başı enerji tüketimi nedeniyle enerji verimliliği çalışmalarına gereken önem verilmez ise talep artışının daha da yüksek ivmeyle devam edeceğini söyleyerek, “Birçok ülkenin yeni ve yenilenebilir enerji kaynağı olarak gördüğü ve destekleyerek özendirmeye çalıştığı enerji verimliliği çalışmalarına odaklanmak, enerji verimliliği yatırımlarına hız vermek Türkiye için kaçınılmazdır. Türkiye, artan nüfusu ve gelişmekte olan ülke statüsü nedenleri ile enerjiye olan talebi doğal olarak artan bir ülke. Önemli olan, Türkiye’nin tükettiği enerjiyi ne kadar faydaya, bir başka deyişle gayri safi yurtiçi hasılaya dönüştürebildiğidir” dedi. 

“Kişi başı enerji tüketimi hesaplanmalı”

Ünlü sözlerine şöyle devam etti: “Ülkeler kıyaslanırken iki önemli parametreye bakılır. Bunlardan ilki “Enerji Yoğunluğu” olup bir ülkenin 1.000 USD gayrisafi yurtiçi hasıla için tükettiği birincil enerji miktarını (TEP – Ton Eşdeğer Petrol) gösterir. Örnek olarak, 2017 verileri ile, Türkiye komşusu olduğu Avrupa Birliği üye ülkelerinin ortalaması ile kıyaslandığı zaman aynı gayrisafi yurtiçi hasıla üretmek için yaklaşık iki kat fazla enerji harcadığı görülmektedir. Bu parametre tek başına bir ülkenin verimlilik durumunu ortaya koymaz. Eğer bir ülke, Türkiye gibi, enerji yoğun sanayi sektörlerinin (çimento, demir-çelik, cam vb.) yaygın olduğu bir ülke ise enerji yoğunluğu yüksek çıkabilir. Bu noktada bir diğer parametreye ihtiyaç duyulur; Kişi Başı Enerji Tüketimi. kişi başı enerji tüketimi bir ülkedeki kalkınma düzeyi ve refah seviyesi göstergesi olarak da kullanılmaktadır. Türkiye’de kişi başı enerji tüketimi son 25 yılda 2 katına çıkarak 1,80 TEP/kişi iken Avrupa Birliği üye ülkelerinde kişi başı enerji tüketimi 3,05 olmuştur.” 

Enerji yönetimi üç adımdan oluşur

“Yüksek verimli ve temiz enerji ile desteklenmiş enerji yönetimi üç adımdan oluşur” diyen Ünlü; İlk adım Enerji Tasarrufu, mevcut yapının en verimli şekilde işletilerek israfın önüne geçilmesidir. İkinci adım olan Enerji Verimliliği daha verimli ekipmanların yatırımı ile tüketilen enerjinin minimize edilmesidir. Üçüncü ve son adım olan Yenilenebilir Enerji ise tasarruf ve verimlilik yatırım ve uygulamaları ile minimize edilmiş enerji talebinin temiz ve sürdürülebilir enerji kaynağından tedarik edilmesidir. Enerji verimliliği, mikro ölçekte kar etme amacı ile kurulan işletmelerin maliyetlerinin azaltılarak karlılıklarını artırmak için, makro ölçekte ülkenin enerji talebini azaltarak enerji ithalatı ile enerji altyapı yatırımlarını ve dolayısı ile cari açığını azaltmak için ve çevresel ölçekte küresel ısınma ve iklim değişikliği ile verilen mücadeleye katkı koymak için hayati öneme sahiptir.  

Öteleme maliyeti hesaplanmalı 

Ünlü, “Günümüzde enerji verimliliği ve temiz teknolojilere yapılan yatırımların geri ödeme süreleri 2 ile 7 yıl arasında değişmekte olup, yatırımların önünde duran en büyük 2 engel proje finansmanı ve kötü tecrübelerin izleridir. Proje finansmanında dikkat edilmesi gereken en önemli konu “öteleme maliyeti”dir. Bir projenin finansman maliyeti dikkate alınırken, o projeyi öteleyerek işletmenin ne kadar zarar edeceği hesaba katılmalıdır. Diğer önemli engel olan kötü tecrübelerin izleri, satış odaklı hazırlanan fizibiliteli projelerin barındırdığı görünmeyen riskler kaynaklı olup, önlemenin en kolay yöntemi yatırımı yapılması düşünülen sistemin performansının sözleşmeler ile garanti altına alınması ve gelişen bulut tabanlı ölçme ve izleme sistemleri ile verilerin kayıt altına alınarak analiz ve takip edilmesidir.