Kırali, TÜRİB'in 2024 yılı performansı ve 2025 hedeflerine ilişkin değerlendirmede bulundu.

TÜRİB için geçen yılın ürün ihtisas borsacılığında yenilikçi çözümler, uluslararası işbirlikleri ve dijital dönüşümün hızlandığı bir dönem olduğuna işaret eden Kırali, faaliyete geçişinin 5'inci yılını kutlayan TÜRİB'in, tarım emtiası ticaretinin derinleşmesine, sürdürülebilir gıda güvenliğinin güçlendirilmesine ve finansmana erişimin kolaylaştırılmasına yönelik önemli adımlar attığını anlattı.

Kırali, ELÜS Piyasası'nda aracılı yapıya geçiş hazırlıklarının tamamlandığına dikkati çekerek, "Aracılı yapıda faaliyet gösterecek Ürün Piyasası Aracı Kurumları (ÜPAK) aracılığıyla gerçekleştirilen işlemlerden doğan yükümlülüklerin zamanında yerine getirilmesine yönelik teminat mekanizmaları oluşturuldu. Ürün ihtisas borsacılığı ekosistemine ÜPAK'ların entegrasyonu kapsamında Takasbank, Merkezi Kayıt Kuruluşu, sermaye piyasası aracı kurumları, bankalar, Toprak Mahsulleri Ofisi, lisanslı depolar ve veri dağıtım şirketleri ile çalışmalar yürütüldü. Aracılı sisteme geçişle ÜPAK'lar ve ortakları, ürün ihtisas borsasının çiftçiye erişimini, verimliliğini ve etkinliğini önemli ölçüde artıracaktır. Bu dönüşüm, piyasa katılımcılarına sunulan katma değerli hizmetleri nitelik ve nicelik olarak artıracaktır." değerlendirmesinde bulundu.

Uluslararası işbirlikleri kapsamında Çekya ve Pakistan ürün ihtisas borsaları ile işbirliği anlaşmaları imzalandığını belirten Kırali, böylece, tarımsal emtia ticaretinde uluslararası standartların yaygınlaştırılması ve yeni finansal ürünlerin geliştirilmesinin hedeflendiğini söyledi.

Kırali, TÜBİTAK'ın "1005-Ulusal Yeni Fikirler ve Ürünler Araştırma Destek Programı" kapsamında desteklenen Yapay Zeka Destekli Piyasa Gözetim Projesi'nin başarıyla tamamlandığını aktararak, bu adımların, TÜRİB'in gözetim altyapısının finansal ve bilimsel açıdan güçlenmesine katkı sağlandığını bildirdi.

- "Günlük işlem hacmi rekoru 3,45 milyar liraya yükseldi"

TÜRİB ELÜS Piyasası'nda yapılan işlem hacmine de işaret eden Kırali, şu ifadeleri kullandı:

"TÜRİB ELÜS Piyasası'nda 2024 yılında işlem hacmi 66,6 milyar lira oldu. Piyasanın 5 yıllık faaliyet döneminde ELÜS işlem hacmi, TÜRİB'den önceki 5 yıllık hacme göre 31 kat artarak 248,6 milyar liraya ulaştı. Günlük piyasa işlem rekoru, 2024'te yeni seviyelere taşındı. Geçen yıl 4 Ağustos'ta 2,6 milyar lira olarak kaydedilen günlük işlem hacmi rekoru, 8 Ağustos'ta 3,45 milyar liraya yükseldi. İşlem hacmine göre sırasıyla buğday, mısır, arpa, Antep fıstığı, baklagiller, fındık, kuru kayısı, pamuk, zeytin ve yağlı tohum dahil 17 farklı ürün ELÜS'ü işlem gördü. Ticaret Bakanlığının kalite kriterlerini yayımlaması sonrasında kanola ve beyaz peynir de TÜRİB'de işlem görebilecek ürün yelpazesine eklendi."

- "Lisanslı depo kapasitesi 3 katın üzerinde arttı"

Kırali, TÜRİB'de işlem gören ürünlerin saklandığı, ürün borsacılığının ve gıda arz güvenliğinin temel direği olan lisanslı depoların 225 lisanslı işletme, 49 il, 144 ilçe, 306 farklı lokasyonda 12,2 milyon ton üzeri saklama kapasitesiyle hizmet verdiğine işaret ederek, "TÜRİB faaliyete geçtiğinde 4 milyon ton civarı olan saklama kapasitesi, 3 katın üzerinde artarak Türkiye hububat rekoltesinin yaklaşık yüzde 30'unu saklama kapasitesine ulaştı. Orta vadede bu kapasitenin 18 milyon tona ulaşması hedeflenmektedir." dedi.

- TÜRİB'in 2025 yılı vizyonu ve projeleri

TÜRİB AR-GE Merkezi tarafından yürütülen Teknolojik Dönüşüm Projesi kapsamında, ELÜS ve tarımsal ürün endekslerine dayalı vadeli işlem sözleşmelerini işleme açmaya yönelik çalışmaların geçen yıl başlatıldığına dikkati çeken Kırali, 2025'te vadeli işlem piyasasının devreye alınmasının hedeflendiğini kaydetti.