Türk Lirası (TL), Salı gününden bu yana gelişmekte olan ülke para birimlerinden pozitif ayrışıyor. Bugün benzer para birimlerinde yüzde 0,5'e kadar değer kazancı yaşanırken TL'deki kazanç yüzde 2'yi geçti. ABD ile olası bir gerilimin İstanbul seçimi sonrasına ertelendiği izlenimiyle TL üstüste üçüncü işlem gününde de gelişmekte olan para birimlerinden pozitif ayrıştı. Dolar/TL 5,87’ye indi ve 25 Nisan'dan beri en düşük seviyeyi gördü.

Emeklilik fonlarındaki para piyasası ve standart fonların belli bir bölümünün DİBS ve borsada, Bireysel Emeklilik’teki devlet katkısı payından yüzde 10’unun yine borsada kullanılması kararından sonra güç bulan piyasalar, Türkiye/ABD ilişkilerinde en hassas nokta olarak bilinen S-400’ler mes’elesinde Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın teslimatın Haziran’da yapılmayabileceği yolundaki açıklamasıyla bayram havasına döndü.

Gelişmeler olumlu yönde ilerliyor

Olumlu havanın başlamasına emeklilik fonlarına getirilen düzenlemelerle tahvil ve hisse senedi piyasasına girişler etkili oldu. Piyasalarda TL’nin değer kazanmasını beraberinde getiren gelişme S-400’lerdeki belirsizliğin netleşmesiyle daha da ivme kazandı.

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın açıklamasını müteakip Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ABD Başkanı Donald Trump ile yaptığı telefon görüşmesi ve görüşmede gündeme gelen iki ticaretin artırılması, çelik vergisi ve S-400 konularının ele alınması ve beraberinde gelecek ay yapılacak G-20 toplantılarda ABD ile ilgili gerginliklerin azaltılacağına dair beklentiler piyasalarda müspet hava pekişti. Türkiye'de tutuklu Türk asıllı ABD vatandaşı ve eski NASA çalışanı Serkan Gölge'nin serbest bırakılması da süreci destekleyen diğer bir neden oldu.

TL kayıpların acısını çıkardı

Türk Lirası’nın gelişen ülkeler arasında en fazla değer kazanan para birimi olmasıyla Türkiye’nin CDS olarak bilinen risk primi 14 puan birden düştü ve 500 tabanına yaklaştı. TL üst üste üçüncü işlem gününde gelişen ülkeler arasından pozitif ayrışması doları yüzde 2,3 düşüşle 5,87 seviyesine çekerken dolar/TL kuru ilk kez 25 Nisan’dan bu yana en düşük seviyesini gördü. Dolar önceki gün de S-400 haberiyle 14 Mayıs'tan beri ilk kez 5,99 seviyesini test etmişti. Analistler dolar/TL kuru için 5,75 desteğini aşağı yönde yakından takip ettiklerini söylediler. Euro/TL kuru da yüzde 2 değer kaybıyla 6,56 liraya indi. Tahvil-bono piyasasında iki yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi son işlemde yüzde 25,74 seviyesindeydi. Dün 2 yıllık gösterge getiri 30 bp geriledi ve son işlem yüzde 25.46 oldu. 10 yıllık gösterge tahvilde işlem gerçekleşmedi. Borsa İstanbul 100 Endeksi ise yüzde 2,3 artışla 89 bin bandını aştı.

Bankacılar bu pozitif ayrışmanın en önemli nedeninin ABD ile olası bir gerilimin İstanbul seçimi sonrasına ertelendiği izlenimi olduğunu belirtiyorlar. Diğer öne çıkan etkenler ise rand-TL başta olmak üzere ikili işlem önerileri ve TL'nin son yıllarda açık ara en çok satılan para birimi olması.

Son bir yıla bakıldığında TL yüzde 30 civarı değer kaybı ile benzer para birimlerinden açık ara negatif ayrışırken, son üç yılda ise değer kaybı yüzde 50 civarında olduğu gözleniyor.

Merkez Bankası’nın rezerevleri arttı

Bu arada Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, TCMB'nin brüt döviz rezervi 24 Mayıs itibarıyla bir önceki haftaya göre 1,34 milyar dolar artışla 73,09 milyar dolara yükseldi. Altın rezervleri 24 Mayıs itibarıyla 272 milyon dolar azalışla 20,46 milyar dolar, toplam rezerv ise 1,07 milyar dolar artışla 93,55 milyar dolar oldu.

TCMB'nin stand by-18.01.2002 tarihli niyet mektubu ile belirlenmiş cari bilançosuna göre net uluslar arası rezervleri 24 Mayıs'ta bir önceki haftaya göre 1,64 milyar dolar artışla 26,5 milyar dolara çıktı.

Merkez bankalarının rezervleri ülkenin dış finansman olanaklarının kesilmesi halinde eldeki paranın yükümlülükleri ne kadar süreyle karşılayabileceğini gösterdiği için yakından izleniyor. Özel sektör ağırlıklı olmak üzere yüksek miktarda dış borcu olan Türkiye'nin döviz rezervlerinde son aylarda gözlenen azalış yatırımcıların TCMB döviz rezerv verisini yakından izlemesine yol açıyor.

DİBS’lere yabancı girişleri hızlandı

Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki devlet iç borçlanma senedi (DİBS) portföyü piyasa fiyatı değişimi ve kur farkından arındırılmış olarak ard arda 8 hafta azaldıktan sonra 24 Mayıs haftasında 51,2 milyon dolar artış kaydetti. TCMB'nin internet sitesinde yer alan verilere göre, yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse portföyü ise aynı dönemde 96,1 milyon dolar azaldı.

Diğer yandan Merkez Bankası dün gerçekleştirdiği repo ihalesinde piyasaya 25 milyar lira verdi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) açıkladığı Nisan dönemi sektör verilerine göre de, bankacılık sektörünün Ocak-Nisan dönemi net kârı 16,2 milyar TL oldu. Bankaların Nisan sonunda toplam kredileri 2,56 trilyon TL, aktif büyüklüğü 4,29 trilyon TL oldu. Bankacılık sektörünün NPL rasyosu Nisan'da yüzde 4,05 oldu. Bankacılık sektörünün Nisan sonunda sermaye yeterliliği standart rasyosu (SYR) yüzde 17 oldu.

Bu arada yurtiçi yerleşiklerin kıymetli maden dahil yabancı para mevduat ve fonları 24 Mayıs ile biten haftada 316,5 milyon dolar artışla 182,57 milyar dolara yükselerek yeni tarihi rekor seviyede.