Sedat YILMAZ

Merkez Bankası (TCMB) yeni yönetimi bugün ilk Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısını yapacak. Saat 14.00’te ise PPK tarafından alınan kararlar kamuoyuna duyurulacak. Şahap Kavcıoğlu başkanlığındaki TCMB’nin alacağı kararlar Türkiye’nin kredibilitesi, yatırımcı güveni ve risklerin azaltılması açısından önemli bulunuyor. Naci Ağbal’ın TCMB başkanlığından alınmasıyla Türkiye’nin 5 yıllık risk primi CDS’ler 303 puandan 487’lere kadar yükselmişti. CDS’ler halen 438 puanda seyrediyor.

Murat Çetinkaya’dan başlayarak 20 ayda Murat Uysal, Naci Ağbal ve son olarak Şahap Kavcıoğlu’nun TCMB Başkanlığı’na getirilmesi yatırımcı gözünde para politikasının güvenirliği açısından sıkıntılar oluşturduğu gözleniyor. Türkiye’de Merkez Bankası başkanları dört yıllığına atanıyor. “Yüksek kur, düşük faiz” ve “Düşük kur – yüksek faiz” modelleriyle kısa dönemli sert değişimler yaşayan TCMB’nin yeni para politikasında “şahin” ve “güvercin” mi olacağı merak ediliyor.

İlk demecinde eski başkan Naci Ağbal gibi “şahin” bir duruş mesajı veren, ancak “güvercin” yaklaşımlardan da uzaklaşmak istemeyen Şahap Kavcıoğlu yönetimi, gıda ve emtia fiyatlarına bağlı enflasyonu engellemede nasıl bir politika oluşturacağı PPK toplantısı sonunda yapacağı açıklamalarla ortaya çıkacak. Ağbal’ın ‘şahin’liğine karşılık Kavcıoğlu’nun buna benzer enflasyon odaklı, önden yükleme, ilave sıkılaştırma ve iletişime açık bir yol haritası açıklaması ise para politikasında ortadan kaldırılması gereken belirsizliği gündeme taşıyor.

Naci Ağbal’ı eleştirmişti

TCMB’nin yeni başkanı Şahap Kavcıoğlu, yazarlığını yaptığı Yeni Şafak gazetesinde 9 Şubat 2021 tarihli “Enflasyon, faiz ve döviz kuru” başlıklı yazısında dönemin Naci Ağbal başkanlığındaki TCMB yönetimini eleştirmişti. Kavcıoğlu, yazısında “Parasal genişleme etkisiyle başlayan süreçte maliye politikasından ziyade faizin tercih edilmesinin bedeli ne? Nereye kadar kullanılmalıydı?” sorularını sorarak şok halinde atılacak faiz adımının fazlasının Türkiye’yi nereye götüreceğini iyi tahlil etmek gerektiğini vurgulamıştı.

Şahap Kavcıoğlu aynı yazısında, “Artık tüm kesimlerinin alışılagelmiş politikalardan vazgeçerek, daha yapısal çözümler üzerinde uzlaşması gerekiyor. Dünyada negatif faiz söz konusu iken bu ülkenin önemli ekonomi yazarlarının, bankacılarının, iş kuruluşu temsilcilerinin yüksek faizde istikrar aramaları gerçekten üzücü bir durum… Dolayısıyla, Merkez Bankası’nın yüksek faiz politikasında ısrar etmemesi gerekir. Dünyada faizler sıfıra yakınken bizde faiz artışına gitmek ekonomik sorunları çözmeyecektir. Aksine, ilerleyen dönemlerde sorunları daha da derinleştirecektir. Çünkü, faiz artışları dolaylı olarak enflasyonun artmasına yol açacaktır” ifadelerini kullanmıştı.

İndirim bekleyenler var

TCMB’nin bugün yapacağı toplantıda, PPK’nın farklı bir adım atmak ve yeni yönetimle ilgili mesaj vermek üzere küçük de olsa bir faiz indirimine gidebileceği tahminleri yapılıyor. Fakat genel kanaat TCMB’nin ilk toplantısında “bekle-gör” politikasıyla yüzde 19’luk politika faizini sabit tutmak, Mayıs ve Haziran ayına kadar aynı doğrultuda politika yürütüp yılın ikinci yarısından itibaren faiz indirimleri yapmak etrafında şekilleniyor.

Yorumcular, Kavcıoğlu’nun “Şu anda bankanın kurumsal görevlerine uygun davranacağız ve yatırımcılara ilişkin değerlendirmeleri PPK toplantısından sonra açıklayacağız” demesini de eski TCMB başkanı Murat Uysal gibi olmasa da orta ve uzun vadede faiz indirimlerine kapı aralayacağını haber veriyor. Aynı yorumcular gıda ve emtia fiyatlarıyla giderek yükselen enflasyon ortamında faiz indiriminin ise Türk Lirası’nın değerini daha fazla düşüreceğini ve fiyat istikrarı konusunda sıkıntılar yaşanabileceğine vurgu yapıyorlar.

Kavcıoğlu’nun yüzde 5 enflasyon hedefine bağlı olduğu sözünü hatırlatan yorumcular TCMB’nin bugünkü toplantısında Türkiye’nin risk primi CDS’lerin düşürülmesi konusunda TCMB’nin nasıl adım atacağı, döviz, gıda ve emtia kaynaklı yükselen enflasyona nasıl çare bulacağı, yükselen faizleri nasıl aşağı çekeceğine dair politikasının merak edildiğini kaydediyorlar.

TCMB’de kritik viraj

Piyasa analistleri de TCMB’nin bugünkü toplantısında faizleri sabit bırakmasına karşılık sonraki aylarda faiz indirimi konusunda taban çalışması yapacağını söylüyor. Para politikalarında stres testine benzer ilk ciddi sınavını verecek TCMB’nin Naci Ağbal’ın görevden alındığı 19 Mart öncesine göre risklerin yükseldiğini belirten Tera Yatırım Başekonomisti Enver Erkan da, daha yüksek faize ihtiyaç olduğu ortamda güvercin yaklaşımlı yeni yönetimdeki adımların önemine değiniyor ve yarınki toplantının kritik bir viraj olduğuna dikkat çekiyor.  

Yatırımcıların CDS’lerin yükseldiği dönemde risk algılarını artırmalarının doğal olduğunu ve birçok yatırımcının buna göre pozisyon aldığını, ancak birçok yatırımcının ise oluşan durum itibariyle portföy yatırımlarında çekimser kaldığını dile getiren analistler ise TCMB tarafından piyasalarla kurulacak olumlu iletişimin söz konusu ortamda Türkiye için yararlı olabileceğini vurguluyor.

Para politikasının öngörülebilir olmasını belirten analistler, “şahin” veya “güvercin”in tercih edilmesiyle TCMB’de belirsizliğin ortadan kalkacağını ve piyasalara güven geleceğini, ancak yanlış atılacak adımların TL’ye ciddi kayıplar verebileceğini dile getiriyor.