Küresel piyasalarda koronavirüs yayılımına yönelik endişelerle birlikte petrol, altın ve hisse senedi başta olmak üzere tüm piyasalarda görülen satış baskısı ekonomisi yer altı kaynaklarına bağımlı gelişmekte olan ülke para birimlerinde belirgin hissedildi.

TL bugün dolar karşısında %0.2 değer kaybı yaşarken ruble real rand gibi para birimlerinde değer kaybı %1.1-%1.6 bandında.

Petrol, dünya genelinde koronavirüs enfeksiyonlarının artması nedeniyle talepteki toparlanmanın zayıflayabileceği endişeleriyle %4-5 değer yitirdi. Böylece art arda beşinci seansta da düşüş kaydetti.

Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı 40.1 dolar ile 29 Haziran'dan bu yana en düşük seviyesine geriledi. ABD hafif ham petrolü %6.5 civarında düşüşle 37 doların da altına indi.

Wall Street'te de teknoloji hisseleri öncülüğünde yükseliş geçen hafta durdu. Nasdaq, geçen haftayı Mart ayındaki salgın kaynaklı yoğun satışlardan bu yana kötü haftalık performansı kaydederek %3.3 düşüşle kapadı. S&P 500 endeksi de haftanın tamamında %2.3 gerileyerek beş haftalık kazanım dizisine son verdi.

ABD'de Dow Jones endeksi güne %1.4 düşüşle başlarken, S&P 500 %2.1 ve Nasdaq %3.6 düşüşte.

İÇERİDE TL FAİZLERİNİN YETERLİLİĞİ TARTIŞILIYOR

Geçen hafta enflasyon verileri ardından yüksek enflasyon ortamında TL getirisinin yeterliliği daha çok sorgulanmaya başlandı. Bu endişelerin döviz ve altın cinsi varlıklara yeni bir yönelim ve dolar/TL'de yeni bir baskı unsuru oluşturup oluşturmayacağı piyasalar tarafından ana endişe kaynağı olarak izleniyor.

TCMB'nin her ne kadar sıkılaştırma adımlarını %10-10.5 bandında durdursa da bu adımın da bir yansıması olarak mevduat getirilerinin yüksek montanlı işlemlerde %13'lere kadar ulaşması şimdilik lokalllerin yeni bir döviz yönelimine gitmesinin önüne geçiyor.

Yabancı yatırımcılar ise Türkiye varlıklarını oldukça azaltmış durumda. Yabancı yatırımcılar Borsa İstanbul hisse senedi piyasasında Ağustos ayında net 817 milyon dolar satış yaparken, yabancıların yıl başından bu yana satışları 5.9 milyar dolara yükseldi.

Yabancılar sadece hisse senedi değil, tahvil bono piyasasındaki varlıklarını da uzun süredir azaltıyorlar. Hazine'nin iç borçlanmasının 2012-2017 yılında %20'sinden fazlasını finanse eden yurtdışı yerleşikler son dönemde paylarını %3'lü seviyelere kadar düşürdü.

Düşük faiz ortamında yaşanan lokallerin dövize yönelimi ve yabancı yatırımcı çıkışları, yüksek cari açık ve yeni satış baskılarını da beraberinde getiriyor.

Yabancı çıkışları ve ilk yarıda 20 milyar dolara ulaşan cari açık ise turizm gelirlerinin de yokluğunda kamunun geçtiğimiz yıldan buyana 120 milyar civarında olduğu hesaplanan döviz arzı tarafından finanse ediliyor. Ekonomi yönetimi TL'deki seyri rekabetçi kur politikası olarak yorumlarken kamu döviz arzı kaynaklı TCMB rezervlerindeki erime ise belirgin boyutlarda.

Dolar/TL bu sabah güne başladığı 7.46'lı seviyelerden 7.4870 ile yeni zirveye yükseldikten sonra saat 1628'de 7.4785/7.4830 seviyesinde işlem görüyor. Euro/TL ise 8.8439 seviyesindeki rekorun hemen altında 8.8119/8.8187 seviyesinde.

ECB BEKLENİYOR

Yatırımcılar Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) Perşembe günkü para politikası kararının euroda satış baskısı yaratıp yaratmayacağına odaklanmış durumdalar.

Birçok analist bankanın para politikası duruşunda bir değişiklik öngörmezken, euronun dolar karşısındaki kuvveti hakkında endişe ortaya koyan merkez bankasının enflasyon tahminlerine ilişkin verebileceği mesajlara bakacaklar.

Türkiye'nin beş yıllık kredi iflas takası (CDS) primi ise 550 baz puanın altındaki seyrini sürüyor. 5 yıllık CDS bu sabah güne başladığı 507/520 seviyesinden saat 1631'de 512/522 seviyelerine yükselmiş durumda.

Piyasada Yunanistan ile yeraltı kaynakları nedeniyle yaşanan gerilim ile birlikte AB ile ilişkiler de takip edilen ana konular arasında yerini koruyor.