Amerikan politika dergisi Foreign Affairs analizi: Türkiye, Suriye iç savaşını nasıl kazandı?

Esed sonrası dönemde Türkiye'nin İran, Rusya ve ABD'yle ilişkileri inceleniyor

Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) öncülüğündeki rejim karşıtlarının Şam'ı ele geçirmesiyle Beşar Esed yönetiminin devrilmesinin yankıları sürüyor. 

Amerikan politika dergisi Foreign Affairs, Türkiye'nin bölgedeki siyasetiyle ilgili "Türkiye Suriye İç Savaşı'nı nasıl kazandı?" başlıklı analizini bugün yayımladı.

Washington merkezli Ortadoğu Enstitüsü'ndeki Türkiye programının kurucu direktörü Gönül Tol'un kaleme aldığı yazıda, Esed'ın düşüşünün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için "şimdilik bir nimet olduğu" belirtiliyor. 

Türkiye nüfuz kazandı

Analizde, HTŞ'nin Türkiye, ABD ve Birleşmiş Milletler tarafından "terör örgütü" olarak görüldüğü hatırlatılırken, Ankara yönetiminin HTŞ'ye "dolaylı yardım sağladığı" iddia ediliyor. Türk ordusunun İdlib'deki varlığının HTŞ'yi rejim güçlerinin saldırılarına karşı büyük ölçüde koruduğu ve örgütün bölgeyi yıllarca yönetmesini sağladığı iddia ediliyor. Bu şekilde Türkiye'nin örgüt üzerinde nüfuz kazandığı öne sürülüyor.

Erdoğan'ın Şam'la ilişkileri düzeltmeye ve Suriyeli göçmenleri ülkelerine göndermeye çalıştığı fakat Esed'in "yıllardır buna karşı ayak sürüdüğü" ifade ediliyor. 

İran ve Rusya'nın bölgede güç kaybetmesi, yeni Şam yönetiminin göçmenleri geri kabul etmesi ve Amerikan askerlerinin çekilmesiyle Ankara'nın "uzun süredir peşinde olduğu hedeflere ulaşabileceği" değerlendirmesi yapılıyor. 

Türkiye'nin potansiyel tehlikelerden kaçınmayı başarması halinde "Suriye'deki iç savaşın açık ara galibi olacağı" ifade ediliyor.

Rusya ve İran'la ilişkiler nasıl şekillenecek?

Analizde, Esed'ın çöküşüyle Rusya'nın "imajının zedelendiği" ve Moskova'nın özellikle Libya'daki operasyonlarına sağladığı lojistik desteğin tehlikeye girdiği değerlendirmesi yapılıyor. Burada "potansiyel olarak Türkiye'nin doldurabileceği bir boşluk oluştuğuna" dikkat çekiliyor.

Rejimin devrilmesinin Türkiye'nin İran'a karşı elini güçlendireceği de belirtiliyor. Tahran'ın Suriye'deki etkisini kaybetmesinin, Ankara'ya "Irak ve Suriye'den Güney Kafkasya'ya kadar daha fazla manevra alanı sağlayacağı" ifade ediliyor.