Sedat YILMAZ

Nef, yurtiçi ve yurtdışı gayrimenkul projeleri ve sosyal sorumlulukla beraber her alanda dikkat çeken bir kuruluş. Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı Erden Timur’un yaptığı Nef, özellikle insan hayatına dokunan her iyi ve olumlu projede yer almayı şiar edinen bir şirket olduklarını açıklıyor.

Nef’in kuruluş amacı topluma “değer” üretmek. Bu vesileyle Erden Timur, “Çünkü dünyadaki doğa, sürdürülebilirlik, toplumsal cinsiyet eşitliği, gelir adaletsizliği gibi tüm sorunların dayanağının hepsi değer. Dolayısıyla Nef'i bu amaçla kurduk, Nef bir sosyal şirket. Bazı projeleri Nef Vakfı ile hayata geçiriyoruz. Vakıfta yürüttüğümüz tüm çalışmalar değer üretmek üzerine. Çünkü siz hayata geçirdiğiniz proje ile toplumda sadece bir değeri, bir kültürü dönüştürebilirseniz; bu yüz yıllık bir hizmet olur” diyor.

Bir grup gazeteci olarak kendisini İstanbul Nef Stadyumu’nda ziyaret ettiğimiz Nef Yönetim Kurulu Başkanı Erden Timur, gündeme yönelik sorularımızı cevapladı.

Sonunda hep iyiler kazanır

Konuşmasına Galatasaray Stadyumu isim sponsorluğu ile soruları yanıtlayarak başlayan Erden Timur, “Biz (İşini bilen kazanır, kendini düşünüp kısa yoldan giden kazanır, sakın iyi niyetli olma, iyi niyet suiistimal edilir) gibi görüşlerin karşısındayız. Tam tersi bu hayatta iyiler kazanır. İyi niyetli olan, ahlâka önem veren, değerlere önem veren, başkasının hakkına önem veren insanlar her zaman hayatta daha mutlu olurlar, manevi ve maddi olarak kazanırlar” dedi.

Nef olarak oluşturdukları değeri, topluma ulaşmanın ve mesaj iletmenin en etkin yollarından birinin spor olduğunu düşündüklerini, spor sponsorluklarının markalara katkı sunduğunu ve geliştirdiği yolundaki anlayışta farklı düşündüklerini belirten Erden Timur, “Biz sponsorluğu markaya katkı olsun diye yaparsak, niyetimizin sadece yüzde 10'unu hayata geçirmiş olacağımıza inanıyoruz. Nef olarak attığımız her adımın mutlaka topluma bir faydası olması gerektiğini düşünüyoruz. Ben iyi bir Galatasaraylıyım ama sadece olaya taraftar kimliğiyle bakmıyorum. Toplumun birçok alanında vakıf olarak hizmet veriyoruz” diye konuştu.

Galatasaray’da stadyum isim sponsorluğunun yanında Galatasaray Nef Erkek Basketbol takımının da isim sponsoru olduklarını belirten Erden Timur, “Onun dışında Nef Vakıf Spor Akademisi’ni kurduk. Akademi ile bireysel sporlarda topluma katkı sağlamayı, olimpiyatlara sporcu yetiştirmeyi aynı zamanda sporla insanların etkileşimini artırmayı, çocukları sporla dışarı çıkarmayı, sporla bütünleştirmeyi, sporla kazanmanın ve kaybetmenin normalleştirilmesini hedefliyoruz” dedi.

Spor hayatı öğretiyor

Sporun insan gelişiminde çok önemli bir yerinin olduğunun altını çizen Erden Timur, “Kazanmanın, kaybetmenin, başarılı olmanın, başarısız olmanın hayatın içinde çok eşit değerlere sahip olduğunu, dostluğu, arkadaşlığı, paylaşmayı ve başkalarını düşünmeyi sporla öğreniyorsun” diye konuştu.

Sadece futbol değil, sporun her alanına dokunmayı hedeflediklerini belirten Erden Timur, futbolun yanında basketbol ve Nef Vakfı Spor Akademisi ile spor tabanını yayıp, olimpiyatlara sporcu yetiştirme dahi hedefleri arasında olduğunu söyledi.

Basketbola şu an ciddi yatırımları olduğunu, Nef Vakfı’nın pilot basketbol takımının bulunduğunu, Galatasaray’ın ana sponsorluğunu, göğüs sponsorluğunu yaptıklarını belirten Erden Timur, “Barselona futbol takımına sponsor olduk. Toplumda değer ve kültürel dönüşüm için en büyük çarpanın futbolda olduğunu düşünüyoruz” dedi.

Her kulübün 50 yıl sonrası için bugünden projeksiyon geliştirmesi gerektiğini düşündüğünü dile getiren Erden Timur, gelecek 10 yıl içinde işlerin daha iyi olacağına inandığını söyledi. Timur, “Galatasaray’da yaptığımız isim sponsorluğu anlaşması dünya standardında bazı yerlerden daha yüksek. Yapılan anlaşmada çok bir pazarlık olduğunu söyleyemem. Galatasaray yönetiminin de aşağı yukarı beklentisi bu yöndeydi, bizim için de doğru rakamdı” bilgisini verdi.

Yurtdışı daha kazançlı

Konut tarafında bu seneki gelirin yaklaşık yüzde 60’ının yurtdışından gerçekleşeceğini öngördüklerini, özellikle ABD’deki satışların iyi noktada olduğunu belirten Erden Timur, yurt dışında 35 ülke araştırdıklarını ve 10 ülkede iş yapmayı kararlaştırdıklarını söyledi.

ABD’de New York ve Broklyn bölgesinde Almanya, İngiltere Londra ve Kazakistan’da konut üretim çalışmalarının devam ettiğine vurgu yapan Erden Timur, “Amerika'daki proje çok iyi bir satış rakamına ulaştı. Projenin 8 ayda yüzde 64'ü satıldı. Bir taraftan doların yükselişinden dolayı da buradaki TL satışlarımızın payı azaldı. Her ne kadar bu seneki yerli ciro yükselse de yurt dışı tarafa ön plana çıktı. Kısa süre sonra yeni ülkelerin devreye gireceğini düşünüyoruz” dedi.

Türkiye gibi yurt dışında da fiyat artışları olduğunu ancak kârlılığın da yükseldiğine dikkat çeken Erden Timur, “Dünyada enflasyon olduğunda gayrimenkule yönelim artar. Gayrimenkul çünkü enflasyona karşı korumalı nadir yatırım ürünleri arasında. Örneğin Amerika'daki endeks yüzde 16 arttı. Amerika'da herhangi bir kalemin yüzde 16 artması ciddi bir artış. Ama o tarafta talep olunca patentli ürünlerimizle fark yaratıp daha yüksek fiyatlara satabiliyoruz. Bu gelişme Kazakistan’da da farklı değil” şeklinde konuştu.

Ülke olarak kalite olarak önemli bir yere geldiklerini, yurtdışına açılma konusunda her seferinde çağrıda bulunduğunu anlatan Erden Timur, yurtdışında ilk konut sahipliği için ciddi teşvikler verildiğini hatırlattı. Erden Timur, Türkiye’nin inşaat malzemelerinde de kalite açısından standart üstü olduğunu, kendilerinin yurtdışı projelerine Türkiye’den inşaat malzemesi götürdüklerini belirtti.

En pahalı arsa Türkiye’de

Erden Timur, şirketin yeni hayata geçirdiği Nef Arsa girişimine değinerek, Türkiye'de bir konut projesinin üretiminin ortalama 36 ay sürdüğünü, dünyada üretimi bu kadar uzun süren başka bir tüketim malzemesi olmadığını, 36 ay boyunca maliyet riskinin üretici üzerinde olduğunu anlattı.

Kısa bir süre içerisinde tanıtılacak Nef Arsa ürünleriyle yeni bir konsepte imza atacaklarını dile getiren Erden Timur, “Şu an dünyanın en pahalı arsası Türkiye’de. Dolayısıyla Nef olarak 300 ve 500 metrekare parsellerle planlamalar yapıyoruz. 50-70 bin liradan 500-600 bin liralara kadar bir ürün çıkardık. Çoğunluğunu Marmara ve Ege Bölgesini oluşturan bu yeni ürünümüzü hangi yerlerde, hangi bölgelerde tüketicilerimiz ile buluşturacağımızı duyuracağız” dedi.

“Satışa yaklaşımım öncelik en zor yerden başlamak” diyen Erden Timur, kendilerinin gayrimenkul işine Mersin’de start verdiklerini, zorluklardan nasıl bir inovasyon çıkarılabileceğini gayet iyi bildiklerini ifade etti. Arsa ürününü 1,5 yıldır deneyimlediklerinin altını çizen Erden Timur şöyle konuştu:

“Arsa konusunda araştırmalar yaptık. Tüketicilere ‘Ev mi almak daha karlı? Arsa mı almak daha karlı?’ diye sorduk. Yüzde 90'ın üzerinde arsa çıktı. Daha önceki araştırmalarımızda arsa bu kadar yüksek çıkmamıştı. Pandemiden sonra bu kararın değişmesi daha tetikleyici oldu. Şu an ev fiyatları arttığı için daha geniş bir kitleye seslenme fırsatımız olacak. Aynı zamanda kendimizi bir maliyet riskine sokmayacağız. Müşterilerimizin ulaşılabilir fiyata arsa alabileceği bir proje oldu.”

Ev Fabrikası projesi

Nef’in kuruluş vizyonlarından birinin markalı ev üretmek olduğunu dile getiren Erden Timur, “Markalı ev aslında site veya konut değil. Bildiğiniz otomobil fabrikası gibi ‘ev fabrikası’ kurmak. Bu modül modül yerinde birleştirilerek yapabileceğiniz bir sistem. Bizim sektörümüz küresel çapta henüz birinci sanayi devrimini tamamlamadı. Şu an çoğu emek elle yapılıyor. Nef'i farklılaştıran, hayata geçirdiğimiz inovasyonlar. Yoksa bizim sektörde Amerika'daki veya başka bir ülkedeki birinin sizinle ortak bir proje yapması çok mümkün olmuyor” dedi.

Her ülkede bölgenin lokal geliştiricisi ile çalıştıklarını bildiren Erden Timur,  “Elimizde ürünün satışını ve değerini artıracak enstrümanlarımız olduğu için yanına bir de üretim kalitesini eklediğimizde tercih ediliyorsunuz. Maliyet riskinizi sınırlandırıyor” diye konuştu.

Türkiye’nin inşaat sektörü konusunda kalitesi ve beceresiyle çok şanslı bir ülke olduğuna değinen Erden Timur, “Türkiye'den rahatlıkla 5 ev markası çıkacağını düşünüyorum. Çünkü yapı malzemesi sektörümüz gerçekten gelişmiş. Dünyada rekabetçi bir konumdayız. İşçiliği çok iyi biliyoruz. Türkiye’de inşaatın döviz girdisi, bir cari açığı pozitif yönde etkileyen bir sektörüz. Müteahhitliği veya yapı inşaat malzemesi ile çok iyiyiz. Yurt dışı müteahhitliği ile ve tüm inşaat sektörünün yapı malzemesi olsun çok iyi seviyedeyiz” açıklamasını yaptı.

Sorunda herkes paydaş

Türkiye’de evlenme, boşanma ve yeni ev alma ihtiyacına bakıldığında her yıl yaklaşık 700 bin konutun üretilmesi gerektiğini belirten Nef Yönetim Kurulu Başkanı Erden Timur, “Maliyet artışları sebebiyle konut ve kira fiyatlarının inmesinin beklenmediğini söyledi.

Konut sorununun uzun süren bir sürecin neticesi olduğunun altını çizen Erden Timur, önceden inşaat sektörünün en büyük alıcılarının “çalışan kesim” olduğunu, ancak şu anda yüksek fiyatlar sebebiyle bu kesime ulaşamadıklarına vurgu yaptı.

Erden Timur, “Sektör 6 yıl öncesine göre yüzde 70 küçüldü. Dolayısıyla bizim en büyük alıcı kitlemize şu an ürün çıkaramıyoruz. Sadece dar bir kitleye hitap edebiliyoruz. Gelişme sektörümüz için olumlu bir durum değil elbette. Sebebine bakacak olursak, sektörün iletişim eksikliği diyebiliriz. Sektör bazında derdimizi duyuramadık ama içinde bulunduğumuz olumsuz durumun herkes paydaşı olduğunu görüyorum” dedi.

Konut ve kira fiyatlarındaki yüksek artışların halen yaşanılan ortam olduğunun altını çizen Erden Timur, inşaat maliyetleri açısından son bir yıl içinde dış talebin yüksek olması sebebiyle yüzde 150’nin altında artan hiçbir kalemin olmadığını, söz konusu artışların dolar bazında ortalama yüzde 60,55 seviyesinde gerçekleştiğini, demirin bir yılda yüzde 88, PVC hammaddenin yüzde 216, alüminyumun yüzde 90, beyaz alçıpanın yüzde 109 arttığına dikkat çekti.

“Bugün bazı ürünlerde para vermek isteseniz de ürün bulamıyorsunuz. Örneğin beton çok zor tedarik edilen bir ürün haline geldi” diyen Erden Timur, “Konutta kâr denilen şey son tahsilatınız. Bu kadar inişli – çıkışlı dünya ekonomisinde belirsizliklere karşı her an yeni bir formül üretmek gerekiyor. Mesele çözülecekse kesinlikle orta gelir konut sorununu çözecek projelere girerim” dedi.

Türkiye’de konut balonunun olmadığını, zaten mevcut durumun bunu açıkça gösterdiğini hatırlatan Erden Timur, “Sadece yabancıların ev aldığına dair” söylemin yanlışlığına işaret etti ve “Yabancıların bugüne kadar Türkiye’de en fazla alımı 48 bin adet oldu. 1 milyon 400 bin konut içinde 48 bin konut oldukça düşük bir rakam” şeklinde konuştu. Erden Timur açıklamalarının sonunda Şirketin halka arzı konusundan önce global vizyonlarının önde ve gündemlerinde olduğunu kaydetti.