Sedat YILMAZ/ANTALYA

Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayi Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir, Türkiye’nin savunma ve havacılık sanayinde oldukça başarılı olduğunu belirterek, ihracatın artırılması için kamu, özel sektör ve ilgili tarafların seferberlik anlayışıyla bir strateji etrafında birleşmeleri gerektiğini söyledi.

Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı himayesinde Savunma ve Havacılık Sanayi İhracatçıları Birliği (SSI) iş birliğinde düzenlenen konferansa, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayi Başkanı İsmail Demir ve SSI Yönetim Kurulu Başkanı Latif Aral Aliş ile Türk savunma ve havacılık sanayisinin önde gelen bürokrat ve kuruluşlarının temsilcileri katıldı. İki gün sürecek konferansta, savunma alanında uluslararası pazarlama, dış politika gibi konularda paneller düzenlenirken, geliştirilecek stratejiler için de çeşitli çalıştaylar yapılıyor.

Yüksek potansiyele sahip

Savunma ve Havacılık Sanayiinde Küresel Stratejiler Konferansı’nın açılışında konuşan Prof. Dr. Demir, Türkiye’deki sektörler içinde ihracatı artırma yolunda en büyük potansiyeli savunma sanayinin oluşturduğunu söyledi.  Uluslar arası pazarlarda yer edinmenin zorluğuna işaret eden Demir, ülke algısı, finansman, uluslar arası konjonktür ve hatta ikili ilişkilerin ihracatın artırılmasında önemli etken olduğunu kaydetti.

Sektördeki gelişmelerin ithalattan anlaşıldığını 15-20 yıl öncesine göre Türkiye’nin ithalatta ülke sıralamasında çok aşağılara doğru yol aldığını hatırlattı. Savunmada ithalat ile ihracat makasının ihracat lehine kapandığını dile getiren Demir, ithalatta F-35 ve A400M gibi platformların dikkat çektiğini belirtti.

Bugün için ülkedeki üretim ve ihracatın küçük gibi görünmesine karşılık geleceğe yönelik potansiyel açısından önemli mesajlar verdiğinin altını çizen Demir, sektörün gelişmesi noktasında bazı stratejik dokunuşlara ihtiyaç bulunduğunu söyledi.

Parçadan daha fazlasını üretelim

Türkiye’nin savunma ihracatı noktasında en fazla uçak, helikopter aksam ve parçaları satışı olduğunu, geliştirilecek paradigmalarla parça yapımının ötesine geçilmesi gerektiğini ifade eden İsmail Demir, dünyada daha çok ne satılıyorsa o konuda üretim ve pazarlamanın gerçekleştirilmesi gereğinin daha fazla ortaya çıktığını vurguladı. Söz konusu durum için etkin bir pazarlama stratejisinin ortaya konulmasını isteyen Prof. Dr. Demir, üretim ve pazarlama konusunda bir sürecin belirlenmesinin önemine değindi.

“Önümüzdeki 5 yıllık stratejide ülkeler bazında hangi ürünlerin öne çıkarılacağını enine boyuna tartışmak, parça yapımından bir adım öteye geçerek tasarım aşamasında projelere girip entelektüel kabiliyetleri de işin içine katmamız gerekiyor” diyen Prof. Dr. İsmail Demir, savunma ve havacılık sanayindeki potansiyel pazarların henüz Türkiye’nin en fazla ihracat yaptığı ülkeler listesinde yer almadığına dikkat çekti.

Platform ihracatıyla büyüyelim

Halen 1,7 milyar dolar savunma ihracatı gerçekleştiren Türkiye’nin 2023 yılı hedeflerinden birinin de savunma ve havacılık sanayinde 10,2 milyar dolar ihracat olduğunu hatırlatan Prof. Dr. İsmail Demir, Türkiye’nin ihracatını büyütmesi için platform ihracatı gerçekleştirmesi gerektiğini söyledi.  Savunma sanayinin önündeki engellerin kaldırılması ve platform ihracatına geçildiğinde yakın gelecekte agresif şekilde ihracat rakamlarına ulaşılabileceğini belirten Demir, ülkede topyekun bir gayreti harekete geçirmek gerektiğini kaydetti. Demir, “Bazı parametreleri değiştirerek 2,5-3 misli değişim sağlamamız şart. Şu andaki gidişatı değiştirecek bir ivme gerekiyor. Bunu sağlamanın yolu da ülke bazında ortaya koyacağımız bazı tedbirler olacak. Bu da sadece sektörün yapabileceği şeyler değil. Çeşitli teşvik, kredi mekanizmaları, uluslararası ilişkilerde geliştirilecek yöntemler, devlet başkanları seviyesinde ziyaretlerde gündeme getirilecek konular, siyasi analizler gibi bir dizi parametre var. Sayın Cumhurbaşkanımız da bu konunun uzun süredir farkında ve hemen hemen tüm dış seyahatlerde konu gündeme getiriliyor” ifadelerini kullandı.

En iyi olmanın seferberliğini yapalım

Yükselen savunma ve havacılık sanayinin performansını diğer ülkelere de tanıtılması yolunda tedbirler alınmasını isteyen Demir, bunun en etkin yolunun savunma ve havacılıkta belirli alanlarda öne çıkıp Türkiye’nin icrasını en iyi yaptığı ürünleri, alt sistemleri dünyaya göstermesi olduğunu söyledi. Öne çıkarılacak ürünlerle Türkiye’ye yönelik algının da kısa sürede değişeceğini ifade eden Demir, teknolojide Ar-Ge yatırımları, tasarım ve yetişmiş kadrolar savunma ve havacılık sanayini küresel anlamda çok daha yükseklere taşıyacağını belirtti. Prof. Dr. İsmail Demir konuşmasının sonunda, “Özellikle Türkiye’nin iyi olduğu alanlarda sektörün tüm ilgili taraflarıyla toptan bir seferberlik içinde daha iyi olmanın yollarını aramalıyız” diye konuştu.

Demir, “Ar-Ge’ye daha da ağırlık vermeli, sahada gösterdiğimiz ürünlerin pazarlamasını da iyi yapmalıyız. Ürünlerimizin takdiri tam olarak bilinmiyor. Yerli üretim, teknoloji transferi, ülkelerle iş birliği ve stratejileri geliştirmemiz gerekiyor. Sektörün gelişmesi için sadece satmaya ve almaya yönelik değil, diğer ülke ekonomilerine de katkıda bulunulması gerekiyor” dedi.

Türkiye'nin belirli ürünleri ya da alt sistemlerinin dünyada en iyi veya en iyiler arasında olduğunu çok net göstermesi gerektiğini de ifade eden Demir, “Üzerinde durduğumuz, büyük potansiyel gördüğümüz Güneydoğu Asya, Orta ve Latin Amerika, Afrika gibi pazarlarda yer bulmanın yöntem ve stratejilerini sektörle birlikte ortaya koyacağız” ifadelerini kullandı.

Üretmek kadar pazarlamak da çok önemli

Türkiye’nin bulunduğu coğrafya itibariyle dış risklere ve tehditlere karşı savunma sanayisini geliştirmesi gerektiğini belirten Savunma ve Havacılık Sanayi İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Latif Aral Aliş de, savunma sanayinde tasarlamak ve üretmek kadar pazarlama ve ihracat yapılan ülkelerde kalıcı olabilmenin önemine dikkat çekti.

Türkiye’deki mevcut 28 sektör içinde en hızlı büyüyen ve ihracat rakamlarını en hızlı artıran savunma ve havacılık sektörü olduğunu dile getiren ve “10 yaşındaki çocuktan daha hızlı koşuyoruz” diyen Latif Aral Aliş, sektörün 2012 ile 2018 arasında ihracatta yüzde 61,3 büyüdüğünü ve son 12 aydaki yükselişin ise yüzde 37,5 olduğunu anlattı.

Türkiye’nin toplam ihracatının kilogram başı birim değerinin 1,32 dolar olduğunu, savunma ve havacılık sanayinde bu rakamın 47 dolar seviyesine geldiğini hatırlatan Latif Aral Aliş, buradaki anlamın sektörün katma değerli ürün sattığının işareti olduğunu sözlerine ekledi.

Özgün tasarımla güvenilir ve rekabetçi olmalıyız

Savuma sanayi ihracatının ülke ekonomisine kattığı değerin, başka sektörlerle kıyaslanamayacak kadar üstün olduğunun altını çizen Aliş, sözlerini şöyle tamamladı:

“Türkiye fiziki ve ekonomik tehditlere açık bir ülke. Bu nedenle savunma sanayimiz de büyük önem taşıyor. Son 10 yılda savunma sanayimiz, ekonomik ve teknolojik olarak büyük atağa kalktı. Cumhurbaşkanımızın sektöre verdiği önem de savunma sanayini çok iyi bir konuma getirdi. Savunma alanında özel sektör ve kamu olarak senkronize olmak ve daha büyük başarılara imza atmak zorundayız. Savunma sanayinde üretmek önemli ancak ürettiğini pazarlamak daha da önemli. Bunun için de özgün tasarım, rekabetçi ve güvenilir olmak önemli faktörler olarak öne çıkıyor.”

İhracatta yüzde 50 performansı yakaladık

Açılış konuşmalarının ardından konferansta “Organizasyon ve Kaynaklar” başlıklı panel gerçekleştirildi. Panelde Aselsan Pazarlama ve İş Geliştirmeden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Osman Devrim Fidancı, “2019 için ihracatta stratejik hedefimiz 320 milyon dolardı. Yılın son bir ayına girerken 320 milyon dolar hedefimizi geçeceğiz, beklentimiz 330 milyon dolar seviyesinde bitirmek. Dolayısıyla ihracatta yüzde 50 civarında bir performans iyileşmesi bekliyoruz” dedi.

Savunma Sanayii Başkanlığı Uluslararası İşbirliği Daire Başkanı Murat Ceran ise, savunma sanayindeki yüksek seviye ile birlikte Türk Eximbank’ın da sektöre desteğinin arttığını, Eximbank sayesinde Tunus’ta somut bir ihracat başarısının da yakalanmak üzere olduğunu kaydetti. OSTİM Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Aydın da “İhracatta KOBİ'lerin Avantajları” başlıklı sunumunda, KOBİ'lerin ihracat sürecinde sahip oldukları avantaj ve dezavantajları sıraladı.

Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayi Başkanlığı tarafından düzenlenen Savunma ve Havacılık Sanayinde Küresel Stratejiler Konferansı Antalya'nın Serik ilçesi Belek Turizm merkezinde devam ediyor. Konferansın açılış konuşmalarını Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayi Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir (ortada ve  Savunma ve Havacılık Sanayi İhracatçıları Birliği Başkanı Latif Aral Aliş (sağda) yaptı.