SON DAKİKA
Piyasalar Pazartesi 22 Kasım 2021 06:28

PİYASALARDA SON DURUM

Dünyanın pek çok ülkesi faiz artışı ya da desteklerini çekme eğilimine girerken, Türkiye'de faizlerin dünyanın aksine düşürülmesiyle dolar/TL sert dalgalanmalarla birlikte 11 seviyesinin üzerinde seyrediyor.

Piyasalarda son durum

TCMB %20'ye yakın seyreden yüksek enflasyona ve TL'de art arda gelen sert değer kayıplarına rağmen faiz indirimlerine geçen hafta 100 baz puan ile devam ederken, gelecek ay bir faiz indirimi daha yapabileceğine işaret etti.

Geçen hafta 11.32 seviyesine kadar yükselen dolar/TL bu sabah güne 11.2 civarında başladıktan sonra sert dalgalanma yaşadı. Kur 10.96'ya kadar gerilese de düştüğü seviyelerde tutunamadı ve yeniden tarihi zirvelerine yaklaştı.

Eylül'den bu yana 400 baz puan faiz indirimi yapan TCMB'nin indirimlere devam edeceğininin sinyalini de vermesi TL'deki değer kaybının ana nedeni konumunda.

Gelişmekte olan ülke para birimleri bu dönemde dolardaki küresel güçlü seyir nedeniyle değer kaybetse de TL'deki kayıp açık ara daha fazla oldu. TL, TCMB'nin ilk faiz indirimi sinyalini verdiği Eylül ayı başından bugüne %26.2 değer kaybederken TL'yi rand %8, real %7 değer kaybı ile takip etti.

Tüketici enflasyonu %20 ile iki buçuk yılın zirvesinde seyrederken, TCMB fiyat artışlarının para politikasının etki alanı dışındaki geçici unsurlardan kaynaklandığını belirtiyor.

Goldman Sachs TCMB'nin Aralık ayında 100 baz puan daha faiz indireceği tahmininde bulunurken, gelecek yılın ikinci çeyreğinde ise TCMB'nin faiz artırmak zorunda kalacağı öngörüsünde bulundu.

Bir çok bankacı TCMB'nin rezerv satışı ya da piyasa dışı uygulamalara gitmemesi halinde, önümüzdeki yılın ilk aylarında yüklü faiz artışlarına gitmesini bekliyorlar.

Ekonomi yönetimi ise enflasyondaki seyrin geçici olduğunu, cari fazla hedefleyerek enflasyonu da düşüreceğini belirtiyor. Piyasalar ise en geç 2023 ortasında gerçekleşecek seçimlere kadar ilgili politikaların halkın fakirleşme hissini engelleyecek kadar başarılı olabileceğini öngörmüyorlar.

Bankacılar, Eylül başından beri swap pozisyonlarını yaklaşık 8 milyar dolar azaltan ve oldukça düşük seviyelere çeken yabancı yatırımcıların geçen ve önceki hafta swap pozisyonlarını artırdığına dikkat çektiler. Öte yandan dolar/TL'deki yükselişleri sınırlı döviz satışı için kullanan lokaller ise yeniden birikime başlamış durumda.

İşlemcilere göre bu dengeler önümüzdeki dönem için "kritik" ve kurda nasıl bir denge sağlanacağı açısından yakından izlenecek.

Dolar/TL saat 1328 itibarıyla 11.1965/11.2050 seviyesinde. Aynı saatte euro/TL'de kotasyonlar 12.6353/12.6460, sepet bazında TL'de 11.9159/11.9258 seviyesindeydi.

Türkiye'nin 5 yıllık CDS'leri ise Cuma günü 445/451 baz puan ile Ekim sonunda tırmandığı 470 baz puan seviyesine yaklaştı. Bugün iç piyasada kabine toplantısı takip edilecek.

Kabine toplantısında asgari ücrete ilişkin olası açıklamalar izlenecek. Hükümet bir süredir halkın fakirleşme hissini azaltmak adına harcanabilir geliri yükseltecek tedbirleri değerlendiriyor. Bunlar arasında asgari ücrete yapılacak yüksek oranlı artış da yer alıyor. Bunun ötesinde bütçe açığını artıracak EYT gibi bir çok gelişme de değerlendiriliyor.

TÜFE %30'A DOĞRU YÜKSELİŞTE

Ekonomistler mevcut politikalarla enflasyondaki yükselişin de %30'a doğru devam edeceğinden endişeli.

QNB Finansbank tarafından bu sabah yayımlanan notta, "Bu derece negatif seviyedeki reel faizinin TL'ye istikrar kazandırmakta yeterli olmayacağını düşünüyoruz. Bu da önümüzdeki dönemde enflasyondaki yükseliş eğiliminin ivmeleneceğine işaret ediyor" denildi. Not şöyle devam etti:

"Para politikasındaki gevşeme tersine dönmediği takdirde, TL'deki reel değer kaybının sürmesini bekleriz... Önümüzdeki senenin ilk yarısında baz da düşük olduğundan, ilk çeyreğin sonunda yıllık enflasyonun TÜFE'de %28 seviyelerine, ÜFE'de %60 seviyesinin üzerine yükseleceğini tahmin ediyoruz."

Bir diğer taraftan ise piyasalarda ekonomi yönetiminin özellikle de Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan'ın görevine devam edip etmeyeceğine dair belirsizliği takip ediyor. Piyasalar Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın Elvan'ı görevden alıp almayacağını izliyorlar.

BlueBay Asset Management'tan Tim Ash, Elvan'ı görevde olan "son güvenilir kişi" olarak tanımlarken geçen hafta itibarıyla kısa sürede kendisinin de görevden alınmasını beklediğini söylemişti.

Elvan ile ilgili söylenti ve haberler aslında bir kaç aydır devam ediyor. Geçtiğimiz haftalarda Elvan'ın istifa ettiğine dair bir haber Cumhurbaşkanlığı tarafından yalanlanmıştı. Ancak piyasalarda Elvan'ın, faiz konusunda Erdoğan ile aynı fikirleri paylaşmadığı, bu nedenle görevde uzun süre kalamayacağı görüşü hakim.

Öte yandan işlemciler bugün de görüldüğü üzere piyasada derinliğin çok azaldığını, yıllar önce ile kıyaslandığında piyasa hareketine neden olmayacak döviz alım satımlarının artık büyük etkiler yaratabildiğine de dikkat çekiyorlar. Bankacılar bugünkü harekette de azalan hacimlerin etkisine dikkat çekiyorlar.

KÜRESEL PİYASALAR

Küresel piyasalarda yatırımcılar Avrupa'da koronavirüs kısıtlamalarının yeniden uygulanmaya başlanması ve Fed'in varlık alımlarını öngörülenden daha hızlı şekilde azaltacağı beklentileriyle temkinli hareket ediyor.

Güvenli liman olarak görülen dolar, Avrupa'daki koronavirüs kısıtlamalarının yeniden gündeme gelmesi ve koronavirüs vakalarında görülen artışın neden olduğu endişelerin etkisiyle euro karşısında 16 ayın zirvesine yakın işlem gördü.

Dolar endeksi =USD, geçen hafta 96.266 ile kaydettiği 16 ayın zirvesinden çok uzaklaşmayarak 96.065 seviyesinden işlem gördü.

ABD'de bazı Fed yetkilileri 2022'nin ilk yarısında faiz artırımlarına başlanabileceğini dile getirdi.